Powieść o ojczyźnie
Powieść Dzwinki Matijasz to książka nie tyle o kraju, co o ludziach. O życiu, miłości, smutku i pamięci. O tym, że naiwne spojrzenie dziecka odkrywa przed dorosłymi prawdę świata, że tęsknota za miłością może wyssać z człowieka życiodajne soki, a wolność jest niezbędna do życia. Że ojczyzna jest tam, gdzie żyją lub spoczywają najbliżsi, to zapamiętany krajobraz, zapach ogrodu i domu, to miejsce, za którym tęsknimy. Powieść o ojczyźnie to również traktat (językowy, teologiczny i polityczny) ubrany w mistrzowską stylistycznie narrację wyeksponowaną przez tłumaczenie Bohdana Zadury.
Powieść o ojczyźnie to z paru względów tytuł mylący lub prowokacyjny. Gatunkową przynależność tego utworu dobrze byłoby wziąć w cudzysłów, a ojczyzna, z którą mamy w nim do czynienia, bardziej da się odczytywać metaforycznie jako świat, w którym żyją kobiety, będące bohaterkami prozy Dzwinki Matijasz, niż jako konkretny kraj, państwo czy naród, choć czytając tę książkę, nie ma się wątpliwości, że jej "akcja" rozgrywa się na Ukrainie. Technika strumienia świadomości, którą posługuje się autorka, konstruując monologi wewnętrzne kilku kobiet, w różnym wieku – od małej dziewczynki po starą kobietę sprawia, że momentami w tej powieści dominuje żywioł liryczny, a jednocześnie owe opowieści składają się na epicki fresk, studium kobiecości i traktat o ludzkim losie. Z jednej strony to bardzo nowoczesna, postmodernistyczna literatura, z drugiej przesycona duchem religijnym i empatią.
Bohdan Zadura
Dzwinka Matijasz napisała książkę zaskakującą, wymykającą się wszelkim próbom klasyfikacji, będącą prawdziwym wyzwaniem dla czytelnika. Jest w jej prozie trudna do uchwycenia tajemnica, w opisanych przez nią codziennych, drobnych wydarzeniach kryją się piękno i przejmujący smutek.
Xiegarnia.pl
Powieść o ojczyźnie to poruszający traktat o poczuciu wyobcowania, o tęsknotach, o niespełnionych snach i rzeczywistości jak ze snu, którą charakteryzuje przede wszystkim szeroko pojęte poczucie braku. Taka to jest ojczyzna Matijasz; nie ma w niej wiele i trudno w niej o spełnienie, skoro zasadniczym poczuciem jest poczucie niepełności świata, a uzupełniać go mogą jedynie emocje i uczucia. Powieść o ojczyźnie jest książka szalenie emocjonalną. Ta opowieść rodzi się i uśmierca w kolejnych akapitach. Nie dba o logikę, nie dba o spójność. Ignoruje zasady interpunkcji, bo rozgrywa się w swoim rytmie, poza wszelkimi ograniczeniami. Dzwinka Matijasz w swojej narracji wędruje zatem do wewnątrz. Tam zadaje się pytania, tam poszukuje, tam cierpi i raduje się; tam także kryje się to, co na kilka sposobów próbuje być nazwane ojczyzną.
Jarosław Czechowicz
To zbiór dłuższych i krótszych opowieści, notatek będących wyjaśnieniem jakiegoś pojęcia czy opisem chwilowej emocji, nagłego spostrzeżenia lub pochwyconej w locie myśli. To także zapis kołysanek, wyliczanek dla dzieci, bajek i baśni. Ta baśniowość jest zresztą niezwykle odczuwalna w prozie pisarki. Świat przedstawiony przenika magia, wydarzenia cechuje nierealność, nadzwyczajność, nierzeczywistość. Czytelnik często ma wgląd w życie wewnętrzne bohaterek.
Patrycja Chajęcka
Teksty i materiały o książce w biBLiotece
- ESEJE Ojczyzna wewnątrz… Recenzja Jarosława Czechowicza z książki Powieść o ojczyźnie Dzwinki Matijasz.
- IMPRESJE Dzwinka Matijasz: Powieść o ojczyźnie Esej Macieja Roberta towarzyszący premierze książki Powieść o ojczyźnie Dzwinki Matijasz.
- o książce Wywiad Łukasza Saturczaka z Dzwinką Matijasz Z Dzwinką Matijasz o książce Powieść o ojczyźnie rozmawia Łukasz Saturczak.
- PROZA Powieść o ojczyźnie Fragmenty książki Dzwinki Matijasz Powieść o ojczyźnie w przekładzie Bohdana Zadury, która ukazała się nakładem Biura Literackiego w serii Proza 13 marca 2014 roku.
- KOMENTARZE Matijasz i Zadura o Powieści o ojczyźnie Autorski komentarz do fragmentu tekstu Powieści o ojczyźnie.