książki / POEZJE Przyszli niedokonani
Joanna Roszak
Fragment książki Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 5 lutego 2018 roku.
przyszli niedokonani
byli zżęci odlegli i postradani
byli głodni a nie daliśmy im jeść
pod osłoną nocy przy przesłonie dnia
ustąpi krucha kartka
chłód jeszcze chłodniej
ciągłość jeszcze ciąglej
pozostał nam rąbek mętnej ziemi
starte szkło sumienie
przyszłe niedokonane
ziemia rozstępuje się
jak niegdyś morze
nie przyszli
dokonało się
im
czas niczego nie leczy
przenigdy
na wiele języków tłumaczy się zamiast wierszy
zakazy nakazy doraźne ogłoszenia
nie wychylać się nie deptać trawy
wolne pokoje uwaga zły pies
nie palić nie wyprzedzać zakaz wjazdu
zawracania używania sygnałów dźwiękowych
i karmienia zwierząt zakaz głaskania
nie przeszkadzać nie chodzić po mytym
to nie jest kraj dla obcych ludzi
nie zbliżać się do krawędzi peronu
nie zbliżać się do granicy
dane wrażliwe wygiętej jak pręt kartki
wiele miejsca mało ludzi
znienacka
najpierw siostry i bracia noszą po nas ubrania
najpierw nosimy ubrania po siostrach i braciach
wstać usiąść nie pisać
zdjęcia w portfelach
ubrania znoszone i fotografie
zniszczone ziszczone
umarli mieszkają w szafach
w wiecznym odpoczywaniu ich ubrań
niedotykaniu wiecznym
zimna podłoga między biurkiem a ścianą
między ścianą a łóżkiem
w drzwiach w bramach
rano w ogrodzie połamane ptaki
chodzimy cicho dokoła
ewakuacja wszyscy śpią
zszeptane
pozwólmy światu się skończyć
w beztroskich orbitach małych miejsc
bardziej niż kiedykolwiek wiadomych
a przecież ziemia
a przecież powietrze
łagodny mdły kamień
wypolerowany językiem
kości złożone w równym szeregu
(jeśli będę przed tobą
nakryję do obiadu)
porządki w zeszycie z adresami
ci już nie są razem
adres rozpada się na dwa
znacząc linię frontu
ten umarł
ta w domu dla starców
ludzie przestankowi skreśleni z listy
gorejące klucze
przesądzone znajomości
ale jeszcze mamy
nowych sąsiadów
a oni psa
koniec widzenia
wszystkich nas
sądzą w obcym języku
otwórzcie drzwi
jutro powracamy do życia
jedną ręką trzymamy się poręczy
czas opuścić miasto którego nigdy nie opuścimy
nagą plantację kamieni
nekrolog dla andrzeja wajdy
kiedy rano słyszę o śmierci andrzeja wajdy
mam nadzieję że dziewięćdziesięcioletnia mama mojej mamy
nie włączy telewizji
znajdzie inne dorywcze zajęcie
i że opowie mi o nim własnymi słowami przewlekle
a podczas
pierwszej drzemki uśnie głęboko
bez cieni nagasaki bośni aleppo
i wieczorem nadal nie zobaczy programów informacyjnych
bo wyplenią jej prąd
zawczasu spotka powietrze
a jutro już wszystko wróci do normy
O autorze
Joanna Roszak
Urodziła się w 1981 roku. Poetka, badaczka. Pracuje jako profesor w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk oraz jako nauczycielka języka polskiego w jednej z poznańskich szkół. Współfundatorka i wiceprezeska Fundacji Józefa Rotblata. Ostatnio wydała: Miejsce i imię. Poeci niemieckojęzyczni żydowskiego pochodzenia, Słyszysz? Synagoga. Wychodząc spod poznańskiej synagogi przy Wronieckiej oraz Żuraw z origami. Opowieść o Józefie Rotblacie. Redaktorka wielu książek zbiorowych (poświęconych m.in. Ingeborg Bachmann, Paulowi Celanowi czy Fernandowi Pessoi). Autorka tomów poetyckich: lele, wewe, tego dnia. W Biurze Literackim opublikowała zbiory wierszy: przyszli niedokonani (2018) oraz ploso (2020), a dekadę temu – złożoną z wywiadów (m.in. z Edwardem Balcerzanem, Stanem Borysem, Krystyną Miłobędzką i Andrzejem Falkiewiczem, Ewą Sułkowską-Bierezin, Janem Stolarczykiem, Marianem Grześczakiem) – książkę W cztery strony naraz. Portrety Tymoteusza Karpowicza. Redagowała także tom esejów Tymoteusza Karpowicza, który ukazał się w 2019 roku we Wrocławiu.
Powiązania
Nowy europejski kanon literacki: Viola i Niebieski
nagrania / transPort Literacki Różni autorzy
Spotkanie z udziałem Matteo Bussoli, Katarzyny Skórskiej i Joanny Roszak w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
Więcej
Głos z ulicy
recenzje / ESEJE Joanna Roszak
Impresja Joanny Roszak na temat poezji Klaudyny Saczuk, wyróżnionej w ramach projektu „Pracownie otwarte wierszem 2023”.
Więcej
Rozmowy na koniec: odcinek 25 Joanna Roszak
nagrania / transPort Literacki Różni autorzy
Dwudziesty piąty odcinek z cyklu „Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
Więcej
om
nagrania / transPort Literacki Joanna Roszak
Resina
Czytanie z książki om z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
Więcej
Rekordy z poezją
wywiady / o książce Joanna Roszak
Ola Kołodziejek
Rozmowa Oli Kołodziejek z Joanną Roszak, towarzysząca premierze książki Poezja w odcinkach. Wiersze w czasach Netflixa, wydanej w Biurze Literackim 18 marca 2024 roku.
Więcej
Żywioł opowiadania
recenzje / ESEJE Joanna Roszak
Impresja Joanny Roszak na temat prozy Tomasza Krasińskiego, wyróżnionego w ramach projektu „Pracownie otwarte prozą 2023”.
Więcej
Poezja w odcinkach. Wiersze w czasach Netflixa
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragmenty książki Poezja w odcinkach. Wiersze w czasach Netflixa Joanny Roszak, która ukaże się w Biurze Literackim 19 lutego 2024 roku.
Więcej
jak
debaty / ankiety i podsumowania Joanna Roszak
Głos Joanny Roszak w debacie „Czy próbujesz zmienić świat swoim pisaniem?”.
Więcej
Historia jednego wiersza: „padahastasana”
recenzje / KOMENTARZE Joanna Roszak
Autorski komentarz Joanny Roszak, towarzyszący premierze książki om, wydanej w Biurze Literackim 11 września 2023 roku.
Więcej
Pewne formy wolności
wywiady / o książce Joanna Roszak
Katarzyna Szaulińska
Rozmowa Katarzyny Szaulińskiej z Joanną Roszak, towarzysząca premierze książki om Joanny Roszak, wydanej w Biurze Literackim 11 września 2023 roku.
Więcej
Om (2)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragmenty zapowiadające książkę Om Joanny Roszak, która ukaże się w Biurze Literackim 11 września 2023 roku.
Więcej
Niewidka i Zobaczysko – forma obecności
recenzje / ESEJE Joanna Roszak
Recenzja Joanny Roszak, towarzysząca premierze książki Niewidka i Zobaczysko Joanny Mueller i Joanny Łańcuckiej, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2023 roku.
Więcej
Om (1)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragmenty zapowiadające książkę Om Joanny Roszak, która ukaże się w Biurze Literackim 11 września 2023 roku.
Więcej
Romantyczność 2022
nagrania / transPort Literacki Różni autorzy
Czytanie z książki Romantyczność. Współczesne ballady i romanse inspirowane twórczością Adama Mickiewicza w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
Więcej
Romantyczność. Współczesne ballady i romanse inspirowane twórczością Adama Mickiewicza
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Miłosz Biedrzycki
Piotr Matywiecki
Fragmenty zapowiadające książkę Romantyczność. Współczesne ballady i romanse inspirowane twórczością Adama Mickiewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 5 września 2022 roku.
Więcej
Niebo w jeżynach i Magnetyczna góra
nagrania / stacja Literatura Różni autorzy
Spotkanie wokół książek Niebo w jeżynach Natašy Kramberger i Magnetyczna Góra Réki Mán-Várhegyi z udziałem Agnieszki Judyckiej, Natašy Kramberger, Réki Mán-Várhegyi, Juliusza Pielichowskiego i Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
Więcej
ploso
nagrania / stacja Literatura Joanna Roszak
Czytanie z książki ploso z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
Więcej
Zmyślony człowiek, Credo, Prawdziwe życie bohatera
nagrania / stacja Literatura Różni autorzy
Spotkanie wokół książek Zmyślony człowiek Tymoteusza Karpowicza, Credo Tadeusza Różewicza i Prawdziwe życie bohatera Rafała Wojaczka z udziałem Joanny Roszak, Jana Stolarczyka, Bogusława Kierca, Joanny Orskiej i Karola Maliszewskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
Więcej
Świat w ogniu
nagrania / stacja Literatura Różni autorzy
Spotkanie wokół książki Świat w ogniu Charlesa Bernsteina z udziałem Charlesa Bernsteina, Kacpra Bartczaka, Jerzego Jarniewicza i Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
Więcej
Co widzi, czym żyje, co kocha i traci
wywiady / o książce Artur Burszta
Joanna Roszak
Rozmowa Artura Burszty z Joanną Roszak, towarzysząca wydaniu książki Tymoteusza Karpowicza Zmyślony człowiek, w opracowaniu Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 24 czerwca 2020 roku.
Więcej
Lekcje lasu w poezji Tymoteusza Karpowicza
recenzje / ESEJE Joanna Roszak
Szkic Joanny Roszak towarzyszący wydaniu książki Tymoteusza Karpowicza Zmyślony człowiek, w opracowaniu Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 24 czerwca 2020 roku.
Więcej
Stany wyjściowe
wywiady / o książce Joanna Roszak
Michał Domagalski
Rozmowa Michała Domagalskiego z Joanną Roszak, towarzysząca wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
Więcej
jak
recenzje / KOMENTARZE Joanna Roszak
Autorski komentarz Joanny Roszak, towarzyszący wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
Więcej
Ploso
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Joanny Roszak Ploso, która ukaże się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
Więcej
Szczeniak
nagrania / stacja Literatura Joanna Roszak
Mazen Maarouf
Spotkanie w ramach Stacji Literatura 23, w którym udział wzięli Mazen Maarouf, Joanna Roszak i Bartosz Krajka.
Więcej
Przyszli niedokonani
nagrania / stacja Literatura Joanna Roszak
Czytanie z książki Przyszli niedokonani z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 23.
Więcej
Czynny opór
wywiady / o książce Anna Podczaszy
Joanna Roszak
Rozmowa Joanny Roszak z Anną Podczaszy, towarzysząca wydaniu książki Grymasy Anny Podczaszy, z ilustracjami Zuzanny Orlińskiej, która ukazała się w Biurze Literackim 26 listopada 2018 roku.
Więcej
Poczucie łączności
wywiady / o książce Joanna Roszak
Roman Honet
Rozmowa Romana Honeta z Joanną Roszak, towarzysząca premierze książki Przyszli niedokonani, wydanej nakładem Biura Literackiego 5 lutego 2018 roku.
Więcej
Przyszli niedokonani (2)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 22 stycznia 2018 roku.
Więcej
Przyszli niedokonani (1)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 22 stycznia 2018 roku.
Więcej
Dramat jako sufler. Przypadek Tymoteusza Karpowicza
recenzje / IMPRESJE Joanna Roszak
Esej Joanny Roszak towarzyszący premierze piatego tomu Dzieł zebranych Tymoteusza Karpowicza, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 13 kwietnia 2015 roku.
Więcej
Małe i duże dramaty Karpowicza
wywiady / o książce Bogusław Kierc
Joanna Roszak
Rozmowa Joanny Roszak z Bogusławem Kiercem towarzysząca premierze piatego tomu Dzieł zebranych Tymoteusza Karpowicza, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 13 kwietnia 2015 roku.
Więcej
Kabalistyczne gęstości języka i poezja cienkiej faktury
wywiady / o pisaniu
Joanna Roszak
Piotr Matywiecki
Z Piotrem Matywieckim rozmawiają Emilia Kledzik i Joanna Roszak.
Więcej
(w)kluczenia – taka Pol(s)ka
debaty / ankiety i podsumowania Joanna Roszak
Głos Joanny Roszak w debacie „Jaka Pol(s)ka”.
Więcej
Twórczość-elipsa
debaty / książki i autorzy Joanna Roszak
Głos Joanny Roszak w debacie „Po co nam Dzieła zebrane Karpowicza”.
Więcej
Interpretacja interpretacji. Konieczność poezji niemożliwej
recenzje / IMPRESJE Joanna Roszak
Esej Joanny Roszak o twórczości Tymoteusza Karpowicza.
Więcej
Przyszli niedokonani
nagrania / stacja Literatura Joanna Roszak
Czytanie z książki Przyszli niedokonani z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 23.
Więcej
Poczucie łączności
wywiady / o książce Joanna Roszak
Roman Honet
Rozmowa Romana Honeta z Joanną Roszak, towarzysząca premierze książki Przyszli niedokonani, wydanej nakładem Biura Literackiego 5 lutego 2018 roku.
Więcej
Przyszli niedokonani
recenzje / ESEJE Marcin Jaworski
Recenzja Marcina Jaworskiego towarzysząca premierze książki Przyszli niedokonani Joanny Roszak, wydanej w Biurze Literackim 5 lutego 2018 roku.
Więcej
Przyszli niedokonani (2)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 22 stycznia 2018 roku.
Więcej
Przyszli niedokonani (1)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 22 stycznia 2018 roku.
Więcej
432 Hz
recenzje / ESEJE Anita Jarzyna
Recenzja Anity Jarzyny, towarzysząca premierze książki om Joanny Roszak, wydanej w Biurze Literackim 11 września 2023 roku.
Więcej
Na końcu tej łąki zaczyna się przyszłość
recenzje / ESEJE Karolina Kurando
Recenzja Karoliny Kurando, towarzysząca wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
Więcej
Genialny outsider
recenzje / ESEJE Agnieszka Jeżyk
Recenzja Agnieszki Jeżyk z książki W cztery strony naraz. Portrety Karpowicza Joanny Roszak, która ukazała się 5 lipca 2010 roku na stronie czytelnia.onet.pl.
Więcej
Magdalenki od Karpowicza
recenzje / ESEJE Paweł Sarna
Recenzja Pawła Sarny z książki W cztery strony naraz. Portrety Karpowicza Joanny Roszak.
Więcej