Zwyczajne bycie, nie widzę problemu

Być poetą dzi­siaj, wczo­raj czy jutro, to być poetą i nic wię­cej, czy­li two­rzyć z upo­rem coś w rodza­ju tau­to­lo­gii. Nie ma nicze­go szcze­gól­ne­go w sytu­acji bycia poetą. Ktoś taki jest wyczu­lo­ny na sło­wo, na jego dźwięcz­ność i wie­lo­znacz­ność, ma w sobie dziw­nie iro­nicz­ną nad­świa­do­mość itd. Takich defi­ni­cji powsta­ło wie­le i wszyst­kie zmie­rza­ły do zakre­śle­nia wyra­zi­stej prze­strze­ni wokół egzo­tycz­ne­go pta­ka, wokół dzi­wo­lą­ga. I nie ma chy­ba zna­cze­nia, że nagle ktoś z tych dzi­wo­lą­gów otrzy­mu­je srebr­ny meda­lik, pozła­ca­ne­go anioł­ka, czy sto tysię­cy zło­tych. Publi­ka łyp­nie okiem i zaraz zapo­mni, spo­koj­nie czy­ta­jąc coś bar­dziej zro­zu­mia­łe­go, coś, co krze­pi, wzmac­nia, upew­nia, otu­la.

Poeta nagro­dzo­ny czy nie, ser­wu­je publi­ce nie­pew­ność, roz­dar­cie, roze­dr­ga­nie, nie­po­kój itd. Więk­szość nor­mal­nych ludzi nie godzi się na coś takie­go. Tej więk­szo­ści lite­ra­tu­ra koja­rzy się z roz­ryw­ką, na pew­no nie z czymś nie­ja­snym i kło­po­tli­wym. Oczy­wi­ście, zawsze była garst­ka miło­śni­ków tego rodza­ju cier­pie­nia. Ci dobrzy i wykształ­ce­ni ludzie (dosko­na­le wie­dzą­cy, że kul­tu­ra bywa źró­dłem cier­pień) posu­wa­li się do tak spo­le­gli­wych gestów, jak zakup tomi­ków poetyc­kich i bywa­nie w umiar­ko­wa­nej licz­bie na roz­ma­itych poetyc­kich wie­czor­kach. Tak było i jest. Nie sądzę, żeby kie­dy­kol­wiek mia­ło się to zmie­nić. Nie wiem, w jakim śro­do­wi­sku i kto ma kło­pot z oświad­cze­niem, że jest poetą.

Wypo­wiedź Woj­cie­cha Kuczo­ka zapew­ne doty­czy nie­zna­ne­go mi bli­żej esta­bli­sh­men­tu z oko­lic War­sza­wy. W moim świe­cie powie­dzieć, że jest się poetą, to ani żad­na rewe­la­cja, ani też obciach. „Ach, to ten, co wier­sze pisze i miesz­ka koło tego, co rury prze­py­cha, pod trój­ką.” Nie ma w tym żad­nej aten­cji, nie wyczu­wam pogar­dy. Nor­mal­ka. Dzie­ci w szko­le też nale­ży uczyć, że to nie jest cho­ro­ba wene­rycz­na. Trze­ba spo­koj­nie i bez egzal­ta­cji czy­tać róż­ne wier­sze i tro­chę się przy tym wygłu­piać, żeby zro­zu­mia­ły, że poezja korzy­sta ze swo­iste­go sta­tu­su tek­sto­we­go, inte­lek­tu­al­ne­go i emo­cjo­nal­ne­go.

Niech nie ocze­ku­ją zbyt pro­stej opo­wie­ści i takie­goż mora­łu. Do nie­któ­rych z tych dzie­ci – muszę przy­znać – praw­da ta po latach docie­ra. A nie­któ­re z tych nie­któ­rych łapią bak­cy­la i następ­nie zapi­su­ją się do miej­sco­we­go klu­bu poetyc­kie­go, a potem zasy­pu­ją mnie – jako juro­ra kon­kur­sów – dużą ilo­ścią obu­stron­nie zapi­sa­nych arku­szy. Kie­dy minie typo­wy dla wie­ku doj­rze­wa­nia lirycz­ny trą­dzik, sta­ją się (albo nie) chłon­ny­mi i wraż­li­wy­mi czy­tel­ni­ka­mi poezji, bo nasza nisza – jak wia­do­mo – cią­gle potrze­bu­je świe­żej krwi.