książki / POEZJE

List otwarty

Krzysztof Siwczyk

Fragmenty książki List otwarty Krzysztofa Siwczyka.

Biuro Literackie

Balsam

Gdy na wyciecz­ce meto­dycz­nej bio­lo­gów
mat­ka obno­si­ła nowe futro z lisów po
zaśnie­żo­nych lasach Kry­ni­cy Gór­skiej
a tato pró­bo­wał zająć się domem
wykra­da­łem się wie­czo­ra­mi do kole­gi

Cicho sie­dzie­li­śmy po jego stro­nie poko­ju
podzie­lo­ne­go pil­śnio­wą meblo­ścian­ką
nasłu­chu­jąc sze­le­stu star­szej sio­stry

Przed roz­bie­ra­niem do snu
włą­cza­ła pusty kanał
w sta­rym tele­wi­zo­rze rzu­ca­ją­cym
ner­wo­wą poświa­tę na ścia­nę

Noc­ny tele­wi­zyj­ny śnieg oble­piał
odchy­lo­ną dale­ko na zewnątrz gło­wę
i uwię­zio­ny w czar­nym sta­ni­ku oboj­czyk

Maso­wa­ła zwich­nię­tą skur­czem szy­ję
by nagle prze­mknąć pal­ca­mi po
mini­mal­nie zawsty­dzo­nych pier­siach

Gasząc świa­tło tele­wi­zo­ra
woła­ła mnie na swo­ją stro­nę poko­ju
pro­sząc bym nasma­ro­wał jej cia­ło
kar­me­lo­wym bal­sa­mem
do noc­nej pie­lę­gna­cji skó­ry

Nigdy nie pozwa­la­ła moim dło­niom mar­z­nąć
pod­czas tego zimo­we­go tygo­dnia
Mówi­ła że zawsze będę potrzeb­ny kobie­cie


Nic poza tym

Co nas utwier­dza w przy­pusz­cze­niach jest tym,
czym żyje­my? Zabi­ci prze­słan­ka­mi, zbi­ci z tro­pu?
Cze­go nie chce­my brać pod uwa­gę, ma nas na uwa­dze i
zapew­nia rów­ne szan­se dla wszyst­kich.

Co się nie podo­ba? Pija­ne mię­so łatwo się pod­da­je,
jest smut­ne i mówi samo za sie­bie.
To, co chciał­bym ci powie­dzieć, jest tym,
o czym nie chcesz sły­szeć, no powiedz sama.

Co tyl­ko chcesz, ale beze mnie. Wczo­raj prze­sie­dzie­li­śmy
wczo­raj, dzi­siaj prze­sie­dzi­my dzi­siaj, z jutrem nikt
nie potra­fi sobie pora­dzić, a ty pytasz: co dalej?
Dalej jest bli­żej koń­ca.

Co ty na to? Jak cię uczo­no? Cze­go to uczy?
Tak ład­nie potra­fisz nazy­wać, chro­nić się.
Jesteś taka kon­kret­na, wiem, bo nie przy­po­mi­nasz mnie.

Co do doda­nia? To tyle na razie,
ponie­waż wła­śnie się obu­dzi­łem i dalej
wszyst­ko na to wska­zu­je.


***

Do tej pory wyobra­ża­łem sobie,
że wszyst­ko ma swo­je gra­ni­ce.
Od tej pory to, co prze­kra­cza
ludz­kie poję­cie, mie­ści się
w gra­ni­cach dobre­go lub złe­go
sma­ku.

Kie­dyś ktoś taki się zda­rzył.
Raz na jakiś czas ktoś taki się zda­rza.
Kie­dyś ktoś taki się zda­rzy.
Jed­nak cia­ło sta­re jak świat
też w życiu cze­goś doko­na,
doko­na żywo­ta.

Cho­ciaż są głod­ni praw­dy,
żywią jesz­cze nadzie­ję.
Naj­czę­ściej jed­nak każ­dy
koń­czy w podob­ny spo­sób.
Leżąc i
lżąc.


Inaczej

Jego nie­do­cze­ka­nie. Wszyst­ko
o nim wiesz. Nic nie daje
do myśle­nia, więc pozwól,
że weź­mie cię bez pomy­słu.
Nie ma świa­tła, żalu i zgo­dy.
Wiesz o tym, bo uczest­ni­czysz
w czymś, o czym moż­na mówić
tyl­ko ina­czej rzecz bio­rąc.
Oczy­wi­ście, nie wie, o czym mówi.
Gaz wciąż nie dzia­ła, dla­te­go czu­ją,
że są. Są głod­ni, spra­gnie­ni i
nie do życia. Nicze­go nie ma
mię­dzy nimi. To jedy­ne, co mają.
Jest zim­na, ale czy­sta. Zamknął
drzwi, wyrzu­cił śmie­ci i odpro­wa­dził
na pociąg. Podob­no cze­kał, aż odje­dziesz,
ale to już ty widzia­łaś lepiej. Był
sobie to winien, cho­ciaż nie czuł,
że też wra­ca­łaś w ciem­no.


Jesteś, nie ma cię

Nie ma cię, jesteś
na okrą­gło, gdy cię nie ma
jesteś w moim języ­ku
jed­nym sło­wem jesteś, bo
nie ma cię obok, nawet gdy jesteś
teraz sma­kiem na moim języ­ku,
z któ­rym obcho­dzę się ostroż­nie, bo
kochać zna­czy umie­rać w duchu,
któ­re­go nie ma i nie będzie.


Bawić i uczyć

Życie nie zwra­ca na sie­bie uwa­gi,
cho­ciaż z kar­na­wa­łem bywa ina­czej.
Zwłasz­cza cia­ło wyglą­da zabaw­nie
pod świa­tło i w peł­nym mro­ku.

Cho­ciaż z kar­na­wa­łem bywa ina­czej
poże­gna­nie wypa­da żało­śnie.
Pod świa­tło i w peł­nym mro­ku
zaj­mu­je pierw­sze lep­sze miej­sce.

Poże­gna­nie wypa­da żało­śnie
według rela­cji zbla­zo­wa­nej stro­ny.
Zaj­mu­je pierw­sze lep­sze miej­sce
po wyśmia­niu innych dekla­ra­cji.

Według rela­cji zbla­zo­wa­nej stro­ny
wszyst­ko upa­da z lek­ka komicz­nie.
Po wyśmia­niu innych dekla­ra­cji
pozo­sta­je zapaść się pod zie­mię.

Wszyst­ko upa­da z lek­ka komicz­nie
sko­ro zdra­dza dra­ma­tycz­ne obja­wy.
Pozo­sta­je zapaść się pod zie­mię
bez oba­wy o praw­dę i gnój.

Sko­ro zdra­dza dra­ma­tycz­ne obja­wy
lepiej oddać się w posia­da­nie.
Bez oba­wy o praw­dę i gnój
spa­rzyć się na wia­rę i sło­wo.

Lepiej oddać się w posia­da­nie, gdy
życie nie zwra­ca na sie­bie uwa­gi.
Spa­rzyć się na wia­rę i sło­wo, bo
zwłasz­cza cia­ło wyglą­da zabaw­nie.


Raport z marca

Roz­kwit i roz­kład cha­rak­te­ry­zo­wał wszyst­kie pro­ce­sy jakie widzia­łem. Nie mam tu nic wię­cej do powie­dze­nia. Wszyst­ko kore­spon­do­wa­ło ze sobą w kon­ser­wa­tyw­nej har­mo­nii, z wyjąt­kiem pro­ce­sji kon­duk­tów, szla­gie­rów roz­pa­czy, kie­dy zamie­ra­li w poło­wie dro­gi, w dole peł­nym laic­kiej zie­mi, skąd widzia­łem ich zupeł­nie ina­czej. Wyglą­da­li na zmo­ty­wo­wa­nych, goto­wych war­czeć o swo­ich odkry­ciach, wyć o kosz­ma­rach nadziei i eufo­rii stra­chu. Mogłem się cze­goś domy­ślać, ale z pew­no­ścią nie cho­dzi­ło im o mnie. O mnie mil­cze­li w dekre­tach tam­tej­szych prawd, cho­ciaż mogli sobie bole­śniej nawy­my­ślać. Mie­li klucz w rękach? Tym samym pozba­wi­li się szan­sy na walo­ry­za­cję świa­ta wła­snych pomy­łek, na naukę języ­ka, w któ­rym dosko­na­le zro­zu­mie­ją to, cze­go nie ma? Nawet jeże­li racja jest po ich stro­nie, nie­bo jest dzi­siaj ide­al­nie czy­ste.

(21 mar­ca)

O autorze

Krzysztof Siwczyk

Ur. 1977. Polski poeta, eseista i krytyk literacki, autor osiemnastu tomów poetyckich oraz licznych książek krytyczno-literackich. Debiutował w 1995 roku zbiorem wierszy Dzikie dzieci. W kolejnych latach wydał m.in. Wiersze dla palących(2001), Centrum likwidacji szkód (2008), Gody (2012) oraz trylogię Krematoria (2021-2022). Jego twórczość była tłumaczona na wiele języków, w tym niemiecki, francuski i włoski. Jest również autorem kilku książek eseistycznych –Ulotne obiekty ataku (2010) i Bezduch (2018). Laureat Nagrody Fundacji Kościelskich, Nagrody Literacka Gdynia i Nagrody Silesius. Był także finalistą francuskiej nagrody Prix de la revue NUNC oraz laureatem międzynarodowej Nagrody Václava Buriana. Ostatnio jego wiersze wybrane A Calligraphy of Days zostały wydane przez Seagull Books (Londyn). Regularnie pisuje felietony do tygodnika „Polityka” i zasiada w jury Nagrody Nike. Mieszka w Gliwicach.

Powiązania

Same dreszcze

wywiady / o książce Juliusz Pielichowski Krzysztof Siwczyk

Roz­mo­wa Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go z Krzysz­to­fem Siw­czy­kiem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Krzysz­to­fa Siw­czy­ka Na prze­cię­ciu arte­rii, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 23 wrze­śnia 2024 roku.

Więcej

Moje likwidacje

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik Roman Honet

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Roma­na Hone­ta, Mar­ty Pod­gór­nik i Krzysz­tof Siw­czyk pod­czas Por­tu Wro­cław 2009.

Więcej

Rację ma robactwo

debaty / ankiety i podsumowania Krzysztof Siwczyk

Odpo­wie­dzi Krzysz­to­fa Siw­czy­ka na pyta­nia Grze­go­rza Dydu­cha w „Kwe­stio­na­riu­szu 2004”.

Więcej

Kochankowie na otwartm morzu

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jac­ka Deh­ne­la, Julii Fie­dor­czuk, Łuka­sza Jaro­sza, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka i Dariu­sza Sośnic­kie­go pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Urszu­li Kozioł, Ryszar­da Kry­nic­kie­go, Boh­da­na Zadu­ry, Pio­tra Som­me­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Andrze­ja Sosnow­skie­go, Tade­uszy Pió­ry, Dar­ka Fok­sa, Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Dariu­sza Suski, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Dariu­sza Sośnic­kie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik i Jac­ka Deh­ne­la pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go wokół anto­lo­gii Moi Moska­le pod­czas Por­tu Wro­cław 2006.

Więcej

W państwie środka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Bogu­sła­wa Kier­ca, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Dariu­sza Sośnic­kie­go i Toma­sza Bro­dy pod­czas Por­tu Wro­cław 2005.

Więcej

Z niedanych jestem

wywiady / o książce Kacper Bartczak Krzysztof Siwczyk

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z Kac­prem Bart­cza­kiem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Wido­ki wyma­zy, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 19 kwiet­nia 2021 roku.

Więcej

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go twór­czo­ści Rafa­ła Wojacz­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Dzikie wrażenia kreta (poeci trzech pokoleń)

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Toma­sza Maje­ra­na, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Andrze­ja Sosnow­skie­go i Boh­da­na Zadu­ry pod­czas Por­tu Lite­rac­kie­go 2004.

Więcej

Dowód z tożsamości i Zdania z treścią

dzwieki / WYDARZENIA Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2003.

Więcej

Dopiero wyobraźnia wyzwoli rozum, czyniąc go faktycznie rozumnym

wywiady / o książce Krzysztof Siwczyk Tadeusz Sławek

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z Tade­uszem Sław­kiem, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Wil­lia­ma Blake’a Wyspa na Księ­ży­cu, w tłu­ma­cze­niu Tade­usza Sław­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 2 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Rewizyta z zaświatów na okoliczność lektury

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Wil­lia­ma Blake’a Wyspa na Księ­ży­cu, w tłu­ma­cze­niu Tade­usza Sław­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 2 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Drugie dotknięcie i Dane dni

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Mariusz Grzebalski

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Mariu­sza Grze­bal­skie­go i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2000.

Więcej

Dyskusja: O „Wojaczku wielokrotnym”

dzwieki / DYSKUSJE Różni autorzy

Dys­ku­sja wokół książ­ki Sta­ni­sła­wa Bere­sia i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec Woja­czek wie­lo­krot­ny z udzia­łem Romu­al­da Cuda­ka, Bogu­sła­wa Kier­ca, Sta­ni­sła­wa Sro­kow­skie­go, Macie­ja M. Szcza­wiń­skie­go, Krzysz­tof Siw­czy­ka.

Więcej

Nazywacz

recenzje / IMPRESJE Krzysztof Siwczyk

Szkic Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do poema­tu Pala­me­des Pio­tra Maty­wiec­kie­go, wyda­ne­go w Biu­rze Lite­rac­kim 1 maja 2017 roku.

Więcej

Dyskusja „Poeci a ikonosfera współczesności”

nagrania / z fortu do portu Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Mar­cin Świe­tlic­ki, Andrzej Sosnow­ski, Adam Wie­de­mann i Boh­dan Zadu­ra spie­ra­ją się o iko­nos­fe­rę współ­cze­sno­ści. Port Legni­ca 2002.

Więcej

Dyskusja „Czy poezja może zmienić świat?”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Anna Pod­cza­szy, Boh­dan Zadu­ra, Jerzy Jar­nie­wicz, Zbi­gniew Machej oraz Tomasz Bro­da o tym, czy poezja to pró­ba „dania w pysk świa­tu”, czy może jego zmia­ny?

Więcej

Dyskusja „Słowa ujemne poetycko”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Zbi­gniew Machej, Krzysz­tof Siw­czyk, Mar­cin Świe­tlic­ki i Boh­dan Zadu­ra zasta­na­wia­ją się, czy ist­nie­ją sło­wa o ujem­nym poten­cja­le poetyc­kim. Port Legni­ca 2002.

Więcej

Rodzaj przenikliwości

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Farsz Mar­cin Sen­dec­kie­go.

Więcej

Osiemdziesiąt pięć prawd o Rafale Wojaczku

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Woja­czek wie­lo­krot­ny. Wspo­mnie­nia, rela­cje, świa­dec­twa Sta­ni­sła­wa Bere­sia i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec.

Więcej

„Gra w literackość” i „gra w życie”

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Inne tem­po Jac­ka Guto­ro­wa.

Więcej

Półświatek

recenzje / IMPRESJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Stu­dium tem­pe­ra­men­tu Ronal­da Fir­ban­ka.

Więcej

Koszmarne mroki

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Pięć opa­ko­wań Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

[Blant chwacko przyjmuje…], [Wjazd do osady smutnych religii], [I nadal żywisz urazę…]

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki Cen­trum likwi­da­cji szkód.

Więcej

O Egzotycznych ptakach i roślinach

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Wajs Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk

Komen­ta­rze Julii Fie­dor­czuk, Joan­ny Wajs, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

O Wycieczkach krajoznawczych

recenzje / NOTKI I OPINIE Karol Maliszewski Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik

Komen­ta­rze Karo­la Mali­szew­skie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

O Ustaleniach z Maastricht

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło, Jac­ka Bie­ru­ta, Karo­la Pęche­rza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

…jak aksjomat na granicy kilku geometrii (o poezji Kacpra Bartczaka)

recenzje / NOTKI I OPINIE Krzysztof Siwczyk

Krzysz­tof Siw­czyk o poezji Kac­pra Bart­cza­ka.

Więcej

Ludzie, których znacie, Słowa do muzyki, Bez

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki W pań­stwie środ­ka.

Więcej

Sum, Ortalion, Nadzieja – bez zaskoczeń

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki List otwar­ty.

Więcej

Cóż, Jeść, Głupi Jaś

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki Dane dni.

Więcej

On młody i genialny był…

recenzje / ESEJE Piotr Śliwiński

Recen­zja Pio­tra Śli­wiń­skie­go z książ­ki List otwar­ty Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

Sum, Ortalion, Nadzieja – bez zaskoczeń

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki List otwar­ty.

Więcej

O Centrum likwidacji szkód

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Bar­to­sza Sadul­skie­go, Mag­da­le­ny Jędru­siak, Mał­go­rza­ty (Kin­go­si) Nikla­siń­skiej oraz Łuka­sza Badu­li.

Więcej

On młody i genialny był…

recenzje / ESEJE Piotr Śliwiński

Recen­zja Pio­tra Śli­wiń­skie­go z książ­ki List otwar­ty Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej