recenzje / KOMENTARZE

Kruk

Dariusz Suska

Autorski komentarz Dariusza Suski do wiersza „Kruk” z książki Duchy dni, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 23 lutego 2012 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Kruk

Odstrzał kru­ków w maju ze srebr­nych wia­tró­wek
za sied­mio­ma góra­mi Roso­chą i Wil­czą
trzy­dzie­ści wio­sen temu, aku­rat by widzieć
teraz świetl­ne chmu­ry na błę­ki­cie szyb­kość
czar­nych pętli w nie­bie meta­licz­ne bły­ski
prze­strze­lo­nych skrzy­deł opa­da­nie piór
w zwol­nio­nym tem­pie fik­cji kobal­to­we miski
dolin w nie­za­bud­kach, nie­re­al­ność bólu.

Tak, po prze­ra­że­niu moż­li­we jest wszyst­ko,
co było moż­li­we zanim prze­ra­że­nie,
na przy­kład to pisklę wrzu­ca­ne w ogni­sko,
albo pró­bu­ją­ce zła­pać oddech kle­nie
w oszro­nio­nej tra­wie, obo­jęt­ny w rży­sku
odstrzał mojej mat­ki z lek­kiej para­bel­ki,
ależ to był wyczyn prze­żyć siód­mą wio­snę
w tym 44. z kru­czej egzy­sten­cji
w wie­ku ide­al­nym do odstrza­łu, z sosny

Zry­wa­ły się kru­ki – tak, po prze­ra­że­niu
nic nie jest moż­li­we, uro­dzi­ła kru­ki
ota­cza­jąc je chło­dem i trzy­ma­jąc w cie­niu,
ach nie wychy­laj­cie głó­wek zza drzwi, bo są Mro­ki,
a Mro­ków nie było, było coś inne­go,
było i nie było sły­sza­ło się kro­ki,
tak, wypeł­niam obraz nie do wypeł­nie­nia
w piku­ją­ce pta­ki, pod nimi obło­ki


Są wier­sze, któ­re pisze się dłu­go, z trud­no­ścia­mi. W Duchach dni przy­kła­dem takie­go wier­sza jest „Duża prze­rwa”, któ­ra powsta­wa­ła, chy­ba mogę tak to napi­sać, tygo­dnia­mi. Z nie­pew­no­ścią, a nawet sil­ną nie­chę­cią do nie chcą­ce­go się wyło­nić tek­stu.

I są wier­sze, któ­re piszą się instynk­tow­nie nie­mal w cza­sie rze­czy­wi­stym potrzeb­nym do ich zano­to­wa­nia, w każ­dym razie nie­wie­le dłuż­szym – oczy­wi­ście notu­jąc na kom­pu­te­rze coś się auto­ma­tycz­nie popra­wia, coś zastę­pu­je, ale złu­dze­nie natych­mia­sto­wo­ści zapi­su i tak pozo­sta­je. Takim lek­ko napi­sa­nym tek­stem jest w Duchach dni „Kruk”.

Goląc gło­wę, roz­kła­dam na pod­ło­dze w łazien­ce gaze­ty i mimo­wol­nie czy­tam. Taki był impuls, począ­tek „Kru­ka” – tekst o pro­te­stach prze­ciw­ko odstrza­ło­wi kru­ków pod Szczyt­nem. Zabi­cie tysią­ca pta­ków mia­ło przy­wró­cić tam popu­la­cję zaję­cy, giną­cych ponoć maso­wo pod dzio­ba­mi tych kru­ków. Myślę, że wiersz „Kruk” stał się nie­mal goto­wy, kie­dy to prze­czy­ta­łem, wystar­czy­ło tyl­ko w mia­rę szyb­ko zapi­sać, żeby nie zapo­mnieć. Zro­bi­łem to następ­ne­go dnia rano, w cza­sie mniej wię­cej potrzeb­nym do zapi­sa­nia tej licz­by słów.

Tytuł wier­sza, choć narzu­ca­ją­cy się, nie został zano­to­wa­ny jako pierw­szy, przy­szedł mi do gło­wy na koniec i jakoś przypieczętował/odpieczętował ten tekst. I jesz­cze dodam to, co i tak widać, bo wiersz jest, jak myślę, czy­tel­ny – oby nie za. Akcja/nieakcja „Kru­ka” toczy się w trzech cza­sach: 1) roku pla­no­wa­ne­go odstrza­łu kru­ków pod Szczyt­nem, 2) w latach 1977–80 – tak samo wymy­ślo­nym, jak praw­dzi­wym cza­sie odstrza­łów wron, mniej szla­chet­nych niż kru­ki jak poda­je lite­ra­tu­ra – a poza tym wró­bli, gołę­bi, zaję­cy, wła­ści­wie wszyst­kie­go, co się rusza, 3) w roku 1944 – cza­sie nie­cza­sie odstrza­łu mojej mamy. Kie­dy mia­ła 7 lat do domu mojej bab­ki przy­szli żoł­nie­rze nie­miec­cy wziąć odwet za zabi­cie swo­je­go.

To ostat­nie zda­rze­nie, jak myślę, jest tu naj­waż­niej­sze – to chy­ba ono nary­so­wa­ło jakimś rodza­jem sym­pa­tycz­ne­go czar­ne­go atra­men­tu kon­tur moje­go dzie­ciń­stwa na 24 lata przed moim uro­dze­niem.

O autorze

Dariusz Suska

Urodzony w Złotoryi. Poeta. Ukończył fizykę na Uniwersytecie Wrocławskim oraz informatykę. Za tomik "Wszyscy nasi drodzy zakopani" otrzymał nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek (2002), był też nominowany do Nagrody Literackiej Nike. Książka Cała w piachu znalazła się w finale Nike.

Powiązania

Café Cobro

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Suska Jerzy Jarniewicz Marcin Sendecki

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go i Dariu­sza Suski pod­czas Por­tu Wro­cław 2008.

Więcej

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Urszu­li Kozioł, Ryszar­da Kry­nic­kie­go, Boh­da­na Zadu­ry, Pio­tra Som­me­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Andrze­ja Sosnow­skie­go, Tade­uszy Pió­ry, Dar­ka Fok­sa, Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Dariu­sza Suski, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Dariu­sza Sośnic­kie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik i Jac­ka Deh­ne­la pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Parę słów o wyborze

recenzje / KOMENTARZE Dariusz Suska

Autor­ski kome­natrz Dariu­sza Suski do książ­ki Wykrzy­wiam się na ten wszech­świat Wła­dy­sła­wa Bro­niew­skie­go, wyda­nej nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 3 lute­go 2011 roku.

Więcej

Kontenery i duchy

recenzje / ESEJE Maciej Woźniak

Recen­zja Macie­ja Woź­nia­ka z książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

Ciemność tożsamości

recenzje / ESEJE Krzysztof Lisowski

Recen­zja Krzysz­to­fa Lisow­skiie­go z książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

W życiu, być może nie daje się żyć bez duchów

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

Ciemność tożsamości

recenzje / ESEJE Krzysztof Lisowski

Recen­zja Krzysz­to­fa Lisow­skiie­go z książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

Kontenery i duchy

recenzje / ESEJE Maciej Woźniak

Recen­zja Macie­ja Woź­nia­ka z książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

W życiu, być może nie daje się żyć bez duchów

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

O Czystej ziemi

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Karo­la Mali­szew­skie­go, Macie­ja Rober­ta, Justy­ny Sobo­lew­skiej, Toma­sza Fijał­kow­skie­go, Bar­to­sza Sadul­skie­go.

Więcej

Światło, nic ponadto

recenzje / ESEJE Radosław Kobierski

Recen­zja Rado­sła­wa Kobier­skie­go z książ­ki Czy­sta zie­mia (1988–2008) Dariu­sza Suski.

Więcej