książki / POEZJE

Pies i anioł

Elżbieta Frątczak-Nowotny

Jon Fosse

Fragmenty książki Jona Fossego Pies i anioł w tłumaczeniu Elżbiety Frątczak-Nowotny, wydanej w Biurze Literackim 16 grudnia 2024 roku.

Biuro Literackie

niczym mały pie­sek
w wyso­kiej tra­wie
sze­dłeś ku mnie
nikt nie wie­dział
że jesteś psem
tak tyl­ko mówio­no
no i sta­łeś się psem: mały chło­piec
idzie przez tra­wę
a oni klasz­czą w dło­nie


Krą­ży­my krą­ży­my
i wszy­scy nasi zmar­li krą­żą z nami
zmar­li też krą­żą i krą­żą
w nas
krą­żą i krą­żą
wszy­scy krą­ży­my krą­ży­my
zmar­li któ­rych już nie ma
zmar­li któ­rych już pra­wie nie ma
wszyst­ko krą­ży krą­ży
wszyst­ko co ist­nie­je
krą­ży krą­ży
pta­ki fru­wa­ją w powie­trzu
ryby pły­wa­ją pod wodą
krą­ży­my krą­ży­my
wszyst­ko krą­ży i krą­ży


kto to pisze, ja sam
czy pisze to ktoś we mnie
kto pisze moim pismem
we mnie, a może ja sam to piszę

jeśli ja sam to piszę
to za każ­dym razem moje ja jest inne, bo
akt pisa­nia to ruch i zawsze
ja sam to piszę cho­ciaż nie zawsze to ja jest mną
a może to jestem ja
ale prze­cież za każ­dym razem piszę ina­czej
więc to nie mogę być ja

jeśli ja sam to piszę
to jestem sobą ale też i tymi wszyst­ki­mi inny­mi ja
któ­re wte­dy są tak wyra­zi­ste, bo
tak wła­śnie jest: jeśli mam pisać
i być bli­sko tego co nie jest
to moje ja musi być wyra­zi­ste
zauwa­żal­ne w całej swo­jej nie­jed­no­znacz­no­ści
a tak dzie­je się tyl­ko
gdy coś zosta­je bądź zosta­ło napi­sa­ne już wcze­śniej a potem zni­ka
każ­de dzie­ło ma swo­je wła­sne ja
bez tego ja pisa­nie tra­ci swój ruch
i swój kie­ru­nek

te tak róż­ne ja, cho­ciaż nadal zauwa­żal­ne
te róż­ne ja, któ­re każ­de dzie­ło two­rzy i
któ­re two­rzą dzie­ło
są czymś
być może wła­śnie tym czymś o czym pisa­nie nam opo­wia­da


w tym wszyst­kim co jest, co zni­ka
wśród wszyst­kich psów i anio­łów i gło­sów
falu­ją­cych
na wie­trze
mój ojciec jest spo­koj­ny
niczym spo­koj­na fala na wie­trze niczym łódź na wie­trze


Oczy niczym niebo

oczy­wi­ście że roz­po­star­łem ręce Jesteś prze­cież
dziec­kiem wśród innych dzie­ci bawisz się i krzy­czysz razem z inny­mi
bijesz się uśmie­chasz i się śmie­jesz śpisz ruszasz
w moją stro­nę z nie­po­ję­tym zaufa­niem Jesteś dziec­kiem
bawią­cym się w pia­skow­ni­cy, łzy i śmiech
w twych nie­praw­do­po­dob­nie błę­kit­nych oczach, błę­kit­nych niczym nie­bo, chmu­ry
cią­gle w ruchu Ty jesteś tymi ocza­mi


Ziemia jest podzielona
między życie i śmierć

niczym doba
mię­dzy świa­tło i ciem­ność

a księ­życ na nie­bie
trzy­ma w gar­ści
mrok nocy
i świa­tło dnia

O autorach i autorkach

Elżbieta  Frątczak-Nowotny

Urodzona w 1950 roku. Studiowała nordystykę i historię literatury na uniwersytecie w Sztokholmie. Tłumaczy z duńskiego, norweskiego i szwedzkiego. Tłumaczyła m.in. powieści Tove Ditlevsen, Dorthe Nors, Anne Swärd i Kristiny Sandberg. Współpracuje z „Dialogiem”, przełożyła na polski sztuki wielu skandynawskich dramaturgów: Thomasa Vinterberga, Petera Asmussena, Larsa Noréna, Agnety Pleijel, Arnego Lygre i Jona Fossego. W 2004 roku otrzymała nagrodę ZAIKS-u za przekłady z literatury nordyckiej.

Jon Fosse

Urodzony w 1959 roku, jest uznawany za jednego z najważniejszych współczesnych pisarzy. Tworzy powieści, sztuki teatralne, poezje, opowiadania, eseje i książki dla dzieci. Jego dzieła przetłumaczono na ponad 50 języków, a jego sztuki wystawiano ponad 1000 razy na całym świecie. Jego najważniejsze dzieło to Septologia (2019–21), opisujące naturę sztuki, Boga, przyjaźń i miłość. Septologia zdobyła wiele nagród i została przetłumaczona na ponad 20 języków. Od 2020 roku Fosse napisał trzy nowe sztuki, a jego najnowsza powieść Kvitleik (2023) bada granicę między życiem a śmiercią. W 2023 roku otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury.

Powiązania

Gra ciszą i niedopowiedzeniem

wywiady / o książce Elżbieta Frątczak-Nowotny Krzysztof Katkowski

Wywiad Krzysz­to­fa Kat­kow­skie­go z Elż­bie­tą Frąt­czak-Nowot­ny, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Jona Fos­se­go Pies i anioł w tłu­ma­cze­niu Elż­bie­ty Frąt­czak-Nowot­ny, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 16 grud­nia 2024 roku.

Więcej

Gra ciszą i niedopowiedzeniem

wywiady / o książce Elżbieta Frątczak-Nowotny Krzysztof Katkowski

Wywiad Krzysz­to­fa Kat­kow­skie­go z Elż­bie­tą Frąt­czak-Nowot­ny, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Jona Fos­se­go Pies i anioł w tłu­ma­cze­niu Elż­bie­ty Frąt­czak-Nowot­ny, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 16 grud­nia 2024 roku.

Więcej