książki / POEZJE

Niepiosenki

Mariusz Grzebalski

Fragmenty książki Mariusza Grzebalskiego Niepiosenki, która ukazała się nakładem Biura Literackiego w serii "Poezje" 4 maja 2009 roku.

Biuro Literackie

Jacyś ludzie

Dziś przede wszyst­kim śmie­ci,
puste butel­ki, lęk, zmę­cze­nie.
Jacyś ludzie dokądś jadą, jak każ­de­go dnia -
wca­le ich to nie bawi.

Na ostat­nim pię­trze kamie­ni­cy
znu­dzo­na dziew­czy­na
pró­bu­je dopro­wa­dzić do orga­zmu
pija­ne­go męż­czy­znę.
Teraz ty, mówi do kole­żan­ki,
wali się na fotel obok łóż­ka,
bie­rze do rąk gaze­tę,
prze­glą­da pro­gram tele­wi­zyj­ny.

Ktoś inny nie może zasnąć,
zapa­rza kawę,
sia­da do kom­pu­te­ra,
pisze list, czy­ta go po napi­sa­niu,
potem drze na drob­ne kawał­ki
i śmie­jąc się, wyrzu­ca do kosza.

Szczu­ry buszu­ją w naj­lep­sze w sta­rej rzeź­ni.

Wczo­raj para łabę­dzi,
chło­piec wspi­nał się na skał­ki, uda­wał lwa.
Żagle w moich myślach, słoń­ce na two­jej twa­rzy.


Chciałoby się powiedzieć

ale się mil­czy, patrząc nie­co cynicz­nie.
Sło­wa jak insek­ty nad świe­żą ran­ką sen­su

(chcia­ło­by się powie­dzieć). Nie­wi­docz­ny bie­gun
przy­cią­ga je i odpy­cha, przy­cią­ga i odpy­cha.

Sed­no rze­czy tkwi nie­po­ru­szo­ne w prze­past­nych
sztol­niach ludz­kie­go kosmo­su. Tu, nad brze­giem,

któ­ry jest czymś wię­cej – czym, oko­niu? -
niż brzeg jezio­ra, mam do powie­dze­nia mniej

niż liść, mniej niż mar­twa mysz polna,
któ­rą pod­no­sisz do oczu, cie­kaw­ska dziew­czyn­ko.


Teraz

Teraz bez­przy­kład­na noc
nie­koń­czą­cej się samot­no­ści.
To dziw­ne, bio­rąc pod uwa­gę,
że żyje się wśród ludzi.
A może wca­le nie.
Ludzie wcho­dzą do sau­ny i coś mówią.
Ich świat jest dale­ki i obcy -
tyle się da o tym powie­dzieć.

Uli­ce toną w mro­ku,
choć wsta­je nowy dzień.
Życie nie ma środ­ka -
naj­pierw wie­le się dzie­je,
potem dni toczą się
przez nie­ga­sną­cą ciem­ność
twar­do jak kula do krę­gli.


Piotruś Pan

Uciecz­ki z kar­nej kom­pa­nii, kra­dzie­że,
poker w pocią­gach. Wszyst­ko, żeby ją widy­wać.
A potem ta star­sza kobie­ta uro­dzi­ła mu syna.

Poko­chał go. Wycho­dzi, kie­dy odwie­dza ją
były mąż. Cie­szy go, że moż­na w ten spo­sób.

Pra­ca jest albo jej nie ma. Naj­czę­ściej nie ma.
Od cza­su do cza­su remon­tu­je mosty na Wiśle.

Wciąż jesz­cze śmie­je się do słoń­ca,
słoń­ce wciąż jesz­cze go kocha, choć to już
nie ten sam co kie­dyś, sło­necz­ny Pio­truś Pan.

Jego życie zeszło na niczym. Niczy­ja to wina.
Jesz­cze z nami jest, ale jako cień tyl­ko.


Zombi

Dziś korzy­sta poezja, zdro­wie nie korzy­sta.
Dziś zdro­wie nie ist­nie­je, jestem zom­bi.

Idę, rado­śnie mer­dam ogo­nem.
Twa­rze pań w tram­wa­ju takie dziś sro­mot­ne.

Jak co dzień na szla­ku, choć nie­co­dzien­ne trud­no­ści.
Jest już jutro i lato pła­wi się w nowych nur­tach.

Mat­ka dekon­struk­cja stu­ka w talerz gło­wy.
Jest tam kto? Jestem, idę, patrzę.

Strasz­nie mnie dziś pod­nie­ca strasz­ny świat.
Czer­wo­ny świat w czer­wo­nych oczach.


To by było na tyle

1.

Sukien­ka pan­ny mło­dej w pla­mach
po cało­noc­nych sza­leń­stwach,
cór­ka jej sio­stry mecha­nicz­nie
bawi się wian­kiem ze zmar­nia­łych fioł­ków.

Wszy­scy zmor­do­wa­ni,
tyl­ko mat­ka pan­ny mło­dej łka,
popa­tru­jąc w kuchen­ne okno.

W nic wyra­sta­ją­ce z nicze­go,
nagle przy­ja­zne, swoj­skie jak wie­dza,
któ­ra nic nie daje i w niczym nie poma­ga -
że tak mia­ło być.

2.

Bli­zna, któ­ra się zro­śnie,
jed­na z sytu­acji typu jaj­ko bez żółt­ka.

Pan­na mło­da, ani zbyt zmę­czo­na, ani zbyt pija­na,
zmy­wa w łazien­ce maki­jaż z taką siłą,
jak­by chcia­ła zro­bić sobie krzyw­dę,
jak­by w lustrze miał się odbić ktoś inny albo nikt.

I tyle nowe­go sprzę­tu po kątach.
Tyle, rozu­miesz, szczę­ścia.
Tyle kocha­ją­cych się par
w dro­dze powrot­nej do domów.


Głuchy telefon

Jesz­cze wiersz albo dwa przed wyj­ściem
w chłód gru­dnio­we­go poran­ka.

Jak­by czy­ta­nie wier­szy,
zwłasz­cza o tej porze (szó­sta rano),
mogło coś zmie­nić albo wyja­śnić,
albo cho­ciaż usta­wić w innym świe­tle.

A potem odzy­wa się ktoś daw­no nie­wi­dzia­ny,
z kim nie było kon­tak­tu przez te wszyst­kie lata,
pisze, że wciąż jesz­cze tak wie­le was łączy,
cho­ciaż łączy was tyl­ko to,
że jeste­ście w podob­nym wie­ku i lubi­cie bie­gać.

I co to wła­ści­wie mia­ło­by zna­czyć:
Naj­wyż­sza pora znów nauczyć się ze sobą roz­ma­wiać?
Od kie­dy naj­chęt­niej bez­gło­śnie roz­ma­wiasz sam ze sobą,
roz­mo­wy z inny­mi nie są ci już potrzeb­ne.

I cho­ciaż wciąż jesz­cze wie­le ci się chce,
to o tej porze (szó­sta rano) naj­bar­dziej chce ci się spać.

O autorze

Mariusz Grzebalski

Urodzony w 1969 roku w Łodzi. Poeta, prozaik, redaktor. Studiował polonistykę i filozofię w Poznaniu. Były redaktor naczelny Ogólnopolskiego Dwutygodnika Literackiego „Nowy Nurt”. Obecnie redaktor w Wydawnictwie WBPiCAK. Laureat m.in. nagrody literackiej im. Kazimiery Iłłakowiczówny (za Negatyw, 1994), nagrody Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek (za Ulicę Gnostycką, 1997), nagrody Ericha Burdy (2002). Mieszka w Dąbrówce koło Poznania.

Powiązania

Przestałem zawracać sobie głowę duperelami

debaty / ankiety i podsumowania Mariusz Grzebalski

Odpo­wie­dzi Mariu­sza Grze­bal­skie­go na pyta­nia Grze­go­rza Dydu­cha w „Kwe­stio­na­riu­szu 2004”.

Więcej

Rozmowy rodzinne po latach

dzwieki / WYDARZENIA Bogusław Kierc Mariusz Grzebalski Wojciech Bonowicz

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mariu­sza Grze­bal­skie­go i Bogu­sła­wa Kier­ca pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Urszu­li Kozioł, Ryszar­da Kry­nic­kie­go, Boh­da­na Zadu­ry, Pio­tra Som­me­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Andrze­ja Sosnow­skie­go, Tade­uszy Pió­ry, Dar­ka Fok­sa, Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Dariu­sza Suski, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Dariu­sza Sośnic­kie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik i Jac­ka Deh­ne­la pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Połów. Poetyckie debiuty 2005

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Domi­ni­ka Bie­lic­kie­go, Mar­ci­na Jago­dziń­skie­go, Łuka­sza Jaro­sza, Szcze­pa­na Kopy­ta, Rafa­ła Waw­rzyń­czy­ka, Mariu­sza Grze­bal­skie­go i Mar­ty Pod­gór­nik pod­czas Por­tu Wro­cław 2005.

Więcej

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go twór­czo­ści Rafa­ła Wojacz­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Niewalczyk

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Edwar­da Pase­wi­cza, Tade­usza Pió­ry i Mar­ci­na Ham­ka­ły pod­czas Por­tu Lite­rac­kie­go 2004.

Więcej

Nie zastanawiałem się nad tym

nagrania / złodzieje wierszy Mariusz Grzebalski

Zdo­byw­ca I nagro­dy w III edy­cji kon­kur­su „Nakręć wiersz”. Zespół w skła­dzie: Joan­na Gon­dek, Andrzej Grod­kie­wicz.

Więcej

Drugie dotknięcie i Dane dni

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Mariusz Grzebalski

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Mariu­sza Grze­bal­skie­go i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2000.

Więcej

Torby

recenzje / KOMENTARZE Mariusz Grzebalski

Autor­ski komen­tarz Mariu­sza Grze­bal­skie­go do wier­sza z książ­ki Kro­ni­ka zakłó­ceń.

Więcej

O Antypodach

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Grze­go­rza Jan­ko­wi­cza, Mar­ka K. E. Baczew­skie­go, Macie­ja Rober­ta, Łuka­sza Jaro­sza, Grze­go­rza Wysoc­kie­go oraz Macie­ja Woź­nia­ka do książ­ki Anty­po­dy Sła­wo­mi­ra Elsne­ra.

Więcej

O Somie

recenzje / Różni autorzy

Komen­ta­rze Boh­da­na Zadu­ry, Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło, Ingi Iwa­siów, Paw­ła Lek­szyc­kie­go, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Macie­ja Rober­ta, Mar­ci­na Orliń­skie­go, Artu­ra Nowa­czew­skie­go, Grze­go­rza Tomic­kie­go, Pio­tra Kępiń­skie­go.

Więcej

O wierszach Rafała Skoniecznego

recenzje / NOTKI I OPINIE Mariusz Grzebalski

Nota Mariu­sza Grze­bal­skie­go o książ­ce Anto­lo­gia hała­su Rafa­ła Sko­niecz­ne­go.

Więcej

Opowieść wildecka, Cięcie, Wiosna z hałasem epoki maszynowej, Kobieta patrzy na rzekę, Kule duńskie

recenzje / KOMENTARZE Mariusz Grzebalski

Autro­ski komen­tarz Mariu­sza Grze­bal­skie­go do wier­szy z książ­ki Dru­gie dotknię­cie.

Więcej

Wiersz, W stylu wolnym, Słynne i świetne

recenzje / KOMENTARZE Mariusz Grzebalski

Autor­ski komen­tarz Mariu­sza Grze­bal­skie­go do wier­szy z książ­ki Słyn­ne i świet­ne.

Więcej

Skowyt utraconej niewinności

recenzje / ESEJE Konrad Wojtyła

Recen­zja Kon­ra­da Woj­ty­ły z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Mariusz Grzebalski: Niepiosenki

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Negatywność

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Egzamin z doświadczeń

recenzje / ESEJE Paweł Kaczmarski

Recen­zja Paw­ła Kacz­mar­skie­go z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Bowiem brzeg nadal rozbrzmiewa moim odważnym przedsięwzięciem

recenzje / IMPRESJE Maciej Topolski

Recen­zja Macie­ja Topol­skie­go z książ­ki Kro­ni­ka zakłó­ceń Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Zakłócenia i dobra wiadomość

recenzje / IMPRESJE Paweł Kaczmarski

Esej Paw­ła Kacz­mar­skie­go towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Kro­ni­ka zakłó­ceń Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Wystarcza, bo musi, czyli o Mariusza Grzebalskiego Ulicy gnostyckiej

recenzje / IMPRESJE Maciej Topolski

Recen­zja Macie­ja Topol­skie­go z książ­ki Uli­ca Gno­styc­ka Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Misterne rzemiosło

recenzje / ESEJE Michał Piętniewicz

Recen­zja Micha­ła Pięt­nie­wi­cza z książ­ki Kro­ni­ka zakłó­ceń Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Bezpańskie kundle, czyli o Mariusza Grzebalskiego Negatywie

recenzje / IMPRESJE Maciej Topolski

Recen­zja Macie­ja Topol­skie­go z książ­ki Nega­tyw Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Skowyt utraconej niewinności

recenzje / ESEJE Konrad Wojtyła

Recen­zja Kon­ra­da Woj­ty­ły z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Mariusz Grzebalski: Niepiosenki

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Negatywność

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Egzamin z doświadczeń

recenzje / ESEJE Paweł Kaczmarski

Recen­zja Paw­ła Kacz­mar­skie­go z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

O Pocałunku na wstecznym

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Karo­la Mali­szew­skie­go, Toma­sza Waż­ne­go, Anny Kału­ży i Łuka­sza Jaro­sza.

Więcej

Bezlitosny niepokój

recenzje / ESEJE Piotr Kępiński

Recen­zja Pio­tra Kępiń­skie­go z książ­ki Słyn­ne i świet­ne Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Jak może wyglądać we współczesnej poezji rozpowiadanie tajemnic

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Słyn­ne i świet­ne Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

O czym jest ta piosenka?

recenzje / ESEJE Jacek Bierut

Recen­zja Jac­ka Bie­ru­ta z książ­ki Słyn­ne i świet­ne Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Jak człowiek chciwie wypatrujący zdarzeń

recenzje / ESEJE Paweł Mackiewicz

Recen­zja Paw­ła Mac­kie­wi­cza z książ­ki Słyn­ne i świet­ne Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Uporczywość pamięci

recenzje / ESEJE

Recen­zja Agniesz­ki Gul­czyń­skiej z książ­ki Dru­gie dotknię­cie Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej