Przekraczam Rubikon

Dzwony wolności
Chimes of Freedom

Hen, pomię­dzy zmierz­chu kre­sem a pół­no­cy sro­gą mgłą
biły grzmo­ty, dach przy­god­ny nas ugo­ścił
pio­ru­nów wznio­słe gło­sy wśród dźwię­ku sia­ły cień
wyglą­da­ło to jak błysk dzwo­nów wol­no­ści
błysk dla wojow­ni­ków, co nie z wal­ki czer­pią moc
błysk dla uchodź­ców, co bez­bron­ni drżą, przez mro­ki mknąc
dla ofiar­nych kozłów, co w mun­du­rach cier­pią w ciem­ną noc
i patrzy­li­śmy w ten błysk dzwo­nów wol­no­ści

W wiel­kim pie­cu mia­sta rap­tem mury się kru­szy­ły w krąg
a my patrzy­li­śmy, skry­ci i cie­ka­wi
echo ślub­nych dzwo­nów tar­ga­ne precz przez deszcz
roz­pły­wa­ło się w gło­sach bły­ska­wic
grzmia­ło dla złu­pio­nych, dla cier­pią­cych pech
grzmia­ło dla wyrzut­ków, zagu­bio­nych, tych, co czu­ją gniew
grzmia­ło dla prze­klę­tych, któ­rym w żyłach pło­nie krew
i patrzy­li­śmy w ten błysk dzwo­nów wol­no­ści

Wśród bęb­nie­nia obłęd­ne­go, gdy dzi­ki sza­lał grad
nie­bo prze­szy­wa­ły prze­cu­dow­ne wier­sze
aż dźwięk dzwon­ni­cy w nawał­ni­cy roz­pierzchł się
tyl­ko dzwo­ny gro­mów biły wciąż na wie­trze
biły dla szla­chet­nych, dla uczo­nych głów
biły dla straż­ni­ków, co pil­nu­ją myśli, snów i słów
dla mala­rzy mało war­tych, co na swój czas nie tra­fią znów
i patrzy­li­śmy w ten błysk dzwo­nów wol­no­ści

Deszcz roz­po­starł swe histo­rie w tę kate­dral­ną noc
zasłu­cha­nym, obłym, bez­kształt­nym for­ma­cjom
grzmia­ło dla języ­ków, w któ­rych odrę­twia­ła myśl
bo zabra­kło oczy­wi­stych sytu­acji
grzmia­ło dla tych, co stra­ci­li mowę, słuch i wzrok
dla samot­nej mat­ki w mat­ni, dziw­ki zdą­ża­ją­cej w mrok
dla bani­ty, któ­ry bity, biczo­wa­ny jest co krok
i patrzy­li­śmy w ten błysk dzwo­nów wol­no­ści

Choć w zakąt­ku odda­lo­nym bły­ska bia­ła tafla chmur
i pod­nio­sło się mgli­ste złu­dze­nie
elek­trycz­ne gro­ty biły wciąż dla tych, któ­rym wzbra­nia los
by błą­dzi­li, i ska­za­nych na błą­dze­nie
grzmia­ło dla stę­sk­nio­nych serc, czy­stych niczym biel
dla tych, któ­rzy onie­mia­li wypa­tru­ją, gdzie ich cel
dla nie­win­nych, nie­szko­dli­wych za kra­ta­mi cel
i patrzy­li­śmy w ten błysk dzwo­nów wol­no­ści

Czas jak­by sta­nął w miej­scu, a my razem z nim
śmiech nas ogar­niał, zachwyt zdjął nie­zwy­kły
jesz­cze raz ocza­ro­wa­ni, na ostat­ni patrząc błysk
zadzi­wie­ni, aż grzmo­ty zamil­kły
biły dla cho­re­go, co już przy­po­mi­na wrak
dla zesłań­ca, jeń­ca, odszcze­pień­ca, co nie­sie krzyż od lat
i dla wszyst­kich cie­mię­żo­nych, jacy przy­szli na ten świat
i patrzy­li­śmy w ten błysk dzwo­nów wol­no­ści

Nie ma jak skupić się
No Time to Think

Śmierć sta­wia przed tobą
życie z dziec­kiem i żoną
co jak luna­tyk mio­ta się w two­im śnie
wal­czysz pełen lito­ści
wtem chłod­niesz, masz dość i
wołasz: „Kto zdra­dza, niech zni­ka precz”

Alie­na­cja, ado­ra­cja
plu­to­kra­cja, denun­cja­cja
wal­czysz o tron
bez wspar­cia, bo skąd
jak ano­nim lądu­jesz na dnie
nie ma jak sku­pić się

Szar­ga­ją cię w sto­li­cy
rzu­cą grosz w tajem­ni­cy
z łaski, bo tej mają aż dość
księż­na cię łudzi
lecz cie­mięż­ca cię judzi
więc masz w sobie obłęd i złość

Przy­wi­dze­nie, upo­je­nie
prze­śla­do­wa­nie, zakła­ma­nie
zdra­dli­wy całus
cię wcią­ga poma­łu
w doli­nę oso­bli­wych cech
i nie masz jak sku­pić się

Sędzia zechce cię zmu­sić
wiej­ska mnisz­ka cię kusi
grze­chy jej lep­sze są od jej cnót
czu­ję roz­pacz i żal, gdy
ocza­mi jak szma­rag­dy
widzę, że w krąg puła­pek jest w bród

Kar­na­wa­lia, spi­ry­tu­alia
duali­zmy, leta­li­zmy
Mer­ku­ry rzą­dzi
a los w gło­wie ci mąci
jak zara­za, co ma skry­ty cel
i nie ma jak sku­pić się

Sumie­nie zdra­dzi­ło cię
gdy tyran zwa­bił w sidła cię
gdzie jagnię zwy­kło spać obok lwa
ja zdraj­cę bym spła­cił
a dużo póź­niej go zgła­dził
może kto inny nie, lecz ja tak

Wynie­sie­nie, poświę­ce­nie
leta­li­zmy, reali­zmy
ale magik jest spraw­niej­szy
a jego gra jest mrocz­niej­sza
niż tusz i bar­dziej lep­ka niż krew
nie ma jak sku­pić się

On kar­mi nas gnie­wem
i zazdro­ścią, bo wie, że
naj­le­piej cię wepchnąć pod but
ty nie­mo­wę zgry­wasz
i ogła­dą zadzi­wiasz
gdy sza­leń­cy już pod­no­szą bunt

Spra­wie­dli­wość, spo­le­gli­wość
samo­dziel­ność, bez­po­śred­niość
kie­dy chcesz się napić
z tyłu oczy się gapią
a ty w lustrze tyl­ko dostrze­gasz je
nie ma jak sku­pić się

Żoł­nie­rze smut­ku
i kró­lo­we jutra
za modli­twę zro­bią, co tyl­ko chcesz
nie docze­kasz zba­wie­nia
za nic masz przy­pusz­cze­nia
nie­waż­ne, jak, kie­dy i gdzie

Depre­cja­cja, gra­wi­ta­cja
spo­le­gli­wość, powścią­gli­wość
nie ujrzysz jej wię­cej
a nurt coraz prę­dzej
ku prze­pa­ści wraz z tobą mknie
nie ma jak sku­pić się

Grze­biesz wła­sną doj­rza­łość
zabi­jasz zuchwa­łość
roz­ko­szy dziś musisz się strzec
kochan­ki ci kadzą
lecz nie mają wła­dzy
i czy żyjesz, nie potra­fią rzec

Socja­li­zmy, hip­no­ty­zmy
patrio­ty­zmy, mate­ria­li­zmy
dur­ne pra­wo pozwa­la
szczę­ki innym roz­wa­lać
pobrzę­ku­jąc klu­cza­mi do cel
i nie ma jak sku­pić się

Brniesz pod płach­tą nie­ba
wprost ku dziew­czy­nie
z Babi­lo­nu, co róży ma kwiat
gwiazd świa­tło ze Wscho­du
zwia­stu­je swo­bo­dę
chci­wych rąk już nie musisz się bać

Soli­dar­ność, ega­li­tar­ność
iden­tycz­ność, kate­go­rycz­ność
chcesz w ostat­niej chwi­li
spoj­rzeć w stro­nę Kami­li
któ­ra zni­ka w księ­ży­co­wej mgle
i nie ma jak sku­pić się

Kule mogą ból spra­wić
śmierć – siły pozba­wić
ale już z cie­bie nie będą kpić
peł­znąc klo­aką czar­cią
z czci odar­ty do cna, wciąż
możesz dać, lecz nie dosta­niesz nic

Nie ma jak wska­zać cza­su pogrze­bu prawd
nie ma jak mówić pas lub zatrzeć ślad
nie ma jak sta­wić czo­ła
ofie­rze z coko­łu
nie ma jak cier­pieć, jak zro­bić wdech
i jak sku­pić się

Składam się z mnogości
I Contain Multitudes

Dzi­siaj, jutro i wczo­raj też
kwia­ty, jak wszyst­ko, spo­ty­ka śmierć
jedź ze mną, pro­szę, do Bal­ly-na-Lee
bądź bli­sko, nie pozwól osza­leć mi
mam włos w nie­ła­dzie, wal­czę o honor, nie wło­ści
skła­dam się z mno­go­ści

Moje ser­ce oskar­ża jak u pana Poe
szcząt­ki zna­nych ci ludzi w moich ścia­nach są
wypi­ję za nasze roz­mo­wy, za praw­dę
wypi­ję za tego, z kim dzie­lisz sypial­nię
malu­ję pej­za­że, akty i ludz­kie kości
skła­dam się z mno­go­ści

Czer­wo­ny cadil­lac i czar­ny wąsik
mam na pal­cach pier­ście­nie, co błysz­czą i skrzą się
co teraz zro­bi­my? Powiedz – co dalej?
Pół wła­snej duszy dałem tobie, kocha­nie
balu­ję i knu­ję z młod­szy­mi gość­mi
skła­dam się z mno­go­ści

Jestem jak Anna Frank, jak India­na Jones
i jak te angiel­skie dra­nie z Rol­ling Sto­nes
idę na samą kra­wędź, idę do koń­ca
idę tam, gdzie złe wie­ści znów sta­ją się krze­pią­ce

Śpie­wam pie­śni doświad­cze­nia jak Wil­liam Bla­ke
nie mam cze­go się wsty­dzić, za co kajać tym mniej
wszyst­ko pły­nie, bez prze­rwy i co dnia
ja cią­gle żyję na bul­wa­rze zbrod­ni
jeż­dżę szyb­ko, jem szyb­ko, nie dość mi szyb­ko­ści
skła­dam się z mno­go­ści

Różo­we tramp­ki, dżin­sy czer­wo­ne
te wszyst­kie ślicz­ne dziew­ki, te sta­re kró­lo­we
te sta­re kró­lo­we z prze­szłych moich żyć
bez czte­rech gna­tów i dwóch noży nie ważę się wyjść
mam w sobie róż­ne sta­ny, mam w sobie sprzecz­no­ści
skła­dam się z mno­go­ści

Chy­try wil­ku, moje­mu ser­cu przyj­rzyj się
ale patrz tyl­ko na tę jego mści­wą część
sprze­dam cię bez mru­gnię­cia, cenę wypa­lę ci
cóż wię­cej? Śmierć razem ze mną i życiem mym śpi

Giń, prze­pad­nij, o pani, z moich kolan precz
i usta ode mnie zabierz też
otwar­tą będę mieć dro­gę, moją dro­gę myśle­nia
zagram pre­lu­dia Cho­pi­na i sona­ty Beetho­ve­na
dopil­nu­ję, by nie zosta­wiać za sobą miło­ści
skła­dam się z mno­go­ści

Gdy będę tworzyć majstersztyk
When I Paint My Masterpiece

Na uli­cach Rzy­mu gruz i wybo­je
gdzie stąp­niesz, tam czyjś sta­ro­żyt­ny ślad
czło­wiek aż myśli, że mu się w oczach dwoi
gdy przez Scho­dy Hisz­pań­skie dmie chłod­ny noc­ny wiatr
z bra­ta­ni­cą Bot­ti­cel­le­go mam zaraz rand­kę
więc do hote­lu muszę wró­cić w mig
obie­ca­ła, że zosta­nie bli­sko przy mnie
gdy będę two­rzyć maj­stersz­tyk

Tyle godzin prze­tra­ci­łem w Kolo­seum
przed sro­gi­mi lwa­mi ukry­wa­jąc się
dla ochro­ny przed kró­lem dżun­gli przy­dał­by się gla­dia­to­ra hełm
ta wspi­nacz­ka to nie­ła­twy chleb
po pamię­ci zaka­mar­kach tur­ko­czą mi pocią­gi
a tym­cza­sem z wol­na już nara­sta świt
kie­dyś wszyst­ko się uło­ży gład­ko jak w rap­so­dii
gdy będę two­rzyć maj­stersz­tyk

Zosta­wi­łem Rzym i lądu­ję w Bruk­se­li
obraz wyso­kie­go dębu w ramie z sobą mam
a tu urzęd­ni­cy i dziew­czę­ta do stóp mi się zamu­le­ni ście­lą
wszy­scy na mój widok chcą się naprzód pchać
wiel­ki oddział poli­cji uci­sza dzien­ni­ka­rzy
że tylu ich przyj­dzie, to się nie spo­dzie­wał nikt
kie­dyś wszyst­ko uło­ży się ina­czej
gdy będę two­rzyć maj­stersz­tyk

Znad Czerwonych Strug
Red River Shore

Któ­reś z nas gasi świa­tła, leży­my więc
sma­ga­ni przez księ­ży­ca blask
któ­reś z nas po ciem­ku na śmierć lęka się
że za anio­ła­mi wzle­ci do gwiazd
sie­dem razy sie­dem dziew­cząt przy­by­ło wraz
pró­bu­jąc wejść w cha­ty mej próg
lecz nie chcia­łem, by mnie chcia­ła któ­ra­kol­wiek z nich
prócz dziew­czy­ny znad Czer­wo­nych Strug

Sia­da­łem przy niej, sta­ra­łem się dłu­gi czas
żonę swo­ją uczy­nić z niej
ona zaś mi dała naj­lep­szą z rad
mówiąc: „Wróć do sie­bie, w spo­ko­ju żyj”
dotar­łem tam, gdzie czar­nych wichrów grzmi ryk
dotar­łem aż na zachód, na wschód
lecz nie zdo­ła­łem dotrzeć dale­ko tak
z dziew­czy­ną znad Czer­wo­nych Strug

Od chwi­li, gdy mój wzrok padł na nią, wie­dzia­łem, że
oto mojej wol­no­ści kres
to jed­no spoj­rze­nie wystar­czy­ło, bym
wie­dział, że chcę życie z nią wieść
lat temu wie­le już wyblakł mój sen
gdzie prze­padł, wie jeden Bóg
a praw­dzi­wym się zdał, jak praw­dzi­wa była ta
dziew­czy­na znad Czer­wo­nych Strug

Miło­ści odrzu­co­nej pozna­łem smak
odzia­ny cho­dzę w nie­do­li płaszcz
a zzię­bły uśmiech tak pasu­je mi
przy­wo­ły­wa­ny na twarz
jeden wszak obraz prze­śla­du­je mnie
gdy myśl błą­dzi przez wspo­mnień dukt –
obraz tej bli­skiej, uwiel­bia­nej do dziś
dziew­czy­ny znad Czer­wo­nych Strug

Blak­ną­ca prze­szłość rzu­ca na nas swój cień
pożo­gą tra­wi nas czas
ja ludziom się sta­ra­łem nie czy­nić krzywd
wyple­nić z duszy występ­ku chwast
po wszyst­kim nie wiem wciąż, czy zyska­łem coś
czy może na kon­cie mam dług
a każ­dy dzień to kolej­ny dzień bez
tej dziew­czy­ny znad Czer­wo­nych Strug

Jam cudzo­zie­miec, wokół mnie obcy kraj
lecz wiem, że w nim osią­dę już
o nią chcę wyso­ko grać, nucąc pieśń
co spły­nie do mnie ze wzgórz
nie roz­po­zna­ję żad­nych wido­ków i miejsc
a prze­cież bywa­łem tu
bywa­łem tysiąc i jed­ną noc wstecz
z dziew­czy­ną znad Czer­wo­nych Strug

Chcąc wytłu­ma­czyć się z daw­nych spraw
wybra­łem się raz tam, gdzie jej dom
każ­dy, kto znał nas wte­dy, zaprze­czał, by
koja­rzył w ogó­le ją
już daw­no temu zapadł nade mną zmrok
zna­leźć do niej nie umiem dróg
o, gdy­bym mógł spę­dzić swe­go żywo­ta dni
z tą dziew­czy­ną znad Czer­wo­nych Strug

Ponoć przed laty hen żył taki ktoś
co cię­żar udręk wciąż musiał nieść
ów czło­wiek umiał wskrze­sić każ­de­go, kto
wyzio­nął ducha, napo­tkał śmierć
jakiej uży­wał mowy, nie wiem do dziś
i czy gdzieś żyje mistrz takich sztuk
zresz­tą może nikt nigdy nie spo­tkał tu mnie
prócz dziew­czy­ny znad Czer­wo­nych Strug

Woody’emu
Song to Woody

Dom swój zosta­wi­łem tysią­ce mil stąd
przede mną stóp wie­le szło dro­gą tą
na świat twój patrzy­łem, kie­dym tak szedł
świat panów, pachoł­ków, świat bie­siad i bied

Hej, hej, Woody Guth­rie, dla cie­bie coś mam
pio­sen­kę o świe­cie, co toczy się tam
roz­dar­tym i głod­nym, peł­nym smut­ków i skaz
co się led­wie uro­dził, a już mar­twy jak głaz

Hej, Woody Guth­rie, lecz ja wiem, że ty wiesz
wszyst­ko to, o czym mówię, inne spra­wy znasz też
śpie­wam ci, lecz prze­cież nie muszę, wierz mi
bo nie­wie­lu doko­na­ło tak wie­le jak ty

Na cześć Cisco, Sonny’ego, Lead Belly’ego gram
wszyst­kich tych, co wraz z tobą zjeź­dzi­li ten kraj
ich rąk, serc i sumień, ludziom tym śpie­wam tak
co jak pył się zja­wia­ją i prze­mi­ja­ją jak wiatr

Wyru­szam znów jutro, choć mógł­bym i dziś
dro­ga mnie wzy­wa, więc już trze­ba iść
i tyl­ko ci powiem, bo nie wiem, czy wiesz
ja sam w kościach wie­le szla­ków mam też

autor muzy­ki: Woody Guth­rie