książki / ANTOLOGIE

Szyby są cienkie

Fabiano Alborghetti

Jacek Dehnel

Joanna Wajs

Maciej Woźniak

Massimo Gezzi

Matteo Campagnoli

Natalia De Barbaro

Radosław Kobierski

Vanni Bianconi

Yari Bernasconi

Fragment książki Szyby są cienkie. Szwajcarskie wiersze włoskojęzyczne w tłumaczeniach polskich poetów, która ukazała się 15 czerwca 2015 roku nakładem Biura Literackiego.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Fabiano Alborghetti

Pieśń 10

Śni­ła, że fru­nie w nowym cie­le i nie było mowy
o tym, jak trud­no osią­gnąć
tele­wi­zyj­ną figu­rę model­ki, któ­rą się mogła poszczy­cić.

W okre­sie przed ślu­bem było cał­kiem ina­czej
ale wiesz, jak to jest po poro­dzie, poród cię ruj­nu­je.
Na siłow­ni roz­glą­da­ła się, czy ktoś patrzy

na jej zmę­czo­ny tyłek, odchu­dzo­ny
po die­cie z tele­wi­zji. A po powro­cie do domu
na eko­żyw­no­ści budo­wa­ła bar­dziej tę ideę niż cia­ło:

jej orga­nizm dzia­łał ina­czej przed ślu­bem
a jej cia­ło było esen­cją mło­do­ści.
Bez wysił­ku i per­fek­cyj­nie

nie liczy­ła nawet spoj­rzeń na tę jędr­ną
dobrze zde­fi­nio­wa­ną syl­wet­kę, któ­rą krok po kro­ku
wypra­co­wa­ła i z któ­rej była taka dum­na;

świet­nie ubra­na, z gołym pęp­kiem i ze zsu­nię­tym ramiącz­kiem
zakła­da­ła nogę na nogę lek­ko i bez widocz­nych roz­stę­pów.
A teraz zobacz ją, co za kata­stro­fa:

już jest jed­ną z owych wiot­cze­ją­cych kobiet
widy­wa­nych w super­mar­ke­cie. To nie dla mnie
powta­rza­ła, ja zasłu­ży­łam na inny los

niż mąż, któ­re­go sta­le nie ma, i syn, któ­ry nisz­czy
moją radość życia… Nie odpusz­cza­ła ćwi­czeń na siłow­ni
cho­dzi­ła zawzię­cie po bież­ni, przy­my­ka­jąc oczy i tęsk­niąc

za roman­tycz­nym spo­tka­niem w drzwiach… I marząc o życiu
bez syna, bez mał­żeń­stwa, za to z kimś, kto przy­wró­ci
szan­sę, by się ode­grać, kto sens przy­wró­ci sta­ra­niom

by wró­cić na powierzch­nię, podej­mo­wa­nym do utra­ty tchu…


Prze­ło­żył Maciej Woź­niak

Yari Bernasconi

Connemara

Zda­jesz odra­dzać się pośród tych łąk i dróg
wybo­istych, kre­ślo­nych szpa­ra­mi wkłu­wa­ją­cy­mi się
w zie­mię. Owce są tu owca­mi, mury mura­mi:
wysia­dasz z auta i roz­glą­dasz się – coś sta­re­go powra­ca
jak­by powi­dok, oczy­wi­stość, instynkt.
Choć tego nie wiesz, idziesz, dzwo­nisz do mnie
dwa razy – przy­jedź, ład­nie tu, dobrze. Nic wię­cej.


Prze­ło­ży­ła Nata­lia de Bar­ba­ro

Matteo Campagnoli

Rękawiczki

Od dobrych dzie­się­ciu dni
znaj­du­ję na uli­cy
poje­dyn­cze ręka­wicz­ki.

Pierw­sza była dzie­cię­ca:
malu­sień­ka
tęcza z weł­ny.

A co gdy­by Bóg
potrze­bo­wał pomoc­nej dło­ni?

Panie zagu­bio­nych
miej bacze­nie na rze­czy
któ­re ist­nie­ją nie do pary.


Prze­ło­żył Jacek Deh­nel

Massimo Gezzi

Cegły

Jeśli chcesz cegłę, powi­nie­neś wziąć
cegłę, by napra­wić mur
lub żeby zała­tać dziu­rę
w pod­ło­dze w jodeł­kę.

Cegła, któ­ra żyje: bry­ła o trzech wymia­rach,
swo­je waży, w doty­ku wyda­je się
szorst­ka i poro­wa­ta, razem z inny­mi
pię­trzy się w rumo­wi­sko, gniaz­do
dla sto­no­gi, skor­ka i pają­ka.

Cegła, któ­ra ist­nie­je, roz­bi­ta młot­kiem
pęka tyl­ko jeden raz, pięk­ny jest dźwięk
cegły, suchy i pre­cy­zyj­ny.

Cegła waży wię­cej niż sło­wa,
któ­re potra­fią tyl­ko imi­to­wać cię­żar,
kła­dąc się jed­no na dru­gim.

Chciał­bym z wier­szy robić cegły.


Prze­ło­żył Rado­sław Kobier­ski

Vanni Bianconi

Kosmogonia

I know – mówisz do Loren, cho­ciaż wca­le nie wiesz,
co ją pobu­dza do pła­czu (inne­go niż wte­dy, gdy o szó­stej rano zdzie­ra
papier z nasze­go dnia albo gdy pła­cze z nudów, ze zło­ści, z gło­du). I know”.
Tak samo kosmo­lo­dzy zakła­da­ją ist­nie­nie dark mat­ter, ener­gy i flow.

Tyle wysił­ków, by zro­zu­mieć, roz­pły­wa się jak alka-selt­zer
zosta­wio­ny na mokrym kuchen­nym bla­cie; ich śla­dem
podą­ża smu­ga cie­nia, a jeśli obja­wia się w pisa­niu, w mowie,
w metrum odde­chu i mate­rii, nastę­pu­je rozejm.

Lecz to, co nie­po­ję­te, życie nie­wi­dzial­ne u swe­go począt­ku,
twój wzrok nie­kie­dy wypła­szał w minio­nych mie­sią­cach
w ów punkt w powie­trzu, któ­ry przy drgnie­niu powiek sta­je się prze­pla­ta­nym
rymem pomię­dzy czer­nią twych źre­nic, świa­tłem i poma­lo­wa­ny­mi rzę­sa­mi.

Ude­rzasz się o kant i Loren, któ­ra nie umie mówić, mówi ci: „Ainóu”,
a jeśli nawet uro­nisz jakąś łzę, to słod­ką i nie­spiesz­ną,
podob­ną do two­ich ciem­nych, mięk­kich poża­łun­ków, jasną niczym płat­ki
kwia­tu koni­czy­ny, ostat­nia kro­pla mle­ka mię­dzy wami i biel tej pierw­szej kart­ki.


Prze­ło­ży­ła Joan­na Wajs

O autorach i autorkach

Fabiano Alborghetti

Urodzony w 1970 roku w Mediolanie. Autor czterech tomów wierszy: „Verso Buda” (2004), „L’opposta riva” (2006), „Registro dei fragili. 43 canti” (2009; tłum. na język francuski: „Registre des faibles”, 2012; tłum. na język angielski: „Directory of the Vulnerable”, 2014), „L’opposta riva (dieci anni dopo)” (2013, tłum. na język angielski ukaże się w 2015 roku w Nowej Zelandii) i kilku zbiorów poezji w formie plaquette (ostatni to „Supernova”, 2011). Jego teksty zostały przetłumaczone na więcej niż dziesięć języków i ukazywały się w czasopismach oraz antologiach. Zajmuje się promocją poezji, krytyką literacką, publikuje w czasopismach i w sieci, tworzy programy radiowe, a także poświęcone poezji projekty w szkołach, więzieniach i szpitalach. Był dyrektorem artystycznym szwajcarskiej części festiwalu Poesia Presente w Monzy (w latach 2009–2012), jest dyrektorem wydawniczym czasopisma „Atelier”.

Jacek Dehnel

Urodzony 1 maja 1980 roku w Gdańsku. Poeta, prozaik, tłumacz. Zajmuje się także malarstwem i rysunkiem. Laureat m.in. Nagrody Fundacji im. Kościelskich (2005), Paszportu "Polityki" (2007), Nagrody Splendor Gedanensis (2008) oraz Nagrody Śląski Wawrzyn Literacki (2009). Nominowany do Nagrody Literackiej Nike w 2009 i w 2010 roku. W 2014 roku nominowany do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej i Nagrody Literackiej m.st. Warszawy za tom Języki obce (2013). Mieszka w Warszawie.

Joanna Wajs

Urodzona w 1979 w Warszawie. Poetka, tłumaczka, redaktor prowadząca w wydawnictwie „Nasza Księgarnia”. Za tomik sprzedawcy kieszonkowych lusterek (2004) otrzymała m.in. Nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek oraz Nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny. W latach 2006–2011 prowadziła rubrykę „Wiersz Świątecznej” w „Gazecie Wyborczej”. Przekłada głównie literaturę włoską (w tym takich pisarzy jak Umberto Eco, Italo Calvino, Tiziano Terzani, Oriana Fallaci, Dino Buzzati, Sandro Veronesi). Wiersze Vanniego Bianconiego w jej tłumaczeniu znalazły się w finale konkursu Europejski Poeta Wolności 2016. Obecnie pracuje nad książką tego autora nominowaną do nagrody głównej.

Maciej Woźniak

Urodzony w 1969 r.. Autor książek z wierszami oraz felietonista muzyczny i literacki. Okazjonalnie redaktor, tłumacz, sprawca wydarzeń poetyckich. Autor dziewięciu książek z wierszami oraz współautor albumu foto-poetyckiego o Wiśle. Wiosną 2017 r. ukazał się jego najnowsza książka Obywatelstwo podwójnego kraju. Mieszka w Płocku i okolicach.

Massimo Gezzi

Urodzony w 1976 roku w Sant’Elpidio a Mare. Autor trzech tomów wierszy: Il mare a destra (2004), L’attimo dopo (2009, wyróżniony Premio Metauro i Premio Marazza Giovani; opublikowany również w Hiszpanii) oraz Il numero dei vivi (2015), a także plaquette w trzech językach: In altre forme / En d’autres formes / In andere Formen (tłum. na język francuski autorstwa Mathilde Vischer i na język niemiecki autorstwa Jacqueline Aerne, 2011). Jego wiersze zostały przełożone na języki angielski, francuski, niemiecki, hiszpański i chorwacki. Jest współtwórcą strony Le parole e le cose (www.leparoleelecose.it). Tłumaczył z języka angielskiego powieści i eseje. Mieszka w Lugano, gdzie jest nauczycielem języka włoskiego w liceum.

Matteo Campagnoli

Urodzony w 1970 roku w Mediolanie. Autor tomu wierszy In una notte fortunata (2010), sztuki teatralnej Dioniso a Tebe (2012) i książki podróżniczej Dispacci dai Caraibi (2015). Przełożył na język włoski teksty m.in. Dereka Walcotta, Josifa Brodskiego i Davida Fostera Wallace’a. Jego publikacje ukazały się w dziennikach oraz czasopismach we Włoszech i za granicą, m.in. w „Il Corriere della Sera”, „Epiphany”, „Agenda”, „Poesia”, „Viceversa”, „Lo Straniero”. Laureat Premio Mario Luzi w dziedzinie poezji (2008) oraz Premio Achille Marazza w kategorii przekładu wierszy (2011).

Natalia De Barbaro

Radosław Kobierski

Urodzony w 1971 roku. Poeta, prozaik i krytyk. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Współtwórca grupy poetyckiej „Na Dziko”. Laureat nagrody TVP Kultura "Gwarancja Kultury" (2011). Nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia i Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. Jego wiersze i proza tłumaczone były na czeski, węgierski, włoski i angielski. Mieszka w Chorzowie.

Vanni Bianconi

Urodzony w 1977 w Locarno. Autor tomów wierszy Faura dei morti (w: Ottavo quaderno italiano di poesia contemporanea, 2004), Ora prima. Sei poesie lunghe (2008, książka wyróżniona Premio Schiller Incoraggiamento, nagrodą dla najbardziej obiecujących prozaików, poetów i dramatopisarzy), Il passo dell’uomo (2012). Przekładał na język włoski m.in. Dentona Welcha, W.  H. Audena, Williama Somerseta Maughama. Jego wiersze były tłumaczone na wiele języków i publikowane w czasopismach oraz antologiach w Szwajcarii i we Włoszech. W 2012 roku został uhonorowany Premio Marazza Opera Prima (w kategorii dla tłumaczy poniżej 35 roku życia) za przekład Tym czasom. Oratorium na Boże Narodzenie W.  H. Audena. Jest dyrektorem artystycznym festiwalu Babel w Bellinzonie w Szwajcarii. Razem z szóstką innych poetów znalazł się w finale IV edycji konkursu Europejski Poeta Wolności; otrzymał nominację do nagrody głównej, która zostanie przyznana w 2016 roku.

Yari Bernasconi

Urodzony w 1982 roku w Lugano. Poeta i krytyk literacki. Zadebiutował plaquette Lettera da Dejevo (2009), jest także autorem zbioru wierszy Non è vero che saremo perdonati (w: Undicesimo quaderno italiano di poesia contemporanea, 2012), plaquette Da un luogo vacillante (2013) oraz tomu Nuovi giorni di polvere (2015). Jego teksty ukazały się ponadto w antologiach i czasopismach, m.in. w „Lo Straniero”, „Ground Zero”. Mieszka w niemieckojęzycznej części Szwajcarii.

Powiązania