książki / POEZJE

Prawdziwe życie bohatera

Rafał Wojaczek

Fragment książki Rafała Wojaczka Prawdziwe życie bohatera, w opracowaniu Bogusława Kierca, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 11 maja 2020 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Ptak, o którym trochę wiem

Patrzy na mnie moja twarz odbi­ta w chmu­rze
mgły, co wyszła mi z cia­ła przez szpa­ry w powie­kach.
A to jest mgła krwi i już za hory­zont ście­ka.

A mój wydech co tak­że jest krwią, tyl­ko suchą,
jest wia­trem pio­no­wym co jesz­cze zako­twi­czo­ny
w róży płuc jest łody­gą krą­żą­ce­go pta­ka.

Lecz że zie­mia się wła­śnie odwrot­nie obra­ca
obra­ca­ją się we mnie płu­ca aż przez usta
wyszarp­ną się spo­mię­dzy żeber niby chust­ka.

Więc póki jesz­cze jest nie­bo, moja twarz roz­le­gła,
póki nad hory­zon­tem krew świe­ci jak jutrzen­ka,
póty ptak zna mia­rę swe­go wywyż­sze­nia.

Lecz już, choć o tym nie wie, powo­li prze­cie­ka
spod tam­te­go pod cia­sne nie­bo, już pod moją
powie­ką się roz­pły­wa w cięż­ki jak całun obłok.


Pewna wiedza

Wiem: naj­pierw oko gwiaz­dę rodzi w każ­dy wie­czór.
Wiem: potem krew w tej gwieź­dzie tak dale­ko miesz­ka.
Wiem: ty, co ofi­cy­ną jesteś swo­jej krwi
dłoń posy­łasz, odręcz­ny pusz­czasz do mnie list.

Wiem: moja dłoń nie pozna sma­ku two­jej dło­ni.
Tam­ta gwiaz­da już spa­da: przy­gważ­dża do zie­mi.
Widzę: leży, przej­rzy­sta jak cień ręka­wicz­ki.
Gwiaz­da jaw­nie dopa­la się na linii życia.

Wiem: leżąc w kole­inie pozio­me­go cia­ła
czu­jesz jak mróz ci sku­wa Wschód z Zacho­dem cia­ła.
Dru­gą dło­nią sprzed oczu odsu­niesz powie­kę
nie­ba i ujrzysz czar­ną różę swo­jej śmier­ci.


Nigdy zgoda

Ty jesteś mój męż­czy­zna Znam smak Twe­go nasie­nia
Bo kie­dy z Cie­bie piję odbie­ram Ci życie
Nie wiem czy to jest miłość Ja się msz­czę

I przy­kro mi gdy Twój spazm jest słab­szy niż zwy­kle
I dopy­tu­ję wie­dząc: moja wina Lecz wie­dząc
Że Ty mi nie odwa­żysz się o tym powie­dzieć

Ja mogła­bym powie­dzieć: ta deli­kat­ność jest
Tchó­rzo­stwem Lecz wiem: też wiesz i wie­rzysz, że nie powiem
Zyskiem wza­jem­na wdzięcz­ność Może to jest miłość

Więc mil­czę Mil­cząc wal­czę o życie Bowiem Ty
Też się mścisz i przy­pusz­czam: za to, żeś jest mój
Nie zgo­dzi­my się nawet pod wspól­ną koł­drą snu


Słowo do jednego

Zapi­sa­ny do sta­nu pew­nej nie­waż­ko­ści
Pismem upły­wa­ją­cej krwi, twój nędz­ny pobyt
Na mdłej pod­ło­dze nocy zna­czą­cym zara­zem,
Co cię, powo­ła­ne­go w sfe­rę chwa­ły jasnej
Ponad wszel­kie olśnie­nia i halu­cy­na­cje,
Zapraw­dę już prze­sta­ło cokol­wiek obcho­dzić;

Zatem z obsza­rów nędzy wynie­sio­ny siłą
Woli, co pozwo­li­ła ci prze­móc leni­stwo
Noża zamy­ślo­ne­go nad feno­me­na­mi
Życia i śmier­ci, któ­ry wie­dząc, że jest panem
Swej nie­wol­ni­cy dło­ni, owej kon­tem­pla­cji
Oddać się raczył, mimo iż prze­cież był brzy­twą;

Popa­dłeś w nie­uchron­ną i nie­po­skro­mio­ną
Uzdą żad­nej już nędzy musu­ją­cą bło­gość.
Teraz leżysz i stra­szysz nie­po­boż­nie ludzi.
Pan naj­bar­dziej błę­kit­ny zaraz cię obu­dzi
I spra­wie­dli­wą ręką wycią­gnie za uszy
Spod ław­ki świ­tu, gdzie­żeś legł w cier­pli­we bło­to.


Zawsze dojrzali

Musi­my być o świ­cie do ostat­niej krwi
W peł­nych szu­fla­dach ser­ca roz­li­cze­ni z nocą;

Gdy ostat­nia mone­ta, Księ­życ, już się sto­czy
Pod stół nie­ba i, sal­do, Słoń­ce wscho­dzi z żył;

Gdy w gniaz­do uple­cio­ne z magne­tycz­nych sfer
Kula Zie­mi ze źre­nic nam wyto­czy się;

Gdy natych­miast nas w war­gi opuch­nię­te bie­rze
Mdła roz­pacz, żeśmy win­ni stwo­rzyw­szy ten świat;

Kie­dy roz­pacz kobie­cie powie­rza­my – aż
W żyznej gło­dem maci­cy krzep­nie w sytą per­łę;

O zmierz­chu, kie­dy suma win­nej śmier­ci krwi
Już nie obcią­ża Zie­mi, gdy na inną, gwiaz­dę

Pierw­szą-lep­szą prze­la­na; my musi­my zawsze
Być doj­rza­li do nowe­go boha­ter­stwa.

O autorze

Rafał Wojaczek

Urodzony 6 grudnia 1945 roku w Mikołowie. Poeta i prozaik. Debiutował w 1965 roku w miesięczniku "Poezja". Za życia wydał tomy Sezon (1969) oraz Inna bajka (1970), pośmiertnie ukazały się: Nie skończona krucjata (1972), Którego nie było (1972), Utwory zebrane (1976), Wiersze (1996) i Reszta krwi (1999). W 2005 roku Biuro Literackie wydało Wiersze zebrane (1964-1971), na które złożyły się wszystkie teksty poetyckie z wymienionych książek oraz wcześniej niepublikowane wiersze. Zmarł w nocy z 10 na 11 maja 1971 we Wrocławiu.

Powiązania

Zmyślony człowiek, Credo, Prawdziwe życie bohatera

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie wokół ksią­żek Zmy­ślo­ny czło­wiek Tymo­te­usza Kar­po­wi­cza, Cre­do Tade­usza Róże­wi­cza i Praw­dzi­we życie boha­te­ra Rafa­ła Wojacz­ka z udzia­łem Joan­ny Roszak, Jana Sto­lar­czy­ka, Bogu­sła­wa Kier­ca, Joan­ny Orskiej i Karo­la Mali­szew­skie­go w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 25.

Więcej

Prawdziwe życie bohatera

utwory / zapowiedzi książek Rafał Wojaczek

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, w opra­co­wa­niu Bogu­sła­wa Kier­ca, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 11 maja 2020 roku.

Więcej

Machina czasu

dzwieki / AUDYCJE Konrad Wojtyła Rafał Wojaczek

Audy­cja „Machi­na cza­su” Kon­ra­da Woj­ty­ły poświę­co­na twór­czo­ści i życiu Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Samotne bohaterstwo

wywiady / o książce Artur Burszta Bogusław Kierc

Roz­mo­wa Artu­ra Bursz­ty z Bogu­sła­wem Kier­cem, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 11 maja 2020 roku.

Więcej

Wojaczek a „przyjemność” lektury

recenzje / ESEJE Karol Maliszewski

Recen­zja Karo­la Mali­szew­skie­go towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 11 maja 2020 roku.

Więcej

Szczera róża

recenzje / ESEJE Bogusław Kierc

Esej Bogu­sła­wa Kier­ca towa­rzy­szą­cy wyda­niu książ­ki Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 11 maja 2020 roku.

Więcej

Prawdziwe życie bohatera

utwory / zapowiedzi książek Rafał Wojaczek

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, w opra­co­wa­niu Bogu­sła­wa Kier­ca, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 11 maja 2020 roku.

Więcej

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go twór­czo­ści Rafa­ła Wojacz­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Wojaczek a „przyjemność” lektury

recenzje / ESEJE Karol Maliszewski

Recen­zja Karo­la Mali­szew­skie­go towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 11 maja 2020 roku.

Więcej

Szczera róża

recenzje / ESEJE Bogusław Kierc

Esej Bogu­sła­wa Kier­ca towa­rzy­szą­cy wyda­niu książ­ki Rafa­ła Wojacz­ka Praw­dzi­we życie boha­te­ra, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 11 maja 2020 roku.

Więcej

Bajka zrodzona w rytmie skurczów jelit

recenzje / ESEJE Anna Maślanka

Recen­zja Anny Maślan­ki z książ­ki Sana­to­rium Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Kaskader numer jeden

recenzje / ESEJE Paweł Chmielewski

Recen­zja Paw­ła Chmie­lew­skie­go z książ­ki Wier­sze i pro­za 1964–1971 Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Apodyktyczne Sanatorium

recenzje / ESEJE Zuzanna Witkowska

Recen­zja Zuzan­ny Wit­kow­skiej z książ­ki Sana­to­rium Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Ballada obsceniczna

recenzje / ESEJE Łukasz Saturczak

Recen­zja Łuka­sza Satur­cza­ka z książ­ki Sana­to­rium Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Przeklęte Sanatorium

recenzje / ESEJE Konrad Wojtyła

Recen­zja Kon­ra­da Woj­ty­ły z książ­ki Sana­to­rium Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Pismo mojemu mężczyźnie

recenzje / NOTKI I OPINIE Bogusław Kierc

Komen­tarz Bogu­sła­wa Kier­ca do czwar­te­go wyda­nia książ­ki Wier­szy zebra­nych (1964–1971) Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

O tomie Rafała Wojaczka Wiersze i proza 1964–1971

recenzje / IMPRESJE Przemysław Rojek

Esej Prze­my­sła­wa Roj­ka towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze anto­lo­gii Wier­sze i pro­za 1964–1971 Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

O tomie Rafała Wojaczka Wiersze i proza 1964–1971

recenzje / IMPRESJE Stanisław Bereś

Esej Sta­ni­sła­wa Bere­sia towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze anto­lo­gii Wier­sze i pro­za 1964–1971 Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Powrót po latach – kilka refleksji wokół Wierszy zebranych Rafała Wojaczka

recenzje / ESEJE Mateusz Kotwica

Recen­zja Mate­usza Kotwi­cy z książ­ki Wier­sze zebra­ne Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Dlaczego wciąż Wojaczek?

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze czwar­te­go wyda­nia książ­ki Wier­szy zebra­nych (1964–1971) Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Śmierć która sercu śpiewa

recenzje / KOMENTARZE Tymoteusz Karpowicz

Frag­ment szki­cu Tymo­te­usza Kar­po­wi­cza o poezji Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Wojaczek wielokrotny – Wstęp

recenzje / NOTKI I OPINIE Katarzyna Batorowicz-Wołowiec Stanisław Bereś

Wstęp Sta­ni­sła­wa Bere­sie i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec do książ­ki Woja­czek wie­lo­krot­ny. Wspo­mnie­nia, rela­cje, świa­dec­twa.

Więcej

O Wojaczku wielokrotnym

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Bogu­sła­wa Kier­ca, Jac­ka Guto­ro­wa, Jac­ka Łuka­sie­wi­cza, Andrze­ja Zawa­dy.

Więcej