książki / POEZJE

Która godzina, gówniarzu?

Aleksander Trojanowski

Julian Tuwim

Fragmenty książki Która godzina, gówniarzu? Juliana Tuwima i Aleksandra Trojanowskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 4 września 2023 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

VII [z Balu w Operze]

Przez ul. Zdo­byw­ców,
Przez Anna­sza, Kaj­fa­sza,
Przez Siwą, przez św. Tekli
I Pro­ro­ka Ezdra­sza,

Przez Krym­ską, przez Kocio­łeb­ską,
Przez Gno­mów i przez Dzie­wic,
Przez Mysią, Addis-Abeb­ską
I Łuka­sza z Bła­że­wic,

Przez Czter­dzie­ste­go Kwiet­nia,
Przez Bul­wa­ry Misyj­ne –
Jadą za mia­sto wozy
Ase­ni­za­cyj­ne.

Z facjat­ki budy drew­nia­nej
Tłu­sta pan­na wyglą­da:
– Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu?
– Pią­ta, kur­wo, pią­ta…

I przez puste uli­ce
Jadą dalej i dalej.
Pan­na przed sie­bie patrzy
I papie­ro­sa pali.

Widzi dom czer­wo­ny,
Nowo zbu­do­wa­ny,
Ludzie już miesz­ka­ją
W nie­otyn­ko­wa­nym.
W jed­nym oknie gąsio­ry
Z wiśnia­kiem i jagod­ni­kiem,
Za oknem wie­trzyk igra
Różo­wym balo­ni­kiem.

Na żela­znym bal­ko­nie
Łbem na dół wisi zając,
Łąkę prze­wró­co­ną
Jesz­cze oglą­da­jąc.

Pan w spodniach, ale boso,
Na dru­gi bal­kon wyszedł,
Zie­wa, patrzy na nie­bo,
Szel­ki mu z tyłu wiszą.

Cha­plin z dyk­ty wycię­ty
Krzy­wo stoi przed kinem.
Prze­je­chał na rowe­rze
Poli­cjant z kara­bi­nem.

Na potłu­czo­nej szy­bie
Skle­pu z kon­fek­cją „Lolo”
Widać kawa­łek gaze­ty:
Lite­ry IDEOLO…

Widać bla­chę z napi­sem:
Gole­nie 20 gr.
Strzy­że­nie 40 gr.
Mani­kir 60 gr.

Prze­le­cia­ła tak­sów­ka,
Pod­ska­ku­jąc w pędzie,
Jedzie gru­by z węd­ką,
Ryby łowić będzie.

Z piw­ni­cy wędli­nia­rza
Gorą­ca para wali,
Pan­na patrzy przed sie­bie
I papie­ro­sa pali.


Minister i sztuka

Pan mini­ster się spóź­nił na począ­tek,
A gdy przy­szedł – z obu­rze­nia zbladł:
Podej­rza­ny, nie­bez­piecz­ny wątek,
Skon­fi­sko­wać! Niech mają naukę!

… Pan mini­ster się spóź­nił na sztu­kę
O pięć minut i pięt­na­ście lat.


Życie codzienne

Tajem­ni­cze­ją rze­czy, fan­ta­stycz­nie­ją zda­nia,
I mówić coraz trud­niej, i mil­czeć coraz bole­śniej,
Obra­sta­ją natręt­nym szep­tem głę­bi­ny miesz­ka­nia,
Krze­sło, przy sto­le zaczę­te, melo­dią koń­czy się we śnie.

Z dnia na dzień wię­cej zna­czy każ­de sło­wo codzien­ne,
Mchem wie­ków obro­śnię­te, kor­ci ukry­tą pierw­szy­zną.
Przy­kła­dam ucho do mebli – sły­szę szu­my tajem­ne:
Skar­żą się dęby, skar­żą i pła­czą za ojczy­zną.


Trawa

Tra­wo, tra­wo do kolan!
Pod­nieś mi się do czo­ła,
Żeby myślom nie było
Ani mnie, ani pola.

Żebym ja się uzie­lił,
Prze­kwie­cił do rdze­nia kości
I już się nie oddzie­lił
Sło­wa­mi od twej świe­żo­ści.

Abym tobie i sobie
Jed­nym imie­niem mówił:
Albo oboj­gu – tra­wa,
Albo oboj­gu – tuwim.


Złota polska jesień

Kor­po­ran­ci na moto­cy­klach
Pędzą w spra­wie patrio­tycz­nej,
Ura­dzo­nej na kon­wen­ty­klach
Jed­no­myśl­nie i spon­ta­nicz­nie.

Idę jesie­nią na ukos.

Obu­rze­ni ofi­ce­ro­wie
Doma­ga­ją się inter­wen­cji
I mel­du­ją w dro­dze służ­bo­wej
Na audien­cji u eks­ce­len­cji.

Idę jesie­nią na ukos.
Dele­ga­cja oby­wa­tel­ska
Dekla­ru­je znacz­ne ofia­ry,
Repre­zen­tant nauczy­ciel­stwa
Do kate­dry wie­zie sztan­da­ry.

Idę jesie­nią na ukos.

Pro­le­ta­riat zor­ga­ni­zo­wał
Wiec maso­wy za rewo­lu­cją,
Idzie wła­śnie kadra sztur­mo­wa
Z trans­pa­ren­tem i rezo­lu­cją.

Idę jesie­nią na ukos,
Prze­pły­wam taflą prze­kro­ju,
Cię­ciem lustrza­nym roz­ci­nam
Nie­ziem­ską ojczy­znę swo­ją.


Sitowie

Won­na mię­ta nad wodą pach­nia­ła,
koły­sa­ły się kęp­ki sito­wia,
brzask różo­wiał i woda wia­ła,
wiew sito­wie i mię­tę owiał.

Nie wie­dzia­łem wte­dy, że te zio­ła,
będą w wier­szach sło­wa­mi po latach
i że kwia­ty z dale­ka po imie­niu przy­wo­łam,
zamiast leżeć zwy­czaj­nie nad wodą na kwia­tach.

Nie wie­dzia­łem, że się będę tak męczył,
słów szu­ka­jąc dla żywe­go świa­ta,
nie wie­dzia­łem, że gdy się tak nad wodą klę­czy,
to potem trze­ba cier­pień dłu­gie lata.

Wie­dzia­łem tyl­ko, że w sito­wiu,
są pręż­ne, wiot­kie i dłu­gie włó­kien­ka,
że z nich splo­tę siat­kę leciut­ką i cien­ką,
któ­rą nic nie będę łowił.

Boże dobry moich lat chło­pię­cych,
moich jasnych świa­tów Boże świę­ty!
Czy już w życiu nie będzie wię­cej
pach­ną­cej nad sta­wem mię­ty?

Czy to już zawsze tak ze wszyst­kie­go
Będę sło­wa wyry­wał w roz­pa­czy,
I sito­wia, sito­wia zwy­czaj­ne­go,
Nigdy już zwy­czaj­nie nie zoba­czę?

—————————————————————————————————————

Ciem­na noc
Czło­wie­ku dźwi­ga­ją­cy,
Usiądź ze mną.
Pomil­czy­my, popa­trzy­my
W tę noc ciem­ną.

Zdejm ze sie­bie
Kufer dębo­wy
I odpocz­nij.
W ciem­ną noc wle­pi­my razem
Ludz­kie oczy.

Mówić trud­no. Nosza cięż­ka.
Chleb kamien­ny.
Mówić na nic. Dwa kamie­nie.
W nocy ciem­nej.

 

Dofi­nan­so­wa­no ze środ­ków Mini­stra Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go pocho­dzą­cych z Fun­du­szu Pro­mo­cji Kul­tu­ry – pań­stwo­we­go fun­du­szu celo­we­go.

 

O autorach i autorkach

Aleksander Trojanowski

ur. w 1990 r. we Wrocławiu. Publikował m.in. w „Odrze” i „2miesięczniku”. Laureat „Połowu” oraz projektu „Pierwsza książka” w ramach festiwalu Stacja Literatura.

Julian Tuwim

Urodził się w 1894 roku w Łodzi. Polski poeta. Autor m.in. Ptasiego radia, Balu w Operze, Lokomotywy i Kwiatów polskich. Tłumacz, redaktor, satyryk. Zgromadził imponujący księgozbiór poświęcony szczurom. Zmarł w 1953 roku w Zakopanem.

Powiązania

Hänsel und Gretel jako metoda

recenzje / IMPRESJE Aleksander Trojanowski

Impre­sja Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go na temat poezji Moni­ki Bistu­ły, wyróż­nio­nej w ramach pro­jek­tu „Pra­cow­nie otwar­te wier­szem 2023”.

Więcej

Która godzina, gówniarzu?

nagrania / transPort Literacki Aleksander Trojanowski Julian Tuwim Resina

Czy­ta­nie z książ­ki Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu? Julia­na Tuwi­ma z udzia­łem Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Rozmowy na koniec: odcinek 20 Julian Tuwim (Aleksander Trojanowski)

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Dwu­dzie­sty odci­nek z cyklu „Roz­mo­wy na koniec” w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Manikiry, plakaty, miejscowe idiotki i tutejsi kretyni

wywiady / o książce Aleksander Trojanowski Jakub Pszoniak

Roz­mo­wa Jaku­ba Pszo­nia­ka z Alek­san­drem Tro­ja­now­skim, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu? Julia­na Tuwi­ma i Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 4 wrze­śnia 2023 roku.

Więcej

Która godzina, gówniarzu (1)

utwory / zapowiedzi książek Aleksander Trojanowski Julian Tuwim

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu Julia­na Tuwi­ma i Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 4 wrze­śnia 2023 roku.

Więcej

Parkingi podziemne jako miasta spotkań

nagrania / stacja Literatura Aleksander Trojanowski

Czy­ta­nie z książ­ki Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań z udzia­łem Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 25.

Więcej

Coś nowego w poezji zastępuje bieganie po mieszkaniu

debaty / ankiety i podsumowania Aleksander Trojanowski

Głos Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go w deba­cie „Nowe języ­ki poezji”.

Więcej

Czasu jest mało

wywiady / o książce Aleksander Trojanowski Jakub Sęczyk Konrad Góra

Roz­mo­wa Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go i Jaku­ba Sęczy­ka z Kon­ra­dem Górą, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Kon­ra­da Góry Woj­na (pie­śni lisów), któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 29 paź­dzier­ni­ka 2020 roku.

Więcej

Połów. Poetyckie debiuty 2018

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Czy­ta­nie z książ­ki Połów. Poetyc­kie debiu­ty 2018 z udzia­łem Marii Hal­ber, Mar­ci­na Pierz­chliń­skie­go, Mar­ci­na Pod­la­skie­go, Kata­rzy­ny Szau­liń­skiej, Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go i Anto­ni­ny Mał­go­rza­ty Tosiek w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 24.

Więcej

O wyobcowaniu i rolnictwie

wywiady / o książce Aleksander Trojanowski Konrad Góra

Roz­mo­wa Kon­ra­da Góry z Alek­san­drem Tro­ja­now­skim, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 10 lute­go 2020 roku.

Więcej

Legia Legia lublin

recenzje / KOMENTARZE Aleksander Trojanowski

Autor­ski komen­tarz Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 10 lute­go 2020 roku.

Więcej

Parkingi podziemne jako miasta spotkań (2)

utwory / zapowiedzi książek Aleksander Trojanowski

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 10 lute­go 2020 roku.

Więcej

Parkingi podziemne jako miasta spotkań

utwory / zapowiedzi książek Aleksander Trojanowski

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 10 lute­go 2020 roku.

Więcej

Za dużo powietrza między słowami

wywiady / o pisaniu Aleksander Trojanowski Katarzyna Szaulińska

Kata­rzy­na Szau­liń­ska roz­ma­wia z Alek­san­drem Tro­ja­now­skim, lau­re­atem 13. edy­cji „Poło­wu”.

Więcej

Schemat budowy wiersza dla hydraulików

recenzje / KOMENTARZE Aleksander Trojanowski

Autor­ski komen­ta­rza Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, lau­re­ata 13. edy­cji „Poło­wu”.

Więcej

Parkingi podziemne jako miasta spotkań

utwory / premiery w sieci Aleksander Trojanowski

Pre­mie­ro­wy zestaw wier­szy Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań. Pre­zen­ta­cja lau­re­ata pro­jek­tu „Poetyc­kie debiu­ty 2018”.

Więcej

Nie wierzę w pisanie z dala od świata

wywiady / o pisaniu Aleksander Trojanowski Maria Halber

Alek­san­der Tro­ja­now­ski roz­ma­wia z Marią Hal­ber, lau­re­at­ką 13. edy­cji „Poło­wu”.

Więcej

Wiersz doraźny: Gwatemala

utwory / premiery w sieci Różni autorzy

Fina­ło­wy zestaw „Wier­szy doraź­nych 2018” autor­stwa Jaku­ba Głu­sza­ka, Paw­ła Har­len­de­ra, Aglai Jan­czak, Anto­ni­ny Mał­go­rza­ty Tosiek, Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, Jaku­ba Pszo­nia­ka.

Więcej

Która godzina, gówniarzu?

nagrania / transPort Literacki Aleksander Trojanowski Julian Tuwim Resina

Czy­ta­nie z książ­ki Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu? Julia­na Tuwi­ma z udzia­łem Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Rozmowy na koniec: odcinek 20 Julian Tuwim (Aleksander Trojanowski)

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Dwu­dzie­sty odci­nek z cyklu „Roz­mo­wy na koniec” w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

„Wieczna młodość w kwitnącej starzyźnie”, czyli Tuwim „od nowa”

recenzje / ESEJE Aleksander Nawarecki

Recen­zja Alek­san­dra Nawa­rec­kie­go, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu? Julia­na Tuwi­ma i Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 4 wrze­śnia 2023 roku.

Więcej

Manikiry, plakaty, miejscowe idiotki i tutejsi kretyni

wywiady / o książce Aleksander Trojanowski Jakub Pszoniak

Roz­mo­wa Jaku­ba Pszo­nia­ka z Alek­san­drem Tro­ja­now­skim, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu? Julia­na Tuwi­ma i Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 4 wrze­śnia 2023 roku.

Więcej

Która godzina, gówniarzu (1)

utwory / zapowiedzi książek Aleksander Trojanowski Julian Tuwim

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu Julia­na Tuwi­ma i Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 4 wrze­śnia 2023 roku.

Więcej

„Wieczna młodość w kwitnącej starzyźnie”, czyli Tuwim „od nowa”

recenzje / ESEJE Aleksander Nawarecki

Recen­zja Alek­san­dra Nawa­rec­kie­go, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Któ­ra godzi­na, gów­nia­rzu? Julia­na Tuwi­ma i Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 4 wrze­śnia 2023 roku.

Więcej

Lata dwudzieste przechodzą w trzydzieste

recenzje / ESEJE Anna Marchewka

Recen­zja Anny Mar­chew­ski, tow­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 10 lute­go 2020 roku.

Więcej

Wiersze do spławiania drewna

recenzje / ESEJE Dawid Mateusz

Impre­sja Dawi­da Mate­usza na temat zesta­wu wier­szy Par­kin­gi pod­ziem­ne jako mia­sta spo­tkań Alek­san­dra Tro­ja­now­skie­go, lau­re­ata 13. edy­cji „Poło­wu”.

Więcej