Mów Elsnera jako e‑book

Debiut i dru­ga książ­ka poetyc­ka nomi­no­wa­ne do Nike? To nie uda­ło się dotąd żad­ne­mu z pol­skich poetów poza Sła­wo­mi­rem Elsne­rem. Od dzi­siaj Mów tak­że w wer­sji elek­tro­nicz­nej!

Debiut i dru­ga książ­ka poetyc­ka nomi­no­wa­ne do Nike? To nie uda­ło się dotąd żad­ne­mu z pol­skich poetów poza Sła­wo­mi­rem Elsne­rem. Od dzi­siaj Mów tak­że w wer­sji elek­tro­nicz­nej. Na książ­kę cze­ka­li­śmy aż osiem lat, a miesz­ka­ją­cy w Irlan­dii autr poza udzia­łem w Por­cie Lite­rac­kim w Edyn­bur­gu w 2015 roku nie dawał w mię­dzy­cza­sie żad­nych zna­ków lite­rac­kie­go życia.

Mów z nawiąz­ką rekom­pen­su­je tak dłu­gie ocze­ki­wa­nie. Dru­ga książ­ka nie wpro­wa­dza jakiejś zasad­ni­czej zmia­ny – mini­ma­lizm i pew­ne­go rodza­ju teatral­ność wciąż wyda­ją się wyraź­nie wyczu­wal­ny­mi ele­men­ta­mi świa­ta przed­sta­wio­ne­go, a Elsner jako pisarz nadal pozo­sta­je w naj­głęb­szym sen­sie osob­ny, z dala od śro­do­wi­ska i jego mód.

„Wal­ka z wier­szem to wal­ka z samym sobą. To dla mnie isto­ta poezji. Pisa­nie jest sta­nem samym w sobie, któ­ry cały czas we mnie sie­dzi. Cza­sa­mi się wychy­la i wte­dy wiem, że mogę spró­bo­wać coś napi­sać. Sta­ram się nie pod­cho­dzić do wier­sza lek­ce­wa­żą­co, bo kie­dy sta­wiam się w roli zwy­cięz­cy już po pierw­szym wer­sie, zazwy­czaj prze­gry­wam” – mówił Elsner w roz­mo­wie z Alek­san­drą Olszew­ską.

Poeta świa­do­mie wybrał dyk­cję mini­ma­li­stycz­ną, powścią­gli­wą, a jed­no­cze­śnie roz­sa­dza­ną od wewnątrz tkwią­cy­mi w niej napię­cia­mi, mię­dzy ryt­mem a zamilk­nię­ciem. Ten wybór odci­snął swe pięt­no nie tyl­ko na samych wier­szach, co oczy­wi­ste, ale też na całej dro­dze pisar­skiej Elsne­ra, sytu­ują­ce­go sie­bie w pozy­cji bacz­ne­go obser­wa­to­ra – tego, któ­ry, jak pisał w debiu­cie, pocho­dzi „z dna” – inne­go, obce­go (może przede wszyst­kim dla same­go sie­bie).

Stąd już tyl­ko krok – dla kogoś, kto jak mówią­cy w wier­szach pod­miot miesz­ka w jakimś poza, na gra­ni­cy – do przej­mu­ją­cej ciszy, do mil­cze­nia. Nie powin­no dzi­wić, że Elsner, któ­ry jako poeta nie był nigdy roz­rzut­ny, sło­wa ważył i dobie­rał z nie­zwy­kłą pre­cy­zją, musi teraz – po czte­rech latach bez ani jed­ne­go napi­sa­ne­go wier­sza – wal­czyć o każ­dą kolej­ną linij­kę, wydzie­rać ją z sie­bie. To być może ten przej­mu­ją­cy „chłód ust”, o któ­rym mowa w pierw­szym tek­ście.

Mimo pew­nych podo­bieństw do poprzed­niej książ­ki w swo­im dru­gim tomie Elsner zasad­ni­czo zmie­nia punkt widze­nia, z jakie­go jego boha­ter opi­su­je świat. To już prze­cież nie ten sam czło­wiek: od dzie­się­ciu lat jest gdzie indziej, z inne­go miej­sca obser­wu­je, z inne­go miej­sca mówi do nas – ma rodzi­nę, dzie­ci, docze­kał się swo­ich gro­bów, z któ­ry­mi nie wie, co począć. Prze­stał być mło­dym i wraż­li­wym wyrzut­kiem, dopa­dła go nuda, codzien­ność, w któ­rej nadal nie może się odna­leźć.