Spóźniony owoc radiofonizacji

Miasto dla duszyczki

Musi być duże, tak duże, żeby cię nie było widać,
gdy sta­niesz z nim do wspól­ne­go zdję­cia.
I musi być nocą, tak jasną, żeby cię tym bar­dziej nie było widać
w morzu świa­teł. Kro­plo ciem­no­ści. Duszycz­ko.

W małym, w mia­stecz­ku, za dnia, wpa­dasz cią­gle
na sąsia­dów oraz zna­jo­mych. Tutaj wszy­scy robią zaku­py
w tym samym skle­pi­ku, w tej samej pral­ni
pio­rą brud­ne rze­czy. Tu zgłę­biasz swe uwi­kła­nie w oby­czaj.

Na wsi, w kry­tej strze­chą cha­cie albo w dwor­ku
zbu­do­wa­nym w stan­dar­dzie pasyw­nym,
u boku praw­dzi­we­go męż­czy­zny albo praw­dzi­wej kobie­ty,
widzisz się od stóp do głów, zawsze roz­po­zna­jesz

swój maje­sta­tycz­ny kon­tur na tle pozba­wio­nym
innych kon­tu­rów i w pasto­ral­nej ciszy
wydo­by­wasz praw­dę ze swych rze­ko­mych głę­bin
albo kle­piesz po pija­ku słod­kie bana­ły. Na pusty­ni sta­jesz się

pustel­nicz­ką, tam czy­ha­ją na cie­bie demo­ny.
A zatem tyl­ko mia­sto, mia­sto dla cie­bie. Duszycz­ko.

TLK Starosta, odcinek Warszawa – Zielona Góra

Jadą z Bia­łe­go­sto­ku, tata w mary­nar­ce,
syn pod ści­słą kon­tro­lą, cór­ka nad cór­ka­mi,
mama o wszyst­ko pyta, lecz chy­ba przez grzecz­ność.

Jadą do Pozna­nia. I przez rur­kę z kre­mem
tato prze­cią­ga sło­wa, zaraz z nich ule­pi
jedy­ną odpo­wiedź. A życie? Czy jest obok?

Czy spo­koj­nie cze­ka? W prze­świ­tach i na sty­kach?
Chwi­lo­wo nie­do­stęp­ne, w cie­niu słów i słów?
Tak, tak, chwi­lo­wo – nie było­by źle.

Słuchając rozmowy z Andrzejem Wajdą
i popatrując na balkon, który najwyraźniej
przypadł do gustu parze gołębi

Gdy­bym zosta­wił na tydzień miesz­ka­nie,
po powro­cie był­bym sub­lo­ka­to­rem,
czło­wie­kiem przy rodzi­nie gołę­bi, dwa plus dwa,
osiem razy w roku, na małej ster­cie
bez­ład­nie uło­żo­nych gałą­zek, jak pod­po­wia­da inter­net;
poli­tycz­nie popraw­ny, nawet się nie zająk­nie
o wiel­kiej ster­cie odcho­dów i roju oszo­ło­mio­nych much,
któ­re ze szczę­ścia też chy­ba robią pod sie­bie.

Gdy­bym zosta­wił na tydzień miesz­ka­nie,
wydał­bym pie­nią­dze, stra­cił czas i naga­dał głupstw,
jak mawia­ła mat­ka Andrze­ja Waj­dy;
spły­nął­bym rze­ką dni, coraz bar­dziej żół­tą,
a ja, to bied­ne ja, pozba­wio­ne łupin­ki,
wyda­ne na pastwę żywio­łów, mia­ło­by do mnie
jak naj­słusz­niej żal. I znów bym nie umiał tego wyba­czyć
ani jemu, ani tym bar­dziej sobie.

Chmury, dymy i smogi

Chmu­ry, dymy i smo­gi,
roz­wiej­cie się, a wy, gra­ni­ce,
wyjedź­cie za gra­ni­cę.

Odkryj­cie nowe jaski­nie
oraz ich sta­lak­ty­ty,
odwiecz­ni spe­le­olo­dzy:

kro­pla budu­je ska­łę
mine­rał za mine­ra­łem;
dla­cze­go ja, na Boga,
miał­bym się tym eks­cy­to­wać?

Emble­mat cier­pli­wo­ści?
Ale­go­ria przy kości?
Spo­wol­nie­nie żywio­łu?
Żela­zna logi­ka wołu?

Mar­twe z mar­twym
do spół­ki z pust­ką
w pusty­ni i w pusz­czy?

Przyjaźń

Bał­wa­ny męczą się w upa­le.
Ja się nie męczę. Sty­ro­pia­nem
mur obło­żo­ny izo­lu­je
w obu kie­run­kach. To się czu­je.

Lecz mimo wszyst­ko wycho­dzi­my.
Drze­wa, a za drze­wa­mi trzci­ny.
Wil­got­no. Z doświad­cze­nia Paw­ła
wyni­ka, że tu były bagna.

Pod skó­rą War­ty czy­ha ryba.
Wiatr skó­rę marsz­czy. Wszyst­ko spły­wa.
Pies nad­szedł ścież­ką i tak patrzy,
jak­by na szczy­tach był roz­pa­czy.

Marian­ka pyta, gdzie Agniesz­ka.
Cze­ka­my chwi­lę. Tam­ta ścież­ka
dzia­ła­ła zawsze w obie stro­ny.
Żal to tasie­miec uzbro­jo­ny.

Może wynik­nąć mały kło­pot,
gdy go to nasze oko w oko
bar­dziej przy­wią­że do natu­ry.
Pies na uwię­zi. Czar­ne chmu­ry.

Opa­da mewa. I co robić?
Przy­wo­łać dach fra­ze­olo­gii,
pod któ­rym pies w super­la­ty­wie
razem z czło­wie­kiem zgod­nie żyje?

Łatwo nam mówić o przy­jaź­ni,
lecz nikt nie kwa­pi się, by spraw­dzić
w prak­ty­ce, czy to strasz­ne zwie­rzę
darzy sza­cun­kiem ludz­ką wie­dzę.

No, jest Agniesz­ka. I na szczę­ście
zro­bi­ła taką dziw­ną pętlę,
że mamy ją po swo­jej stro­nie.
Więc odwrót. I pomyśl­ny koniec.

Być może w ser­cu bul­te­rie­ra
nadzie­ja nigdy nie umie­ra.
Miłość jest śle­pa, tak­że wia­ra.
O przy­jaźń trze­ba się posta­rać.

Mrówka

Logi­ka mró­wek żela­zna.
Żela­zne ich tar­cze i gro­ty ich włócz­ni
bar­dzo nie­kie­dy kamien­ne.

Żela­zne mró­wek zasa­dy.
Pla­nu ich dnia ima się tyl­ko rdza,
nie zbu­rzy go żaden mrów­czy burzy­ciel.
Plan ich roku nie z inspi­ra­cji pro­ro­ków.

Skrzy­dła mró­wek na wie­trze.
I sły­chać tętent koni, i zaraz mrów­cza husa­ria.
Hola, czy ktoś się tutaj nie zaga­lo­po­wał?

Mrów­ka w locie samot­na.
Obłęd w jej piw­nych oczach.
Z tej miło­ści wszyst­ko jej jed­no.

Córka karuzelnika

Błę­kit­ne nie­bo, tur­ku­so­we wody, piasz­czy­ste skar­py
z koł­nie­rza­mi traw, pla­kat „Otwar­ty hory­zont” w ośrod­ku zdro­wia.
W ośrod­ku myśli. Śmier­tel­nie jało­wy, mam sobie pomy­śleć,
że zawsze jest jakieś wyj­ście? Coś się musia­ło nie udać,
dru­karz źle dobrał kolo­ry, pan Bóg pod­łą­czył odwrot­nie
rurę odku­rza­cza,
i przez otwar­ty hory­zont wpa­da­ją tu dziw­ne spra­wy,
coraz więk­sze. Mam stać z opusz­czo­ny­mi ręka­mi w kącie,
tyłem do kla­sy, i myśleć o nich bez prze­rwy, dzwo­nek mnie nie wyba­wi,
odłą­czo­no go daw­no temu. Kątem oka widzę podwó­rze,
nauczy­ciel­ski drób za pla­sti­ko­wą siat­ką i czar­no-bia­łą bram­kę;
z poprzecz­ki zwi­sa łobuz, gło­wą w dół, brak dekla­ra­cji
chro­ni przed otwar­tą woj­ną, ale strach jest real­ny
i wszy­scy patrzą na te opusz­czo­ne ręce z dwu­znacz­nym uśmiesz­kiem.
W kącie dru­gie­go oka ktoś do mnie macha, przy­jaź­nie.

Cór­ko karu­zel­ni­ka, nikt nie wie któ­re­go, ostrze­ga­no mnie,
bym z tobą nie prze­sta­wał, więc w koń­cu nie przy­sze­dłem.
Raz omi­ną­łem wasz tabor, lecz cią­gle cię widzia­łem,
wcho­dzi­łaś pod wóz gabi­ne­tu luster z jakimś innym chłop­cem.
Więc omi­ną­łem zno­wu, szer­szym łukiem, bez zazdro­ści i poczu­cia stra­ty,

z obłud­nym spo­ko­jem.

Z ostatniej chwili

Wyja­śnio­no zagad­kę tajem­ni­czej śmier­ci
stu kawek w Skan­dy­na­wii, na połu­dniu Szwe­cji,
w cen­trum mia­sta Fal­köping.

Kie­row­ca cię­ża­rów­ki zgło­sił się z pośli­zgiem:
Fak­tycz­nie prze­je­cha­łem gru­pę pta­ków. Dziw­ne
mają zwy­cza­je, same sobie win­ne.

Tym­cza­sem orni­to­log z Arkan­sas jest pewien:
Trzy tysią­ce kosów w miej­sco­wo­ści Beebe,
wpa­da­ją­cych na domy, auta i na sie­bie

już w pią­tek przed pół­no­cą, umar­ło ze stra­chu.
Fir­ma porząd­ko­wa potrze­bu­je cza­su,
by zebrać mar­twe pta­ki z ogro­dów i dachów.

Przy­czy­ną pani­ki były fajer­wer­ki.
Poeta infor­mu­je o tym jako pierw­szy.
Wyja­śnio­no zagad­kę tajem­ni­czej śmier­ci.