książki / POEZJE

Raj w obrazkach

D.J. Enright

Fragmenty ksiażki D.J. Enrighta Raj w obrazkach w przekładzie Piotra Sommera, która ukazała się nakładem Biura Literackiego w serii "Poezje" 18 lutego 2008 roku.  

Biuro Literackie

Koci parlament

Koty zła­pa­ły sło­wi­ka żół­to­ku­pra.
Wyrwał się im, i przez trzy dni z tro­nu nad ich gło­wa­mi
Gło­sił swą deli­kat­ną ewan­ge­lię. Poko­cha­ły go
I odtąd mia­ły dlań sza­cu­nek wszyst­kie koty.
Potem go wykoń­czy­ły obra­że­nia wewnętrz­ne.
Kotom z tego powo­du było bar­dzo przy­kro.
Nigdy nie zapo­mnia­ły wyrzą­dzo­ne­go zła.
Póź­niej koty zła­pa­ły szpa­ka dahur­skie­go.
I zja­dły go. Albo­wiem szpak dahur­ski
To nie sło­wik żół­to­ku­per. (Na kola­na.)
Ma zgo­ła inne ubar­wie­nie.
Ina­czej cho­dzi, cał­kiem nie­na­tu­ral­nie.
To w ogó­le nie to
Co sło­wik żół­to­ku­per. (Na kola­na.)
Kocia­ki zła­pa­ły sło­wi­ka żół­to­ku­pra.
I zja­dły go. Co za róż­ni­ca, pyta­ją, mię­dzy
Sło­wi­kiem żół­to­ku­prem a tym zna­nym ban­dzio­rem
Szpa­kiem dahur­skim? Obaj poru­sza­ją się w powie­trzu
Cał­kiem nie­na­tu­ral­nie. To nie to, co
Sło­wik żół­to­ku­per z cza­sów naszych ojców,
Któ­ry był oczy­wi­ście Świę­tym! (Na kola­na.)


Zmiana

Cza­sy się zmie­ni­ły.
Pamię­ta­cie bez­bron­ność
Pod­da­nych
I nie­po­ję­tą tyra­nię
Wład­ców.
Ale cza­sy się zmie­ni­ły.
Spe­cja­li­ści wyja­śni­li nam
Każ­dy szcze­gół.
Może­my śle­dzić logi­kę naszych wład­ców
Krok po kro­ku.
Pod­da­ni zosta­wi­li nam reli­gie
I smut­ne pie­śni, któ­re przy­no­szą ulgę.
Nie­kie­dy ucie­ka­li -
Mie­li dokąd.
Cza­sy się zmie­ni­ły.


Z cyklu „Raj ilustrowany”

I

„Chodź! – ozwał się Wszech­mo­gą­cy do Ada­ma. -
Jest pra­ca do wyko­na­nia, nawet w Raju”.
„Rad­bym zoba­czyć, jak je nazwiesz -
Powie­dział Pan. – Dziś dobry dzień po temu”.
„I wyj­mij palec z buzi”
Dodał. (Ada­mo­wi bra­ko­wa­ło mamy.)
Więc one prze­su­wa­ły się noga za nogą, albo w pod­sko­kach,
Albo czła­pa­ły. Bydlę­ta polne
I powietrz­ne pta­ki,
Uda­jąc że go nie widzą.
„Teraz się ode­zwij – powie­dział dziar­sko Pan Bóg. -
Daj imię wszyst­kim i każ­de­mu z osob­na”.
„Fido” – rzekł Adam, wysi­la­jąc mózg,
Kie­dy zwie­rzę­ta mija­ły go po kolei -
„Bam­bi”, „Har­pia”, „Pucha­tek”,
„Inci­ta­tus”, „Kwa­si­ca”, „Apa­rat”,
„Krafft-Ebing”, „Indo­chi­ny”, „Gazrur­ka”,
„Bug­gins”, „Cyc gada”…
„Cyka­da się nada – powie­dział Pan Bóg – podo­ba mi się.
Resz­ta do kitu. Jutro znów spró­bu­jesz”.


II

„Co za sen! – ode­zwał się Adam po prze­bu­dze­niu. -
Nigdy mi się taki sen nie przy­śnił”.
„Ale się przy­śni – zauwa­żył Boski Głos – przy­śni”.
„A nawet gor­szy” dodał sot­to Voce,
Gdyż poczuł, że trud­no mówić mu spo­koj­nie,
Sko­ro wie­dział, co wie­dział.
(„Dla­cze­go Ja nigdy nie umiem żyć teraź­niej­szo­ścią? -
Sar­kał nie­raz. – Nigdy teraź­niej­szo­ścią”.)
„Ty masz wię­cej szczę­ścia – oznaj­mił Pan Nie­bios. -
Nie znam niko­go, kto godzien był­by uści­snąć Moją rękę,
Nie mówiąc nawet o kimś, kto by Mi dorów­nał. Jestem sam.”
„Ty jesteś inny – powie­dział Adam -
Tobie te rze­czy nie­po­trzeb­ne”.
„Prze­sta­je dzia­łać – dodał -
To znie­czu­le­nie”.
„Znie­czu­le­nie? Co czło­wiek jak ty
Może mieć wspól­ne­go z taki­mi sło­wa­mi?”
Gdyż poczuł, że trud­no mówić mu spo­koj­nie,
Sko­ro wie­dział, co wie­dział.
„Obie­ca­łeś, Panie -
Popę­dzał go Adam. – Obie­ca­łeś mi”.
„A oto i ona, cał­kiem nie­opo­dal,
Cia­ło z twe­go cia­ła, kość z two­jej kości -
Twa dama, Ada­mie”
Tako rzekł Pan neu­tral­nym tonem,
Bo wie­dział, co wie­dział.


III

„Żyzna to zie­mia – zagad­nął Gospo­darz. -
Boga­ta w wodę”. Stru­mie­nie na pra­wo,
Źró­dła na lewo.
„Róża, uwa­żasz, nie posia­da kol­ców”.
„A co to kolec?” zapy­tał Adam.
„Coś, co masz w boku -
Odparł Gospo­darz. -
Ale że nie ma żad­nych pór roku
Kwia­ty kwit­ną przez cały czas”.
„Jakich pór roku?” spy­ta­ła Ewa.
„Nie two­ją rze­czą przy­czyn docie­kać”
Tak brzmia­ły sło­wa Gospo­da­rza.
Z drzew uno­si­ły się wonie,
Z wino­ro­śli spa­da­ły gro­na,
Pia­sek ze zło­ta był zro­bio­ny,
Kamy­ki z pereł.
„Coś podob­ne­go widzę pierw­szy raz” powie­dzia­ła Ewa.
„I nic dziw­ne­go” uśmiech­nął się Gospo­darz.
„Wprost trud­no to sobie wyobra­zić!” wes­tchnął Adam.
„Nie musisz sobie tego wyobra­żać” -
Uciął Gospo­darz. – Na razie”.


Też się lubi książki

Ja rów­nież gustu­ję w książ­kach
Któ­re mają wygod­ne naroż­ni­ki
Słu­żą­ce do pocie­ra­nia policz­ków,
A tak­że gład­ką powierzch­nię do pod­pie­ra­nia bro­dy
Albo do tego, żeby szy­kow­nie uło­żyć na niej ogon.
Są wśród nas tacy, co wypru­wa­ją środ­ki -
Uwa­żam, że to wul­gar­ne i krót­ko­wzrocz­ne,
Cho­ciaż w desz­czo­we popo­łu­dnia dość zabaw­ne,
A cza­sem wyba­czal­ne:
Dom to nie biblio­te­ka.

Prze­ło­żył Piotr Som­mer

O autorze

D.J. Enright

Urodzony w Royal Leamington Spa. Angielski poeta, eseista, prozaik i krytyk literacki. Studia ukończył w 1946 w Cambridge (Downing College). Rok później zaczął wykładać literaturę angielską. Uczył na uniwersytetach angielskich (m.in. Birmingham, Leeds, University of Warwick) i za granicą (Egipt, Japonia, Berlin Zachodni, Bangkok, Singapur), gdzie przebywał przez ponad dwadzieścia pięć lat. Po powrocie do Anglii współredagował miesięcznik „Encounter” (1970-1972). W latach 1973-1982 był jednym z szefów wydawnictwa Chatto and Windus. Laureat m.in. Queen’s Gold Medal for Poetry (1981). W roku 1991 odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Zmarł 31 grudnia 2002 roku w Londynie.

Powiązania

Tribute to D. J. Enright

dzwieki / WYDARZENIA D.J. Enright Piotr Sommer

Zapis spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go pamię­ci D.J. Enri­gh­ta pod­czas Por­tu Legni­ca 2003.

Więcej

Tribute to D. J. Enright

dzwieki / WYDARZENIA D.J. Enright Piotr Sommer

Zapis spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go pamię­ci D.J. Enri­gh­ta pod­czas Por­tu Legni­ca 2003.

Więcej

Długie powroty D. J. Enrighta. Fragmenty posłowia Piotra Sommera

recenzje / KOMENTARZE Piotr Sommer

Frag­ment posło­wia Pio­tra Som­me­ra do książ­ki Raj w obraz­kach D.J. Enri­gh­ta, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go w 2008 roku.

Więcej

O Raju w obrazkach

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Kac­pra Bart­cza­ka, Ane­ty Kamiń­skiej, Kami­la Zają­ca i Rafa­ła Waw­rzyń­czy­ka o książ­ce Raj w obraz­kach D.J. Enri­gh­ta.

Więcej

Długie powroty D. J. Enrighta. Fragmenty posłowia Piotra Sommera

recenzje / KOMENTARZE Piotr Sommer

Frag­ment posło­wia Pio­tra Som­me­ra do książ­ki Raj w obraz­kach D.J. Enri­gh­ta, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go w 2008 roku.

Więcej

O Raju w obrazkach

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Kac­pra Bart­cza­ka, Ane­ty Kamiń­skiej, Kami­la Zają­ca i Rafa­ła Waw­rzyń­czy­ka o książ­ce Raj w obraz­kach D.J. Enri­gh­ta.

Więcej