Przyszłość literatury: wprowadzenie
Artur Burszta
Wprowadzenie do debaty „Przyszłość literatury” autorstwa Artura Burszty.
strona debaty
Debata „Przyszłość literatury” będzie towarzyszyć jubileuszowi trzydziestolecia najstarszego festiwalu literackiego w Polsce. Cykl tekstów spróbuje przybliżyć przyszłość, która czeka osoby tworzące, animujące oraz czytające literaturę. Z dyskusji dowiemy się, co dalej z literaturą piękną, o czym pisać będą poetki i poeci oraz prozaiczki i prozaicy, jaka będzie rola twórców i twórczyń literatury. Zapytamy o to, jakie pojawią się nowe formy propagowania literatury i jak rozwijać się będą sektory kreatywne powiązane z literaturą. Kolejne zagadnienie to kwestia tego, jak będą wydawane książki oraz czy kolejne pokolenie będzie czytać na ekranie czy na papierze. Dowiemy się także, jaki wpływ na recenzowanie książek będą miały media społecznościowe i jaka jest przyszłość krytyki literackiej. Zapytamy wreszcie o przyszłość uczelni kształcących osoby zajmujące się literaturą oraz o to, jak sztuczna inteligencja wpłynie na przyszłość literatury. Spróbujemy prognozować, co dalej z bibliotekami i księgarniami oraz w jaki sposób będą finansowane festiwale, nagrody i projekty literackie. Podsumowanie debaty nastąpi między 6 a 9 czerwca podczas TransPortu Literackiego w Kołobrzegu, gdzie odbędzie się finałowa dyskusja, a Inga Iwasiów odczyta esej, w którym nawiąże do głównych wątków debaty.
Organizowany od połowy lat dziewięćdziesiątych przez Biuro Literackie festiwal przyczynił się do zmiany postrzegania poezji w Polsce. Wypromował spore grono autorów i autorek, którzy dzisiaj należą do najczęściej nagradzanych w Polsce. Eksperymenty z formą prezentacji literatury, łamiące często stereotypowe wyobrażenie o spotkaniach autorskich, stały się inspiracją dla organizatorów wielu wydarzeń literackich. To w ramach festiwalu została wymyślona i była wręczana Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius, w oficynie powstawały też programy i filmy literackie dla telewizji publicznej. Biuro Literackie stworzyło ponadto jedną z pierwszych stron literackich oraz księgarń z książkami w polskim internecie, a już w 2001 roku festiwal w całości relacjonowany był w sieci. Impreza od lat angażuje się w integrację europejskich środowisk literackich, inicjując i organizując wydarzenia z udziałem przedstawicieli różnych instytucji literackich. W 2016 i 2017 roku festiwal był gospodarzem Europejskiego Forum Literackiego. Na przekór przywiązaniu do tradycji i zasad marketingowych impreza zmienia nazwy oraz miejsca wydarzeń, a mimo że wkrótce rozpocznie czwartą dekadę działalności, dzięki unikalnej formule angażującej publiczność ze wszystkich grup wiekowych jest nazywana „najmłodszym duchem festiwalem literackim w Polsce”.
O AUTORZE
Artur Burszta
Menadżer kultury. Redaktor naczelny i właściciel Biura Literackiego. Wydawca blisko tysiąca książek, w tym m.in. utworów Tymoteusza Karpowicza, Krystyny Miłobędzkiej, Tadeusza Różewicza i Rafała Wojaczka, a także Boba Dylana, Nicka Cave'a i Patti Smith. W latach 1990-1998 działacz samorządowy. Realizator Niemiecko-Polskich Spotkań Pisarzy (1993-1995). Od 1996 roku dyrektor festiwalu literackiego organizowanego jako Fort Legnica, od 2004 – Port Literacki Wrocław, od 2016 – Stacja Literatura w Stroniu Śląskim, a od 2022 – TransPort Literacki w Kołobrzegu. Autor programów telewizyjnych w TVP Kultura: Poezjem (2008–2009) i Poeci (2015) oraz filmu dokumentalnego Dorzecze Różewicza (2011). Realizator w latach 1993–1995 wraz z Berliner Festspiele Niemiecko-Polskich Spotkań Pisarzy. Wybrany podczas I Kongresu Menedżerów Kultury w 1995 roku do Zarządu Stowarzyszenia Menedżerów Kultury w Polsce. Pomysłodawca Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Współtwórca Literary Europe Live – organizacji zrzeszającej europejskie instytucje kultury i festiwale literackie. Organizator Europejskiego Forum Literackiego (2016 i 2017). Inicjator krajowych i zagranicznych projektów, z których najbardziej znane to: Komiks wierszem, Krytyk z uczelni, Kurs na sztukę, Nakręć wiersz, Nowe głosy z Europy, Połów. Poetyckie i prozatorskie debiuty, Pracownie literackie, Szkoła z poezją. Wyróżniony m.in. nagrodą Sezonu Wydawniczo-Księgarskiego IKAR za „odwagę wydawania najnowszej poezji i umiejętność docierania z nią różnymi drogami do czytelnika” oraz nagrodą Biblioteki Raczyńskich „za działalność wydawniczą i żarliwą promocję poezji”.