Echolalia czy iluminacja?

W roz­mo­wie z Rom­kiem Hone­tem na temat Poło­wów i tym podob­nych pro­jek­tów, debiu­to­wa­nia w ogó­le, żali­łam Mu się, że jako redak­tor­ki naj­moc­niej odda­nej wła­śnie owym, oko­ło­de­biu­to­wym pro­jek­tom, nie spo­tka­ła mnie jesz­cze „ilu­mi­na­cja”.

We wstę­pie do alma­na­chu Połów. Poetyc­kie debiu­ty 2011 zade­kla­ro­wa­łam pochop­nie, że kie­dy któ­raś z pre­zen­to­wa­nych przez nas pro­po­zy­cji docze­ka się mate­ria­li­za­cji w for­mie debiu­tanc­kie­go tomu, „wte­dy z rado­ścią każ­dą z nich omó­wię dogłęb­nie i odręb­nie”. Cóż, sło­wo się rze­kło.

A jed­nak tym razem nie bar­dzo mogę dotrzy­mać obiet­ni­cy. Nie teraz. Łatwo było­by pisać o wier­szach Kasi (Pań­stwo wyba­czą kon­fi­den­cjal­ny ton, ale jak­że tu silić się na pozo­ro­wa­ną obo­jęt­ność, kie­dy młod­sza ode mnie o deka­dę, a bli­ska moje­mu ser­cu autor­ka, ma swo­je świę­to) wycią­ga­jąc z pod­ręcz­ne­go zesta­wu małe­go kry­ty­ka któ­rąś z pasu­ją­cych klisz. Szu­kać w Jej wier­szach „muzycz­no­ści”, „pla­stycz­no­ści”, „gen­de­ro­wo­ści” czy cyto­wać mod­nych pop-filo­zo­fów… Tak się pro­du­ku­je blur­by na okład­ki week­en­do­wych ksią­żek. Ja tak nie potra­fię, i przede wszyst­kim nie chcę.

Debiu­tu­je się tyl­ko raz (nie tyl­ko w lite­ra­tu­rze) i debiu­tu­je się nie wie­dząc, i nie chcąc wie­dzieć, że zosta­nie się, dobro­wol­nym czy nie, zakład­ni­kiem swo­je­go debiu­tu.

Ten debiut jest moc­ny, ale i wywa­żo­ny. Nie­słusz­nie przez to ska­za­ny na roz­wa­ża­nia niby-eru­dy­cyj­ne. Tym­cza­sem te wier­sze bro­nią się na plat­for­mie zmy­sło­wej jesz­cze sku­tecz­niej niż na inte­lek­tu­al­nej.

Poezjo­po­dob­ne pro­duk­cje eta­to­wych gwiaz­do­rek lite­rac­kich podiów nie wytrzy­mu­ją porów­na­nia z praw­dzi­wy­mi fajer­wer­ka­mi poetyc­kiej for­my, któ­re nie zaświe­cą na minu­tę nad mia­stem, tępo odbi­tym bla­skiem, ale po cichu skru­szą lód serc praw­dzi­wych czy­tel­ni­ków.

Więc co wybie­rzesz, czy­tel­ni­ku? Echo­la­lia czy ilu­mi­na­cje? Glos­so­la­lia to cał­kiem roz­sąd­ny kom­pro­mis.