Zapowiedź z Biura / Agata DYCZKO Żukowo

W Biu­rze Lite­rac­kim kolej­ny intry­gu­ją­cy debiut pro­za­tor­ski – „Żuko­wo” Aga­ty Dycz­ko. Liczą­ca trzy­sta stron powieść poka­zu­je świat, w któ­rym rośli­ny, zwie­rzę­ta, bóstwa i miej­sca komu­ni­ku­ją się ze sobą, mają na sie­bie wpływ. Przy­glą­da­my się hie­rar­chiom oraz rela­cjom wła­dzy wyła­nia­ją­cym się z tej bajecz­nej rze­czy­wi­sto­ści. Autor­ka poszu­ku­je ducho­wo­ści, któ­ra wyni­ka z obser­wa­cji natu­ry. Bada ana­lo­gie pomię­dzy umie­ra­ją­cym kra­jo­bra­zem a umie­ra­ją­cym czło­wie­kiem. Szu­ka też rytu­ałów prze­ży­wa­nia smut­ku wobec nie­uchron­nej śmier­ci i odcho­dze­nia.

W Biu­rze Lite­rac­kim kolej­ny intry­gu­ją­cy debiut pro­za­tor­ski – „Żuko­wo” Aga­ty Dycz­ko. Liczą­ca trzy­sta stron powieść poka­zu­je świat, w któ­rym rośli­ny, zwie­rzę­ta, bóstwa i miej­sca komu­ni­ku­ją się ze sobą, mają na sie­bie wpływ. Przy­glą­da­my się hie­rar­chiom oraz rela­cjom wła­dzy wyła­nia­ją­cym się z tej bajecz­nej rze­czy­wi­sto­ści. Autor­ka poszu­ku­je ducho­wo­ści, któ­ra wyni­ka z obser­wa­cji natu­ry. Bada ana­lo­gie pomię­dzy umie­ra­ją­cym kra­jo­bra­zem a umie­ra­ją­cym czło­wie­kiem. Szu­ka też rytu­ałów prze­ży­wa­nia smut­ku wobec nie­uchron­nej śmier­ci i odcho­dze­nia.

Zda­niem Alek­san­dry Grzem­skiej: „Autor­ka ‘Żuko­wa’ daje nam zada­nie prze­my­śle­nia tego, jak tę samą prze­strzeń, te same sytu­acje i zja­wi­ska postrze­ga albo ‒ co bar­dziej ade­kwat­ne ‒ odczu­wa czło­wiek, a jak nie­ludz­kie zwie­rzę. Pyta też, czy te dwie pod­mio­to­wo­ści są w sta­nie się ze sobą poro­zu­mieć za pomo­cą języ­ka opar­te­go na nie­stan­dar­do­wych regu­łach. Czy dzię­ki trans­ga­tun­ko­wej komu­ni­ka­cji rów­no­rzęd­nych part­ne­rów (ludzi i zwie­rząt) uda się zro­zu­mieć i roz­wią­zać pro­ble­my ludz­ko-zwie­rzę­cej koeg­zy­sten­cji w małej nad­mor­skiej osa­dzie”.

„Cho­ro­ba w tej opo­wie­ści tra­wi nie tyl­ko kobie­ty. Cho­ru­je i umie­ra też kra­jo­braz. Czy dla­te­go, że jest ska­żo­ny obec­no­ścią czło­wie­ka? Czy może to przy­ro­da, któ­rą chce­my widzieć jako nie­win­ną, zatru­wa ludz­kie cia­ła?” – pyta Alek­san­dra Grzem­ska i doda­je: „Już wie­lo­krot­nie pró­bo­wa­no uchwy­cić zwie­rzę­co-przy­rod­ni­czy punkt widze­nia w medium lite­rac­kim. Aga­ta Dycz­ko pró­bu­je zna­leźć nowy język lite­rac­ki, w któ­rym antro­po­cen nie będzie już jedy­ną i domi­nu­ją­cą wer­sją opo­wie­ści o świe­cie oraz jego nie­ludz­kich akto­rach”.

„Coś mi grun­tow­nie nie pasi w świe­cie, w któ­rym żyje­my. Dla­te­go szu­kam nowe­go, czy­ta­jąc i pisząc” – mówi­ła autor­ka w roz­mo­wie przy oka­zji pro­jek­tu „Połów. Pro­za­tor­skie debiu­ty”, któ­re­go jest lau­re­at­ką. „Bada­nie i wyobra­ża­nie sobie zwie­rzę­cych per­spek­tyw ma zale­ty. Może prze­ciw­dzia­łać antro­po­mor­fi­za­cji zwie­rząt, wpły­wa pozy­tyw­nie na wzrost empa­tii wobec nich, sta­no­wi argu­ment w dys­ku­sji o ich poli­tycz­nych pra­wach, o ety­ce, np. jak to ma miej­sce w spo­rze zwią­za­nym z dopusz­cze­niem mąki ze świersz­czy jako skład­ni­ka pro­duk­tów spo­żyw­czych na tere­nie UE”.

Aga­ta Dycz­ko jest reży­ser­ką teatral­ną, twór­czy­nią słu­cho­wisk. Współ­pra­cu­je z Teatrem Wiel­kim w War­sza­wie i Ope­rą Wro­cław­ską. W Radiu Kapi­tał, w ramach „Pasma dla Zie­mi”, pro­wa­dzi audy­cję zaty­tu­ło­wa­ną „w pasie­ce taty dycz­ko”. Jak sama o sobie mówi: „Nigdy nie prze­sta­nie czy­tać o zwie­rzę­tach, w szcze­gól­no­ści o ich myśle­niu i czu­ciu, jest cie­ka­wa narzą­dów zmy­słów, któ­rych sama nie posia­da”. Jej czy­ta­nie, wraz z wystę­pem innych debiu­tan­tek i debiu­tan­ta z Biu­ra Lite­rac­kie­go: Jaku­ba Gra­bia­ka, Oli Lewan­dow­skiej i Joan­ny Łępic­kiej, otwo­rzy tego­rocz­ny Trans­Port Lite­rac­ki 29.