Podstawą niniejszej edycji jest najpełniejszy, jak dotąd, zbiór wierszy Władysława Sebyły – tom Poezji zebranych opracowany przez Andrzeja Z. Makowieckiego i wydany nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego w 1981 roku. Obejmuje on wszystkie utwory, które ukazały się za życia poety w książkach lub czasopismach, a także pewną liczbę wierszy i przekładów opublikowanych już po jego śmierci. Niedrukowane lub drukowane we fragmentach pozostają jedynie juwenilia Sebyły – utwory pisane w latach studiów, mało oryginalne, pozostające pod silnym wpływem młodopolskiej stylistyki i problematyki.
Spośród wierszy drukowanych w Poezjach zebranych wybrałem – zgodnie z założeniem serii – 44 utwory. Zdecydowałem się nie rozbijać poematów oraz cykli poetyckich, które można traktować jako poematy (“Młyny”, “Osiem nokturnów”, “Obrazy pamięci”, “Ojcze nasz”), nawet jeśli nie wszystkie ich części wydawały mi się równie interesujące poetycko. Ułożyłem je mniej więcej chronologicznie, tak aby dać czytelnikowi pojęcie o koncepcji całości, a w szczególności o liniach rozwoju tej poezji. W swoim wyborze akcent położyłem na metafizycznym wątku twórczości Sebyły: “dialogu w ciemności”, sporu z Bogiem o sens ludzkiego życia i kształt świata. Ale, oczywiście, wątek metafizyczny splata się tu ze społecznym (pacyfizm, niezgoda na niesprawiedliwość społeczną, solidarność z cierpiącymi) i literackim (wybór określonej tradycji, próba znalezienia języka, którym można by podjąć problematykę w sposób nowy, adekwatny do zmieniającej się wrażliwości).
Sebyła-poeta jest bowiem interesujący nie tylko ze względu na tematy, jakie podejmował, ale przede wszystkim na sposób ich ujęcia, tendencję słowa, próbę uporania się zarówno z ciążącym mu dziedzictwem poezji młodopolskiej, jak i określenia się wobec propozycji Skamandra i Awangardy. Najlepsze rezultaty osiąga tam, gdzie potrafi zdyscyplinować język, nie rezygnując jednocześnie z wizyjności; powstają wówczas enigmatyczne, niespokojne wiersze, niepoddające się jednoznacznym interpretacjom.
Tytuł całości zaczerpnąłem z jednego z utworów Sebyły; chodzi o ostatnią część poematu “Koncert egotyczny”, który ostatecznie nie znalazł się w niniejszym wyborze. Tytuł wydał mi się adekwatny, sam utwór mniej; podobnie jak w przypadku wierszy wybrałem to, co wydało mi się żywe, co jeszcze może liczyć na oddźwięk.
Komentarz ukazał się pierwotnie 5 lutego 2012 roku w Biurowym portalu Przystań jako tekst towarzyszący premierze wyboru wierszy Władysława Sebyły Dialog w ciemności.
O autorze
Wojciech Bonowicz
Urodzony 10 stycznia 1967 roku w Oświęcimiu. Poeta, publicysta, dziennikarz. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Otrzymał wyróżnienie w Konkursie na Brulion Poetycki (1989), nagrodę główną w konkursach poetyckich "Nowego Nurtu" (1995) oraz im. K.K. Baczyńskiego (1995). Laureat Nagrody Literackiej Gdynia za tom Pełne morze (2007). Do Nagrody Literackiej Nike nominowano biografię Tischner (2001) oraz Pełne morze (2007). Tom Echa (2013) nominowany do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Stale współpracuje z "Tygodnikiem Powszechnym" (jako felietonista) i miesięcznikiem "Znak". Mieszka w Krakowie.
Szkic Wojciecha Bonowicza opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.
O twórczości Andrzeja Sosnowskiego wypowiadają się Wojciech Bonowicz, Jacek Gutorow, Anna Kałuża, Joanna Orska, Piotr Śliwiński, Kamil Zając.
Wiersz z książki Dialog w ciemności, zarejestrowany podczas spotkania „Tadeusz Nowak, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Władysław Sebyła” na festiwalu Port Wrocław 2012.
Recenzja Przemysława Koniuszego z książki Echa Wojciecha Bonowicza, która ukazała się 20 grudnia 2013 roku na stronie Biblioteka Młodego Człowieka.