Krzysztof Grzelak

Krzysz­tof Grze­lak wydał dwa tomi­ki. Debiut, zaty­tu­ło­wa­ny nie­co sztu­bac­ko Porucz­nik Bore­wicz odnaj­du­je sens (biblio­te­ka, 2001), oraz Żyjąc pod księ­ży­cem, w tym samym wydaw­nic­twie, w roku 2005. Grze­lak nale­ży do tych piszą­cych wier­sze, któ­rym wystar­czy, że piszą. To wiel­ka samo­wy­star­czal­ność. Zbyt wiel­ka dzi­siaj, kie­dy widać tych, któ­rzy chcą być widocz­ni i bywa­ją. Grze­lak pra­wie nigdy i nigdzie nie bywa. Kie­dy spo­ty­kam go raz lub dwa na rok, nigdy nie chce roz­ma­wiać o swo­ich wier­szach. Pyta o dom. Po prze­czy­ta­niu jego pierw­szej książ­ki chcia­łem z nim roz­ma­wiać. Wte­dy też nie mówi­li­śmy o wier­szach. Grze­lak skar­żył się na zdro­wie. Mówił, że czu­je się tak, jak­by miał kru­che kości, że ta ksią­żecz­ka nic nie zna­czy. Tym­cza­sem każ­dy wers jego debiu­tanc­kie­go tomi­ku był, i jest, gięt­ki, ela­stycz­ny, świe­ży. Wszyst­kie odchy­le­nia są tu zdro­we. Każ­da linij­ka świad­czy o wiel­kiej inte­li­gen­cji, iro­nii, oczy­ta­niu, wyczu­ciu języ­ka. Ale u Grze­la­ka jest coś jesz­cze, coś bar­dzo rzad­kie­go w naszej mło­dej poezji. Nazwał­bym to wypo­wie­dzią nie­li­nio­wą, myśle­niem skro­jo­nym ina­czej niż resz­ta mate­rii rze­czy­wi­sto­ści, logi­ką ano­ma­lii, struk­tu­rą pobocz­ną, alter­na­tyw­ną. „Lubi­łem wtu­lić się / czub­kiem nocy / w mister­nie ple­cio­ną / uli­cę”, pisze w jed­nym wier­szu z debiu­tu i ja tu czu­ję rodzaj bez­in­te­re­sow­ne­go, genial­ne­go pogu­bie­nia się, któ­re tyl­ko nie­licz­nym się uda­je. Grze­lak odpa­da od rze­czy­wi­sto­ści i nada­je taką rze­czy­wi­stość, jaka nawet się nie śni, bo jego sen jest z otwar­ty­mi oczy­ma. Grze­lak mówi, że wier­sze go nie obcho­dzą. I jak­by od nie­chce­nia pro­du­ku­je gęste, nie­po­ko­ją­ce kon­sta­ta­cje. Jak ta: „jest nam malo­wa­ne / osa­czyć się / świa­tło­cie­niem”. W tej pierw­szej książ­ce jest oczy­wi­ście mło­dzień­czość i naiw­ność. Któż jej nie miał w pierw­szej książ­ce? Ale myśla­łem, że sen­sow­na kry­ty­ka go nawod­ni, wypie­lę­gnu­je, że Grze­lak będzie dużo pisał. Tak się nie sta­ło. Bo kry­ty­ka widzi czę­sto tych, któ­rych widać. Grze­lak pisze mało. I spo­ty­ka się z nami rzad­ko.