Jeszcze poczekajmy, jeszcze się nie śpieszmy

Z przy­jem­no­ścią przy­szło mi pra­co­wać z trój­ką Auto­rów pre­zen­tu­ją­cych zgo­ła odmien­ne dyk­cje poetyc­kie, co poka­zu­je, że lite­ra­tu­ra dziś nie jest main­stre­amo­wą sinu­so­idą, lecz (na całe szczę­ście) wachla­rzem.

Oto Adrian Sin­kow­ski, twór­ca naj­bar­dziej z trój­ki ufor­mo­wa­ny, o wyraź­nie już obra­nej i kon­se­kwent­nie reali­zo­wa­nej dro­dze poetyc­kiej. Dro­dze, któ­rą dla uprosz­cze­nia nazwę tu kla­sy­cy­zu­ją­cą, choć, powtó­rzę z całą mocą, jest to koniecz­ne w przy­pad­ku noty raczej niż recen­zji, uprosz­cze­nie. Pozor­ne uła­dze­nie tych wier­szy przy­wo­dzi bowiem nie­za­wod­nie na myśl ich cichych, kla­sy­cy­zu­ją­cych raczej, niż kla­sycz­nych patro­nów (oczy­ta­ny Czy­tel­nik dośpie­wa sobie bez tru­du nazwi­ska, ja ich nie będę wymie­niać, by nie kie­ro­wać lek­tu­ry na z góry wyty­czo­ne tory). Pozor­nie wie­je tu nudą, lecz cóż to za pozór, co bar­dziej zapra­sza, niż masku­je… Dosko­na­le wyczu­wal­ne są w tej poezji pod­skór­ne napię­cia. Mimo jesien­ne­go rekwi­zy­to­rium krew krą­ży tu szyb­ko pod zamar­z­nię­tą w popraw­ne fra­zy taflą sta­tycz­nych kra­jo­bra­zów. Spój­ne, wycy­ze­lo­wa­ne wier­sze – ale nie zabi­ło to drżeń, wręcz prze­ciw­nie, owe są wygry­wa­ne na gra­ni­cy zamar­cia.

Zupeł­nie ina­czej rzecz ujmu­je Jakub Głu­szak. We wszyst­kie stro­ny pły­ną te skrzą­ce od ceki­nów nowo­mo­wy wier­sze. Pozor­ne sesty­ny, pozor­ny nie­ład, pozor­na poli­tycz­ność, pozor­ny brak meta­for, gdy cała ta pro­po­zy­cja jawi się meta­fo­rą sko­rum­po­wa­ne­go języ­ka. Poezja (i tu znów uprasz­czam na potrze­by lau­da­cji) linio­wa, w każ­dym zna­cze­niu jakie zdez­o­rien­to­wa­ny Czy­tel­nik gotów by przy­pi­sać tak pojem­nej for­mu­le. Nowy „post­mo­der­nizm”? Raczej pró­ba gło­su, w któ­rym w przy­szło­ści być może głów­ne skrzyp­ce zagra spe­cy­ficz­ny, dziś jesz­cze nie okrze­pły rytm, jakim Autor pro­wa­dzi swe lirycz­ne logo­ree.

Last, but not least, Kata­rzy­na Fetliń­ska i dla odmia­ny poezja języ­ka. Pięk­na, i to bynaj­mniej nie ulot­nie, któ­ra nie­za­wod­nie uwo­dzi poprzez swą nie­zwy­kłą muzycz­ność, wszyst­kich, któ­rzy z nią obcu­ją. Pięk­na swo­ją siłą, ogrom­nym ładun­kiem emo­cjo­nal­nym ubra­nym w ele­ganc­ko udra­po­wa­ne, dra­pież­ne wer­sy cięż­kie od zna­czeń, a wiru­ją­ce na par­kie­cie wier­sza lek­ko niczym piór­ka. Autor­ka zawar­ła pakt abso­lut­ny z języ­kiem wła­śnie i w języ­ku, i docie­kaj sobie, Czy­tel­ni­ku, kto w tym związ­ku rzą­dzi, kto się zga­dza, a kto przy­na­le­ży.

Pod­su­mo­wu­jąc, trzy jak­że róż­ne i jak­że obie­cu­ją­ce pro­po­zy­cje. Jak róż­ne mogą wynik­nąć wkrót­ce lub za deka­dy speł­nie­nia z tych obiet­nic, lub nici z ocze­ki­wań.

Kil­ka­krot­nie uży­łam w tym tek­ście sło­wa POZORNOŚĆ… niech więc Pań­stwo czy­ta­jąc, nie szu­flad­ku­ją Auto­rów. Jesz­cze pocze­kaj­my, jesz­cze się nie śpiesz­my.