Jednak radosne

Orga­ni­za­to­rzy tego­rocz­nej edy­cji festi­wa­lu Port Wro­cław rzu­ca­ją hasło prze­wod­nie: „Zaczy­tać się na zabój”; wolę jed­nak zaczy­ta­nia miło­sne, jak u Calvi­no i Aude­na, i jesz­cze kil­ku bli­skich lek­tu­ro­fio­łów, miło­śni­ków, wolę zaczy­ta­nia oca­la­ją­ce życie, eufo­rycz­ne, zaczy­ta­nia z ryzy­kiem, o któ­rym Roland Bar­thes mówił, że „nie moż­na pisać o tym, co się kocha”.

W ostat­nich mie­sią­cach nowe książ­ki (choć nie wyobra­żam sobie inne­go czy­ta­nia ich, niż na prze­mian z tymi star­szy­mi) przede wszyst­kim zno­wu mnie cie­szy­ły, nowe tomy Róże­wi­cza, Miło­będz­kiej (tak­że mądre ese­je tej autor­ki, jej dru­ga „duża” mała książ­ka) i Szym­bor­skiej; zna­ko­mi­ty zbio­rek Rado­sła­wa Kobier­skie­go (Lacri­mo­sa) czy Dom pod świa­do­mo­ścią Pio­tra Mit­zne­ra; cie­szy­ły nawet, kie­dy nie­po­ko­iły, jak anto­lo­gia Słyn­ni i świet­ni (tu zwłasz­cza przed­mo­wy redak­to­rów i opra­co­wa­ne przez nich kry­te­ria dobo­ru auto­rów), jak – nowe tyl­ko w pol­sz­czyź­nie – prze­kład Pro­ce­su pió­ra Jaku­ba Ekie­ra czy Sie­dem szki­ców Vir­gi­nii Woolf (ta książ­ka oka­zu­je się nie­for­tun­nym skrzy­żo­wa­niem koniecz­no­ści publi­ko­wa­nia każ­de­go dro­bia­zgu autor­ki z wydaw­ni­czym mar­ke­tin­giem), ale już Mię­dzy akta­mi nie wywo­ła­ło wąt­pli­wo­ści, cze­kam teraz na zapo­wia­da­ne tłu­ma­cze­nie Poko­ju Jaku­ba. Cie­szy mnie moż­li­wość towa­rzy­sze­nia tym, któ­rzy zmie­nia­ją się i tym, któ­rzy upar­cie (na szczę­ście) pozo­sta­ją sobą, jak Euge­niusz Tka­czy­szyn-Dyc­ki w Pio­sen­ce o zależ­no­ściach i uza­leż­nie­niach. Zamknę tu to nie­kom­plet­ne wyli­cze­nie, zale­d­wie począ­tek, żeby tak­że wspo­mnieć o czy­ta­niu piszą­cych o czy­ta­niu i wyda­nej ostat­nio kry­tycz­no­li­te­rac­kiej, ale (już) z histo­rycz­nym odde­chem (zro­zu­mia­łym przy oma­wia­niu poezji ostat­nich dwóch dekad), książ­ki Paw­ła Próch­nia­ka pt.Wier­sze na wie­trze.

Oczy­wi­ście (tra­dy­cyj­nie) są powo­dy do nie­za­do­wo­le­nia, szki­ce, recen­zje nie­rzad­ko za dłu­go cze­ka­ją w kolej­ce w cza­so­pi­smach lite­rac­kich, wśród któ­rych bra­ku­je rze­tel­ne­go dwu­ty­go­dni­ka, a Inter­net jako wia­ry­god­na prze­strzeń do wypo­wie­dzi kry­tycz­nej dopie­ro zdo­by­wa zaufa­nie czy­tel­ni­ków i auto­rów – te sta­łe (nie­ste­ty) moty­wy kry­tycz­no­li­te­rac­kich pod­su­mo­wań doty­czą zja­wisk, któ­re dobrym książ­kom i czy­ta­niu cza­sa­mi (cza­sa­mi tyl­ko na chwi­lę) szko­dzą.

Nie­za­leż­nie od ety­mo­lo­gii, dożyn­ki są jed­nak rado­snym świę­tem. Może dla­te­go ta wypo­wiedź jest tro­chę odmo­wą dia­gno­zy.