książki / POEZJE

W państwie środka

Krzysztof Siwczyk

Fragmenty książki Krzysztofa Siwczyka W państwie środka.

Biuro Literackie

W państwie środka

W słoń­cu zna­leź­li wresz­cie wytchnie­nie, jak widać na załą­czo­nym obraz­ku.
Tu ich suszy­my. Po całych wie­kach cier­pień nad­szedł raj ste­ry­li­za­cji.
Obcią­gnię­ta skó­rą, histo­rycz­na gwar­dia tonie w morzu waszych domy­słów.

Tym­cza­sem teraz cho­dzi o zdro­wie i eko­lo­gię, nie o śmiesz­ne resen­ty­men­ty.
Ta sta­rość przy­się­ga wam wier­ność aż do koń­ca, sta­ra się
nadą­żyć za waszy­mi wizja­mi, jest dosko­na­le mobil­na.

Jej nagość prze­sta­ła się liczyć z opi­nią arbi­tral­nej este­ty­ki,
w jakiej przy­szło wzra­stać przy­szłym rekru­tom. Tak uczą źró­dła.
Posta­wi­ła na seku­la­ry­za­cję w dobrym tonie, na styl
przej­rzy­sty i lek­ki, pozba­wio­ny bala­stu pie­kiel­nej sym­bo­li­ki.

Nic nie sta­ra się być bar­dziej wymow­ne niż jest.
Zmur­sza­ła kobie­ta pyta, jak to się nazy­wa w waszym języ­ku.
W pań­stwie jej środ­ka rodzi się wła­śnie
ter­mi­nal­na mło­dość.


Okazjonalne obserwacje

Czy­nio­ne przez cie­bie oka­zjo­nal­ne obser­wa­cje mają szan­sę uło­żyć się
w mitycz­ny wzór. Kie­dyś wszyst­ko legal­nie spo­twor­nie­je i sta­nie się
począt­kiem zupeł­nie innej kome­dii. Teraz pomyśl o wydmach,
któ­re mie­rzą twój czas, nie­ru­cho­mie­jąc w szczę­śli­wych oczach.

Ląd ury­wa się mia­ro­wo, pod­czas gdy grunt usu­wa się spod stóp
przy każ­dym poże­gna­niu, zwłasz­cza przy roz­sta­niu z tytu­lar­nym dobrem,
o jakim opo­wia­da­ją tutej­sze legen­dy i pomni­ki ku czci tyta­nów.

Zmy­sły bez pre­dys­po­zy­cji reje­stru­ją tyl­ko butwie­ją­ce bur­ty
Melan­cho­lii. Mniej wię­cej tak rodzi się tkli­wość i przy­wią­za­nie
do hospi­ta­li­za­cji cie­ni, do spo­koj­ne­go byto­wa­nia we wła­snym świe­cie,
gdy świat i wła­sność sta­no­wią desy­gna­ty zuni­fi­ko­wa­ne­go gro­bu.

Na razie obo­wią­zu­je cię jed­nak sło­necz­ny dzień, w któ­rym pro­my kur­su­ją
w hory­zon­tal­nej sza­rów­ce, a z wer­ty­kal­nej mgły ktoś wypro­wa­dza cię
obron­ną ręką.


Oni

To oni. Fak­tycz­na abs­trak­cja. Kolek­tyw­ny śmiech budzi cię w popie­le.
Odtąd nic nie ucho­dzi ich uwa­dze. Rusza festyn docie­kli­wo­ści.
Dla­te­go myjesz się na okrą­gło. Urnę płu­czesz wodą, pod­czas gdy stan
obiek­cji to potop słów, któ­ry­mi oznaj­miasz sens dal­szej zaba­wy.

Sto­isko z ostat­nią posłu­gą pro­wa­dzisz wzo­ro­wo, jak przy­sta­ło na ludzi.
Zupeł­ny odpust. Maski i twa­rze. Wszyst­ko, co mar­twe upra­wia dys­cy­pli­nę
roz­ko­szy, spe­ku­la­cji i spad­ku. Nie ma staw­ki. Jest gra orga­nów i elo­kwen­cji.

Myślał­by? Kto? Że jesteś tym, czym inni? Widzisz swój oddech na szy­bie,
za któ­rą trwa liba­cja świa­teł, w jakich gasną powo­li cie­nie prze­isto­czeń.
To już nie jest sen, któ­ry moż­na atrak­cyj­nie zre­fe­ro­wać, trzcin­ko.

To oni. Fawo­ry­zo­wa­ni adep­ci sztu­ki zani­ku. Absol­wen­ci jedy­ne­go kie­run­ku.
Gra­tu­lu­ją ci wytrwa­ło­ści, życzą suk­ce­sów na dal­szej dro­dze i żegnaj, isto­to.
Klaun bez świad­ków popra­wia maki­jaż i zmie­nia afi­sze.
Lustro usta­wio­ne jest w two­im kie­run­ku.


Rozkład zabawek

Drob­ne demon­stra­cje natu­ry bie­rzesz za dobry znak. Po nocy
rejon został fan­ta­stycz­nie roz­pro­wa­dzo­ny. Liche kości ptac­twa, szlam i
kamie­nie degra­du­ją spek­takl fał­szerstw jak pro­te­stanc­ka refor­ma.

A jesz­cze wczo­raj byłeś maka­brycz­nie roz­anie­lo­ny.
Sie­bie kano­ni­zo­wa­łeś od zaraz, pod­czas gdy przy­szłość sta­no­wi­li pro­ble­ma­tycz­ni
bli­scy, któ­rych odsu­ną­łeś na póź­niej z czy­stej tro­ski o jutro,
jakie reali­zu­ją wykwa­li­fi­ko­wa­ne zaświa­ty soma­ty­ki i modli­twy.

Roz­kład zaba­wek i powrót do bystrych mora­li­te­tów jest cał­kiem na miej­scu.
Lato i jego reli­kwie, pod­czas dłu­gich spa­ce­rów, wyglą­da­ją nad podziw komicz­nie.
Kie­dyś w tobie speł­nią się wszyst­kie poboż­ne życze­nia.
Masz w ustach pia­sek, a w ręku łopat­kę.

Dozgon­ne wyra­zy wdzięcz­no­ści, to jedy­ne, co wte­dy pcha się na język,
chy­ba że zgo­dzisz się widzieć w tym świe­tle jakąś
zba­wien­ną meto­dę.


Markowe pawilony

Wasz czas minął w mar­ko­wych pawi­lo­nach peł­nych arty­ku­łów wia­ry,
mod­nych bło­go­sła­wieństw i spek­ta­ku­lar­nych obja­wień. Praw­da, a boli?
Koniec ery pro­tek­cji przy­szedł tak nie­spo­dzie­wa­nie, bez sygna­li­za­cji, po pro­stu
nagle spo­czę­li­ście w bio­gra­fii, z twa­rzą w dło­niach, z suchy­mi usta­mi.

Choć wyglą­da­ło na to, że prze­ję­li­ście ini­cja­ty­wę. Po swo­jej stro­nie mie­li­ście tra­dy­cję,
kunsz­tow­nie kle­pa­ne mak­sy­my i zre­la­ty­wi­zo­wa­ny pro­blem cia­ła,
któ­ry tym samym prze­stał być waszym pro­ble­mem, zwłasz­cza w nocy,
kie­dy bli­skość pod­cho­dzi­ła wam do gar­dła, a miłość rele­go­wa­ła przy­kre intu­icje.

Drob­ni kon­su­men­ci klęsk, myśli­my o was z łez­ką w oku. To zupeł­nie natu­ral­ne,
że zda­rza wam się jesz­cze spo­glą­dać w nie­bo tra­gicz­nych alter­na­tyw.
Te i inne gesty doda­ją wam uro­ku, jakie­go zabra­kło waszym pro­jek­cjom.

Z naszej stro­ny nie spo­tka was nic, żad­na powtór­ka z waszej histo­rii.
W grę wcho­dzi raczej powrót do korze­ni, altru­izm mate­rii i
palia­tyw­ny świat.

O autorze

Krzysztof Siwczyk

Ur. 1977. Polski poeta, eseista i krytyk literacki, autor osiemnastu tomów poetyckich oraz licznych książek krytyczno-literackich. Debiutował w 1995 roku zbiorem wierszy Dzikie dzieci. W kolejnych latach wydał m.in. Wiersze dla palących(2001), Centrum likwidacji szkód (2008), Gody (2012) oraz trylogię Krematoria (2021-2022). Jego twórczość była tłumaczona na wiele języków, w tym niemiecki, francuski i włoski. Jest również autorem kilku książek eseistycznych –Ulotne obiekty ataku (2010) i Bezduch (2018). Laureat Nagrody Fundacji Kościelskich, Nagrody Literacka Gdynia i Nagrody Silesius. Był także finalistą francuskiej nagrody Prix de la revue NUNC oraz laureatem międzynarodowej Nagrody Václava Buriana. Ostatnio jego wiersze wybrane A Calligraphy of Days zostały wydane przez Seagull Books (Londyn). Regularnie pisuje felietony do tygodnika „Polityka” i zasiada w jury Nagrody Nike. Mieszka w Gliwicach.

Powiązania

Same dreszcze

wywiady / o książce Juliusz Pielichowski Krzysztof Siwczyk

Roz­mo­wa Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go z Krzysz­to­fem Siw­czy­kiem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Krzysz­to­fa Siw­czy­ka Na prze­cię­ciu arte­rii, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 23 wrze­śnia 2024 roku.

Więcej

Moje likwidacje

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik Roman Honet

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Roma­na Hone­ta, Mar­ty Pod­gór­nik i Krzysz­tof Siw­czyk pod­czas Por­tu Wro­cław 2009.

Więcej

Rację ma robactwo

debaty / ankiety i podsumowania Krzysztof Siwczyk

Odpo­wie­dzi Krzysz­to­fa Siw­czy­ka na pyta­nia Grze­go­rza Dydu­cha w „Kwe­stio­na­riu­szu 2004”.

Więcej

Kochankowie na otwartm morzu

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jac­ka Deh­ne­la, Julii Fie­dor­czuk, Łuka­sza Jaro­sza, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka i Dariu­sza Sośnic­kie­go pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Urszu­li Kozioł, Ryszar­da Kry­nic­kie­go, Boh­da­na Zadu­ry, Pio­tra Som­me­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Andrze­ja Sosnow­skie­go, Tade­uszy Pió­ry, Dar­ka Fok­sa, Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Dariu­sza Suski, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Dariu­sza Sośnic­kie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik i Jac­ka Deh­ne­la pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go wokół anto­lo­gii Moi Moska­le pod­czas Por­tu Wro­cław 2006.

Więcej

W państwie środka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Bogu­sła­wa Kier­ca, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Dariu­sza Sośnic­kie­go i Toma­sza Bro­dy pod­czas Por­tu Wro­cław 2005.

Więcej

Z niedanych jestem

wywiady / o książce Kacper Bartczak Krzysztof Siwczyk

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z Kac­prem Bart­cza­kiem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Wido­ki wyma­zy, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 19 kwiet­nia 2021 roku.

Więcej

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go twór­czo­ści Rafa­ła Wojacz­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Dzikie wrażenia kreta (poeci trzech pokoleń)

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Toma­sza Maje­ra­na, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Andrze­ja Sosnow­skie­go i Boh­da­na Zadu­ry pod­czas Por­tu Lite­rac­kie­go 2004.

Więcej

Dowód z tożsamości i Zdania z treścią

dzwieki / WYDARZENIA Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2003.

Więcej

Dopiero wyobraźnia wyzwoli rozum, czyniąc go faktycznie rozumnym

wywiady / o książce Krzysztof Siwczyk Tadeusz Sławek

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z Tade­uszem Sław­kiem, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Wil­lia­ma Blake’a Wyspa na Księ­ży­cu, w tłu­ma­cze­niu Tade­usza Sław­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 2 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Rewizyta z zaświatów na okoliczność lektury

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Wil­lia­ma Blake’a Wyspa na Księ­ży­cu, w tłu­ma­cze­niu Tade­usza Sław­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 2 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Drugie dotknięcie i Dane dni

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Mariusz Grzebalski

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Mariu­sza Grze­bal­skie­go i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2000.

Więcej

Dyskusja: O „Wojaczku wielokrotnym”

dzwieki / DYSKUSJE Różni autorzy

Dys­ku­sja wokół książ­ki Sta­ni­sła­wa Bere­sia i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec Woja­czek wie­lo­krot­ny z udzia­łem Romu­al­da Cuda­ka, Bogu­sła­wa Kier­ca, Sta­ni­sła­wa Sro­kow­skie­go, Macie­ja M. Szcza­wiń­skie­go, Krzysz­tof Siw­czy­ka.

Więcej

Nazywacz

recenzje / IMPRESJE Krzysztof Siwczyk

Szkic Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do poema­tu Pala­me­des Pio­tra Maty­wiec­kie­go, wyda­ne­go w Biu­rze Lite­rac­kim 1 maja 2017 roku.

Więcej

Dyskusja „Poeci a ikonosfera współczesności”

nagrania / z fortu do portu Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Mar­cin Świe­tlic­ki, Andrzej Sosnow­ski, Adam Wie­de­mann i Boh­dan Zadu­ra spie­ra­ją się o iko­nos­fe­rę współ­cze­sno­ści. Port Legni­ca 2002.

Więcej

Dyskusja „Czy poezja może zmienić świat?”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Anna Pod­cza­szy, Boh­dan Zadu­ra, Jerzy Jar­nie­wicz, Zbi­gniew Machej oraz Tomasz Bro­da o tym, czy poezja to pró­ba „dania w pysk świa­tu”, czy może jego zmia­ny?

Więcej

Dyskusja „Słowa ujemne poetycko”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Zbi­gniew Machej, Krzysz­tof Siw­czyk, Mar­cin Świe­tlic­ki i Boh­dan Zadu­ra zasta­na­wia­ją się, czy ist­nie­ją sło­wa o ujem­nym poten­cja­le poetyc­kim. Port Legni­ca 2002.

Więcej

Rodzaj przenikliwości

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Farsz Mar­cin Sen­dec­kie­go.

Więcej

Osiemdziesiąt pięć prawd o Rafale Wojaczku

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Woja­czek wie­lo­krot­ny. Wspo­mnie­nia, rela­cje, świa­dec­twa Sta­ni­sła­wa Bere­sia i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec.

Więcej

„Gra w literackość” i „gra w życie”

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Inne tem­po Jac­ka Guto­ro­wa.

Więcej

Półświatek

recenzje / IMPRESJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Stu­dium tem­pe­ra­men­tu Ronal­da Fir­ban­ka.

Więcej

Koszmarne mroki

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Pięć opa­ko­wań Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

[Blant chwacko przyjmuje…], [Wjazd do osady smutnych religii], [I nadal żywisz urazę…]

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki Cen­trum likwi­da­cji szkód.

Więcej

O Egzotycznych ptakach i roślinach

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Wajs Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk

Komen­ta­rze Julii Fie­dor­czuk, Joan­ny Wajs, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

O Wycieczkach krajoznawczych

recenzje / NOTKI I OPINIE Karol Maliszewski Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik

Komen­ta­rze Karo­la Mali­szew­skie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

O Ustaleniach z Maastricht

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło, Jac­ka Bie­ru­ta, Karo­la Pęche­rza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

…jak aksjomat na granicy kilku geometrii (o poezji Kacpra Bartczaka)

recenzje / NOTKI I OPINIE Krzysztof Siwczyk

Krzysz­tof Siw­czyk o poezji Kac­pra Bart­cza­ka.

Więcej

Ludzie, których znacie, Słowa do muzyki, Bez

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki W pań­stwie środ­ka.

Więcej

Sum, Ortalion, Nadzieja – bez zaskoczeń

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki List otwar­ty.

Więcej

Cóż, Jeść, Głupi Jaś

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki Dane dni.

Więcej

Ludzie, których znacie, Słowa do muzyki, Bez

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki W pań­stwie środ­ka.

Więcej

O Centrum likwidacji szkód

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Bar­to­sza Sadul­skie­go, Mag­da­le­ny Jędru­siak, Mał­go­rza­ty (Kin­go­si) Nikla­siń­skiej oraz Łuka­sza Badu­li.

Więcej

On młody i genialny był…

recenzje / ESEJE Piotr Śliwiński

Recen­zja Pio­tra Śli­wiń­skie­go z książ­ki List otwar­ty Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej