Ludzie ze Stacji: wprowadzenie

W tym roku odbę­dzie się 25. edy­cja festi­wa­lu, któ­re­go legnic­kie począt­ki się­ga­ją 1996 roku. Impre­za mia­ła być tyl­ko odskocz­nią od głów­nych obo­wiąz­ków Artu­ra Bursz­ty, któ­ry do „Małej Moskwy” tra­fił nie dla lite­ra­tu­ry, a w celu utwo­rze­nia nowej insty­tu­cji kul­tu­ry. W kolej­nych latach Fort, a następ­nie Port (prze­nie­sio­ny w 2004 roku do Wro­cła­wia) wpły­wał na losy auto­rów i auto­rek, uła­twiał lite­rac­ki start debiu­tant­kom i debiu­tan­tom, ini­cjo­wał wyda­wa­nie ksią­żek (od pięt­na­stu do pięć­dzie­się­ciu w każ­dym roku), gościł poetów i pro­za­ików z róż­nych stron świa­ta, uru­cha­miał kolej­ne pro­jek­ty i pro­gra­my lite­rac­kie, któ­re edu­ko­wa­ły uczniów oraz stu­den­tów i wcią­ga­ły w lite­ra­tu­rę przed­sta­wi­cie­li innych dzie­dzin sztu­ki. Dzię­ki temu impre­za „robio­na po godzi­nach”, zaczy­na­ją­ca jako festi­wal poetyc­ki, sta­ła się inter­dy­scy­pli­nar­nym wyda­rze­niem, z oka­zji któ­re­go powsta­wa­ły zespo­ły muzycz­ne, spek­ta­kle, fil­my, wysta­wy. Wie­le z nich z cza­sem zmie­ni­ło się w auto­no­micz­ne pro­jek­ty.

W 2015 roku we Wro­cła­wiu odby­ła się 20. edy­cja Por­tu Lite­rac­kie­go, któ­ra była oka­zją do pod­su­mo­wań oraz zakoń­cze­nia kolej­ne­go eta­pu dzia­łań. Rok póź­niej impre­za wró­ci­ła do Stro­nia Ślą­skie­go i Sien­nej. Wró­ci­ła, ponie­waż to wła­śnie tutaj, w pierw­szej poło­wie lat 90., odby­wa­ły się Nie­miec­ko-Pol­skie Spo­tka­nia Mło­dych Pisa­rzy, któ­re następ­nie zosta­ły roz­wi­nię­te w Euro­pej­skie Spo­tka­nia Mło­dych Pisa­rzy (pod taką nazwą w Legni­cy odby­ła się pierw­sza edy­cja festi­wa­lu). W nowym miej­scu wszyst­ko było inne. Od nazwy (Sta­cja Lite­ra­tu­ra), przez for­mu­łę nasta­wio­ną na nowe gło­sy z Pol­ski i Euro­py, pra­cow­nie, któ­re prze­ję­ły funk­cje i zada­nia pro­jek­tów Biu­ra reali­zo­wa­nych we Wro­cła­wiu. Nowa była też publicz­ność. Znik­nę­ły gdzieś podzia­ły, wza­jem­ne pre­ten­sje, rywa­li­za­cje. Powsta­ła wspól­no­ta, któ­ra zada­wa­ła kłam złym opi­niom o śro­do­wi­sku lite­rac­kim w Pol­sce.

Z oka­zji 25-lecia festi­wa­lu, a tak­że już 5. edy­cji Sta­cji Lite­ra­tu­ra w Stro­niu Ślą­skim i Sien­nej powsta­je publi­ka­cja pod nazwą Ludzie ze Sta­cji. Do jej powsta­nia zapro­si­li­śmy uczest­ni­ków kolej­nych festi­wa­li, któ­rzy opo­wia­da­ją swo­je oso­bi­ste przy­go­dy z For­tem, Por­tem i Sta­cją. Kie­dy się zaczę­ła, w jakich oko­licz­no­ściach, ile zna­czy­ła bądź nadal zna­czy. Co zmie­nił w piszą­cym festi­wal, co nadal mu daje. Chce­my tą publi­ka­cją pod­kre­ślić zna­cze­nie prze­no­sin z duże­go do małe­go mia­sta. Czy po 5 latach moż­na już powie­dzieć, że była to dobra decy­zja? Jak spraw­dzi­ło się to miej­sce i jak wpły­wa na histo­rię festi­wa­lu? Waż­ne są też dla nas oso­bi­ste prze­ży­cia zwią­za­ne z wyda­wa­ny­mi na festi­wal książ­ka­mi oraz twór­czo­ścią pre­zen­to­wa­nych tutaj auto­rów. Cie­ka­wi nas zna­cze­nie pra­cow­ni i towa­rzy­szą­cych impre­zie pro­jek­tów.

Naj­cie­kaw­sze tek­sty, o któ­rych myśli­my bar­dziej jako o małych repor­ta­żach, impre­sjach czy wręcz opo­wie­ściach, zapre­zen­tu­je­my w Maga­zy­nie Lite­rac­kim „biBLio­te­ka”, a następ­nie w spe­cjal­nej publi­ka­cji. Każ­de­mu tek­sto­wi w książ­ce towa­rzy­szyć będzie foto­gra­ficz­ny por­tret autor­stwa Mak­sy­mi­lia­na Riga­mon­tie­go. W ten spo­sób powsta­nie uni­ka­to­wa publi­ka­cja, będą­ca z jed­nej stro­ny albu­mem, a z dru­giej napi­sa­ną wspól­nie kro­ni­ką. Nie chce­my świę­to­wać kolej­ny­mi wspo­min­ka­mi, albu­ma­mi z foto­gra­fia­mi z pamięt­nych wyda­rzeń. Waż­niej­sze są dla nas dzi­siaj Wasze oso­bi­ste rela­cje, opo­wie­ści i tek­sty, któ­re odno­szą się do tego, co festi­wal zmie­nił i zmie­nia w każ­dym z nas. Po prze­pro­wadz­ce festi­wa­lu do Stro­nia Ślą­skie­go uczest­ni­cy zno­wu sta­li się dla nas naj­waż­niej­si. I to na nich chce­my oprzeć nasz jubi­le­usz. A jeśli oka­że się, że to będzie ostat­nia edy­cja festi­wa­lu, wów­czas Ludzie ze Sta­cji będą wspa­nia­łą pamiąt­ką tego, co nie mia­ło pra­wa się udać, a jed­nak się uda­ło!

Dofi­nan­so­wa­no ze środ­ków Mini­stra Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go pocho­dzą­cych z Fun­du­szu Pro­mo­cji Kul­tu­ry