Filankes czyli „Ktoś”

Filan­kes (co w języ­ku kur­dyj­skim zna­czy „Ktoś”) to pseu­do­nim kur­dyj­skie­go auto­ra, któ­re­go praw­dzi­we­go nazwi­ska nie­mal nikt nie znał. Opu­bli­ko­wał jak na razie tyl­ko jeden zbiór opo­wia­dań. Był jed­ną z nie­wie­lu osób, któ­re zaczę­ły pisać w języ­ku kur­dyj­skim na począt­ku tego mil­le­nium. Zna­lazł w Diar­be­kir wydaw­cę, któ­ry do tej pory wydał jedy­nie kil­ka ksią­żek w języ­ku kur­dyj­skim.

Mło­dy kur­dyj­ski dzien­ni­karz przy­jeż­dża ze Stam­bu­łu do Diar­be­kir wraz z naj­po­pu­lar­niej­szym kur­dyj­skim pio­sen­ka­rzem, Şiva­nem Per­we­rem, by przyj­rzeć się wizy­cie przy­wód­cy Kur­dy­sta­nu i opi­sać reak­cje kur­dyj­skiej spo­łecz­no­ści oraz zebrać opi­nie róż­nych grup spo­łecz­nych dla zagra­nicz­ne­go pisma. Kie­dy spo­ty­ka się z ludź­mi i z nimi roz­ma­wia, zda­je sobie spra­wę, że Kur­do­wie w róż­ny spo­sób reagu­ją na ten histo­rycz­ny moment – po raz pierw­szy zda­rza się, by ofi­cjal­nie uzna­ny kur­dyj­ski przy­wód­ca odwie­dził sto­li­cę kur­dyj­skiej spo­łecz­no­ści w Tur­cji, gdzie od dekad język kur­dyj­ski był zaka­za­ny. Jed­ną z osób, z któ­ry­mi roz­ma­wia, jest wspo­mnia­ny już wydaw­ca. Po wywia­dzie przy­zna­je on, że tuż obok tego histo­rycz­ne­go wyda­rze­nia mia­ło miej­sce inne, nie mniej waż­ne: samo­bój­stwo kur­dyj­skie­go auto­ra zwa­ne­go Filan­kes. Wydaw­ca pro­si dzien­ni­ka­rza, by ten zre­da­go­wał ręko­pis powie­ści, jaką pisał Filan­kes, oraz przej­rzał mate­ria­ły z jego pamięt­ni­ka, któ­ry przy­nio­sła jego dziew­czy­na. Opo­wia­da  o złych warun­kach, z jaki­mi bory­ka­ją się kur­dyj­scy wydaw­cy i czy­tel­ni­cy, a książ­ka Filan­ke­sa będzie naj­praw­do­po­dob­niej ostat­nią, jaką przyj­dzie im wydać. Dzien­ni­karz przy­zna­je na tę szcze­gól­ną ofer­tę, a pra­ca nad książ­ką oka­zu­je się dla nie­go nie tyl­ko podró­żą w prze­szłość Filan­ke­sa, ale, co nie­spo­dzie­wa­nie odkry­wa, tak­że we wła­sną…

(prze­ło­ży­ła z angiel­skie­go Alek­san­dra Olszew­ska)

Pro­jekt Nowe gło­sy z Euro­py reali­zo­wa­ny przez Biu­ro Lite­rac­kie wraz z mię­dzy­na­ro­do­wy­mi insty­tu­cja­mi lite­rac­ki­mi dzia­ła­ją­cy­mi w ramach plat­for­my Lite­ra­ry Euro­pe Live i finan­so­wa­ny z unij­ne­go pro­gra­mu Kre­atyw­na Euro­pa.