Wiersze i wojny istnieją obok siebie

Świat jest w sta­nie cią­głej trans­for­ma­cji, a lite­ra­tu­ra, któ­ra tych zmian nie odzwier­cie­dla, była­by kiep­ską lite­ra­tu­rą. Jed­nak czy świat był­by inny, gdy­by pew­ne książ­ki nie docze­ka­ły się publi­ka­cji? Jeśli pozo­sta­nie­my w obsza­rze lite­ra­tu­ry, trud­no było­by nam przy­wo­łać dzie­ło, któ­re rady­kal­nie zmie­ni­ło świat. Nie­któ­re z nich na pew­no coś zmie­ni­ły, ale w jakim stop­niu? Cięż­ko to zmie­rzyć. Dzia­łal­ność publicz­na poszcze­gól­nych pisa­rek i pisa­rzy zmie­ni­ła świat w bar­dziej widocz­nym stop­niu niż ich pro­jek­ty arty­stycz­ne.

Lite­ra­tu­ra zde­cy­do­wa­nie zmie­nia nas – oso­by ją two­rzą­ce. Wiem to na pew­no. A co z czy­tel­ni­ka­mi? Lite­ra­tu­ra posia­da moc, by posta­wić nas w sytu­acjach, w któ­rych znaj­du­ją się inni ludzie. Pogłę­bia tak­że naszą empa­tię. To pierw­szy i naj­waż­niej­szy krok w kie­run­ku trans­for­ma­cji, ponie­waż wszyst­ko to, co trze­ba zmie­nić, na dzień dzi­siej­szy nie funk­cjo­nu­je z powo­du bra­ku współ­czu­cia wobec osób słab­szych czy róż­nią­cych się od nas. Moż­na więc stwier­dzić, że lite­ra­tu­ra zmie­nia tak­że czy­tel­ni­ków. Czy żyli­by­śmy w lep­szym świe­cie, gdy­by wię­cej ludzi czy­ta­ło książ­ki? Czy oso­by czy­ta­ją­ce sta­no­wią mniej­szość? Czy jest to powo­dem, dla któ­re­go świa­tem rzą­dzi kłam­stwo i czy w związ­ku z tym przed lite­ra­tu­rą stoi jesz­cze trud­niej­sze zada­nie, zada­nie, by wal­czyć o praw­dę? Myślę, że tak! Piszę z czy­ste­go bun­tu, z chę­ci zmia­ny obec­nej sytu­acji. Piszę, bo to, o czym mil­cze­li­śmy, znisz­czy­ło nas bar­dziej niż woj­ny. Piszę, żeby­śmy mogli odzy­skać siły i ruszyć do przo­du, ponie­waż nie sta­nie się to, dopó­ki pew­ne rze­czy nie zosta­ną powie­dzia­ne. Piszę, bo woj­ny i moje wier­sze ist­nie­ją obok sie­bie.

Gdy­bym nie wie­rzy­ła, że poezja może ulep­szyć świat, nigdy nie napi­sa­ła­bym ani jed­ne­go sło­wa.