debaty / ankiety i podsumowania

Wymieniamy się słowem jak bracia i siostry

Tomek Gromadka

Odpowiedzi Tomka Gromadki na pytania Tadeusza Sławka w „Kwestionariuszu 2022”.

strona debaty

Kwestionariusz 2022

Czy lite­ra­tu­ra jest wiru­sem czy prze­ciw­nie – szcze­pion­ką?

Lite­ra­tu­ra to cza­sem zyskow­ny kon­cern Pfi­zer, a cza­sem antysz­cze­pion­ko­wa awan­tu­ra.  

Jakie­mu zwie­rzę­ciu poświę­cił­byś wiersz lub opo­wia­da­nie?

Chy­ba cho­mi­ko­wi. Moje­mu – zmar­łe­mu lata temu – Kubu­sio­wi. A może zmar­łej lata temu Pereł­ce, pie­sce z Borów Tuchol­skich.

Czy myśla­łeś kie­dyś „jak góra” lub „jak morze”?

Nie myślę w ten spo­sób. Ale czu­ję. Czu­łem się w życiu wie­lo­ma rze­cza­mi i oso­ba­mi. Może i Górą.

Gdy­byś miał wybrać arty­stę, któ­ry napi­sał­by muzy­kę do two­je­go wier­sza lub opo­wia­da­nia i wyko­nał go na sce­nie, był­by to…?

Lou Reed, Kora, Brod­ka.  

Jaka była naj­lep­sza rada „poetyc­ka” lub „pro­za­tor­ska”, jakiej ci udzie­lo­no?

Moje final­ne poczu­cie języ­ka naby­łem pod ostrza­łem redak­tor­ki z gaze­ty „Rzecz­po­spo­li­ta” – Pani Ewy. Nie dosta­wa­łem od niej raczej rad. Tyl­ko pre­cy­zyj­ne wska­za­nia, gdzie mój język jest wiot­ki, muli­sty, pusta­wy. 

Wol­ność, rów­ność, bra­ter­stwo – z któ­rą z tych war­to­ści poezja lub pro­za mają naj­wię­cej wspól­ne­go?

Poezja dla mnie ma dużo wspól­ne­go z wol­no­ścią. Chciał­bym, aby mia­ła wię­cej wspól­ne­go z rów­no­ścią. A bra­ter­stwo? Cze­mu nie, wymie­nia­my się sło­wem jak bra­cia i sio­stry.

Dla­cze­go ludzie nie czy­ta­ją poezji i ambit­nej pro­zy?

Odpo­wiedź moim zda­niem jest pro­sta: nie mają ani cza­su, ani narzę­dzi, aby to robić. Nie mają cza­su, bo pra­cu­ją. Nie mają narzę­dzi, bo szko­ła im ich nie dała, ponie­waż była zaję­ta stra­sze­niem, że nie znaj­dą pra­cy. Oraz: rodzi­ce lub opie­ku­no­wie nie czy­ta­li, to cze­mu my mamy czy­tać.

O AUTORZE

Tomek Gromadka

Animator kultury, poeta, performer, dramaturg. Publikował w „Dialogu”, „Wakacie”, „Wizjach”, „Odrze”, „Stronie Czynnej”, „Helikopterze”, „Dwutygodniku”. Członek Grupy Performatywnej Chłopaki i Stowarzyszenia Pedagogów Teatru. Współtwórca Stołu Powszechnego w Warszawie. Prowadzi zajęcia „Pisanie co wtorek”. Laureat projektów Biura Literackiego „Połów. Poetyckie debiuty” oraz „Pierwsza książka wierszem”.