06/11/24

Strona A, strona B nr 106: Koniec literatury

Artur Burszta

Strona cyklu

Strona A, strona B
Artur Burszta

Menadżer kultury. Redaktor naczelny i właściciel Biura Literackiego. Wydawca blisko tysiąca książek, w tym m.in. utworów Tymoteusza Karpowicza, Krystyny Miłobędzkiej, Tadeusza Różewicza i Rafała Wojaczka, a także Boba Dylana, Nicka Cave'a i Patti Smith. W latach 1990-1998 działacz samorządowy. Realizator Niemiecko-Polskich Spotkań Pisarzy (1993-1995). Od 1996 roku dyrektor festiwalu literackiego organizowanego jako Fort Legnica, od 2004 – Port Literacki Wrocław, od 2016 – Stacja Literatura w Stroniu Śląskim, a od 2022 – TransPort Literacki w Kołobrzegu. Autor programów telewizyjnych w TVP Kultura: Poezjem (2008–2009) i Poeci (2015) oraz filmu dokumentalnego Dorzecze Różewicza (2011). Realizator w latach 1993–1995 wraz z Berliner Festspiele Niemiecko-Polskich Spotkań Pisarzy. Wybrany podczas I Kongresu Menedżerów Kultury w 1995 roku do Zarządu Stowarzyszenia Menedżerów Kultury w Polsce. Pomysłodawca Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Współtwórca Literary Europe Live – organizacji zrzeszającej europejskie instytucje kultury i festiwale literackie. Organizator Europejskiego Forum Literackiego (2016 i 2017). Inicjator krajowych i zagranicznych projektów, z których najbardziej znane to: Komiks wierszem, Krytyk z uczelni, Kurs na sztukę, Nakręć wiersz, Nowe głosy z Europy, Połów. Poetyckie i prozatorskie debiuty, Pracownie literackie, Szkoła z poezją. Wyróżniony m.in. nagrodą Sezonu Wydawniczo-Księgarskiego IKAR za „odwagę wydawania najnowszej poezji i umiejętność docierania z nią różnymi drogami do czytelnika” oraz nagrodą Biblioteki Raczyńskich „za działalność wydawniczą i żarliwą promocję poezji”.

 

Czy cze­ka nas koniec lite­ra­tu­ry, jaką zna­my? Czy to, co prze­pa­dło, jesz­cze kie­dyś wró­ci?

Natu­ra wysta­wia nam kolej­ne rachun­ki. Tech­no­lo­gie prze­ni­ka­ją w naszą psy­chi­kę, wpły­wa­ją na zacho­wa­nia, potę­gu­ją infor­ma­cyj­ny cha­os. Roz­my­wa­ją się defi­ni­cje życia. Sta­je­my się sobie coraz bar­dziej obcy. Doświad­cze­nie zawsze było fun­da­men­tem języ­ka. Prze­ży­cia wzbo­ga­ca­ły nasz wewnętrz­ny słow­nik, umoż­li­wia­jąc peł­niej­szą komu­ni­ka­cję i zro­zu­mie­nie świa­ta. Bez pry­wat­nych doświad­czeń i rela­cji mię­dzy­ludz­kich język pozo­sta­nie pusty, stra­ci swo­ją auten­tycz­ność i zwią­zek z rze­czy­wi­sto­ścią.

„Miej­sca odle­głe” uświa­da­mia­ją ogrom pro­ble­mów zglo­ba­li­zo­wa­nej współ­cze­sno­ści. „Żer­twy” pyta­ją, czy jeste­śmy goto­wi na utra­tę naj­bliż­szych. „Prze­zro­cza” uświa­da­mia­ją ska­lę zmian, jakie zacho­dzą w lite­ra­tu­rze w ostat­nich dzie­się­cio­le­ciach. Nową serię, któ­ra nie bez powo­du będzie nazy­wać się „This Is Not Ame­ri­ca”, inau­gu­ru­ją „Wier­sze, poema­ty i pie­śni” Ezry Poun­da. Pona­wia­my też wizje, reflek­sje o codzien­no­ści oraz języ­ko­we eks­pe­ry­men­ty: Wil­lia­ma Blake’a („Wyspa na Księ­ży­cu”), Phi­li­pa Lar­ki­na („Śnieg w kwiet­nio­wą nie­dzie­lę”) i Hen­rie­go Michaux („Meska­li­na i muzy­ka”).

W audy­cji usły­szy­my: Macie­ja Wnu­ka, Anto­ni­nę Tosiek, Karo­la Porę­bę i Jerze­go Jar­nie­wi­cza. Się­gnie­my po „Jed­ną linij­kę” Andrze­ja Sosnow­skie­go, gło­sy Ezry Poun­da, Lesz­ka Engel­kin­ga, Jac­ka Deh­ne­la i Tade­usza Sław­ka. Zapro­si­my na „Książ­ko­bra­nie”. Zasta­no­wi­my się, co wyni­ka dla lite­ra­tu­ry z rapor­tu „Poli­czo­ne i poli­cze­ni” przy­go­to­wa­ne­go na zle­ce­nie MKiDN. Posłu­cha­my też sied­miu pre­mie­ro­wych płyt. Tym razem bar­dziej roc­ko­wych, osa­dzo­nych w tra­dy­cji, ale też eks­pe­ry­men­tu­ją­cych, świet­nie odnaj­du­ją­cych się w nowych cza­sach.

Sie­dem ksią­żek wyda­nych w listo­pa­dzie 2024 roku przez Biu­ro Lite­rac­kie zapra­sza do reflek­sji nad współ­cze­snym świa­tem. Czy są one prze­stro­gą przed koń­cem zna­nej nam rze­czy­wi­sto­ści, czy też pró­bą oca­le­nia nasze­go czło­wie­czeń­stwa? Odpo­wie­dzi szu­kaj­cie, słu­cha­jąc tej audy­cji.