recenzje / KOMENTARZE

Ludzie, których znacie, Słowa do muzyki, Bez

Krzysztof Siwczyk

Autorski komentarz Krzysztofa Siwczyka do wierszy z książki W państwie środka.

Biuro Literackie

Ludzie, których znacie

wła­śnie ode­szli, sko­ro hono­ru­je­cie w sobie ich
zak­tu­ali­zo­wa­ne bred­nie. Kole­ga przej­dzie czer­wo­nym szla­kiem
przez góry i morza, a kole­żan­ka moc­no ata­ku­je kolum­ny
Arki Noego
, powia­dasz. Pew­ne­go dnia odpły­nie­cie bez namasz­cze­nia,
bez fety sko­lo­ni­zu­je was mro­wie orga­ni­zmów. Do nie­daw­na
przy­glą­da­łem się mecha­ni­zmom roz­sąd­ku, któ­re pcha­ją was
w obję­cia innych, w gry­ma­sy współ­uza­leż­nie­nia
ety­ką spraw waż­nych, spraw dobre­go i uczci­we­go życia.
Ewi­dent­nie, życie robi wra­że­nie: eks­tre­mal­ne warun­ki,
jakich nigdy nie zazna­łem, daw­ka kasu­ją­ca wszel­ki here­zje.

Nie wiem, jak mógł­bym wam pomóc. Może powiem coś
o sobie. Przy­pa­dek bez histo­rii. Po pro­stu nigdy
nic mnie nie spo­tka­ło. Wszyst­ko dzia­ło się poza mną.
Sły­sza­łem jakieś nawo­ły­wa­nia, gdzieś w odda­li ktoś
mobi­li­zo­wał moje sny. Nara­stał zgiełk inten­cji,
próśb i prze­kleństw. W koń­cu zre­zy­gno­wa­łem z dal­szej dro­gi.
Od tam­te­go cza­su nie pod­pa­dam pod żad­ne para­gra­fy.
Spra­wy zwy­czaj­nie obcho­dzą się bez moje­go udzia­łu.
Tyl­ko w chwi­lach zwy­kłe­go zwąt­pie­nia żywię nadzie­ję
i was.


Wiersz apo­kry­ficz­ny, przez to bar­dzo czy­tel­ny, stąd każ­dy komen­tarz wyda­je się być dużym nad­uży­ciem, ba, może nawet pró­bą inter­pre­ta­cji. Nie dość nad­mie­nić, że jed­na z kolumn poczyt­ne­go dzien­ni­ka nazy­wa się Arka Noego, to jesz­cze „sta­rzy zna­jo­mi” roz­po­czy­na­ją nowe życie, w zupeł­nie nowym oto­cze­niu, bez spe­cjal­ne­go żalu za cza­sem, któ­ry spę­dzi­li­śmy razem. Przy­kro to stwier­dzić, ale rze­sze wier­nych wciąż potęż­nie­ję, kie­dy nas jest jak­by mniej.


Słowa do muzyki

Nie usły­szy­cie nicze­go wię­cej.

To jest ten mar­gi­nal­ny głos,
w któ­rym musi wybrzmieć wszyst­ko,
co macie do powie­dze­nie na koń­cu.

Niko­mu inne­mu.


Przy­kład mime­ty­zmu w poezji. Jest rok 2004. W Ber­li­nie Wschod­nim, w Sali Velo­drom Are­na wła­śnie zakoń­czył się kon­cert gru­py Radio­he­ad. Wraz z Różą Fili­po­wicz i Macie­jem Melec­kim opu­ści­li­śmy obiekt jako jed­ni z ostat­nich. Michał Sza­lo­nek oraz Arka­diusz Krem­za opu­ści­li to wyda­rze­nie, sądząc, że piwo w pobli­skim „lasku piw­nym” będzie lep­szą pro­po­zy­cją na wie­czór. Wła­śnie wte­dy Arka­diusz Krem­za zoba­czył noso­roż­ce wycho­dzą­ce z tapet i stwier­dził, że to już koniec. Wła­śnie z myślą o nich posta­no­wi­łem dokład­nie opi­sać ten kon­cert. Posta­no­wi­łem dać mu wyraz. Ku pamię­ci.


Bez

Lament tka­nek. Nic spe­cjal­ne­go już nie wymy­śli.
Ewen­tu­al­nie uda­cie się waszym pla­nom. Przez wzgląd na zasa­dy.
Szcze­rze odda­ne, wasze szczę­ście. Bre­dzi bez namasz­cze­nia.
Ser­ce moje, zgo­tu­ję ci jakiś los. Przy­chyl­ny i gorz­ki.
Noto­rycz­nie w sobie. Zano­sząc proś­by i bła­ga­nia.
Emi­sja wyga­sa. Cień nadziei spo­czy­wa w spo­ko­ju zakła­du.
Sko­rum­po­wa­ne świa­tło pro­wa­dzi tam. Bywa i tak.
Sło­no za to pła­cząc? Żar­tów bez.


Wiersz „poświę­co­ny” pamię­ci Samu­ela Bec­ket­ta. Bez nadziei.

O autorze

Krzysztof Siwczyk

Ur. 1977. Polski poeta, eseista i krytyk literacki, autor osiemnastu tomów poetyckich oraz licznych książek krytyczno-literackich. Debiutował w 1995 roku zbiorem wierszy Dzikie dzieci. W kolejnych latach wydał m.in. Wiersze dla palących(2001), Centrum likwidacji szkód (2008), Gody (2012) oraz trylogię Krematoria (2021-2022). Jego twórczość była tłumaczona na wiele języków, w tym niemiecki, francuski i włoski. Jest również autorem kilku książek eseistycznych –Ulotne obiekty ataku (2010) i Bezduch (2018). Laureat Nagrody Fundacji Kościelskich, Nagrody Literacka Gdynia i Nagrody Silesius. Był także finalistą francuskiej nagrody Prix de la revue NUNC oraz laureatem międzynarodowej Nagrody Václava Buriana. Ostatnio jego wiersze wybrane A Calligraphy of Days zostały wydane przez Seagull Books (Londyn). Regularnie pisuje felietony do tygodnika „Polityka” i zasiada w jury Nagrody Nike. Mieszka w Gliwicach.

Powiązania

Same dreszcze

wywiady / o książce Juliusz Pielichowski Krzysztof Siwczyk

Roz­mo­wa Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go z Krzysz­to­fem Siw­czy­kiem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Krzysz­to­fa Siw­czy­ka Na prze­cię­ciu arte­rii, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 23 wrze­śnia 2024 roku.

Więcej

Moje likwidacje

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik Roman Honet

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Roma­na Hone­ta, Mar­ty Pod­gór­nik i Krzysz­tof Siw­czyk pod­czas Por­tu Wro­cław 2009.

Więcej

Rację ma robactwo

debaty / ankiety i podsumowania Krzysztof Siwczyk

Odpo­wie­dzi Krzysz­to­fa Siw­czy­ka na pyta­nia Grze­go­rza Dydu­cha w „Kwe­stio­na­riu­szu 2004”.

Więcej

Kochankowie na otwartm morzu

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jac­ka Deh­ne­la, Julii Fie­dor­czuk, Łuka­sza Jaro­sza, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka i Dariu­sza Sośnic­kie­go pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Urszu­li Kozioł, Ryszar­da Kry­nic­kie­go, Boh­da­na Zadu­ry, Pio­tra Som­me­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Andrze­ja Sosnow­skie­go, Tade­uszy Pió­ry, Dar­ka Fok­sa, Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Dariu­sza Suski, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Dariu­sza Sośnic­kie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik i Jac­ka Deh­ne­la pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go wokół anto­lo­gii Moi Moska­le pod­czas Por­tu Wro­cław 2006.

Więcej

W państwie środka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Bogu­sła­wa Kier­ca, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Dariu­sza Sośnic­kie­go i Toma­sza Bro­dy pod­czas Por­tu Wro­cław 2005.

Więcej

Z niedanych jestem

wywiady / o książce Kacper Bartczak Krzysztof Siwczyk

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z Kac­prem Bart­cza­kiem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Wido­ki wyma­zy, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 19 kwiet­nia 2021 roku.

Więcej

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go twór­czo­ści Rafa­ła Wojacz­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Dzikie wrażenia kreta (poeci trzech pokoleń)

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Toma­sza Maje­ra­na, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Andrze­ja Sosnow­skie­go i Boh­da­na Zadu­ry pod­czas Por­tu Lite­rac­kie­go 2004.

Więcej

Dowód z tożsamości i Zdania z treścią

dzwieki / WYDARZENIA Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2003.

Więcej

Dopiero wyobraźnia wyzwoli rozum, czyniąc go faktycznie rozumnym

wywiady / o książce Krzysztof Siwczyk Tadeusz Sławek

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z Tade­uszem Sław­kiem, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Wil­lia­ma Blake’a Wyspa na Księ­ży­cu, w tłu­ma­cze­niu Tade­usza Sław­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 2 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Rewizyta z zaświatów na okoliczność lektury

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Wil­lia­ma Blake’a Wyspa na Księ­ży­cu, w tłu­ma­cze­niu Tade­usza Sław­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 2 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Drugie dotknięcie i Dane dni

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Mariusz Grzebalski

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Mariu­sza Grze­bal­skie­go i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2000.

Więcej

Dyskusja: O „Wojaczku wielokrotnym”

dzwieki / DYSKUSJE Różni autorzy

Dys­ku­sja wokół książ­ki Sta­ni­sła­wa Bere­sia i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec Woja­czek wie­lo­krot­ny z udzia­łem Romu­al­da Cuda­ka, Bogu­sła­wa Kier­ca, Sta­ni­sła­wa Sro­kow­skie­go, Macie­ja M. Szcza­wiń­skie­go, Krzysz­tof Siw­czy­ka.

Więcej

Nazywacz

recenzje / IMPRESJE Krzysztof Siwczyk

Szkic Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do poema­tu Pala­me­des Pio­tra Maty­wiec­kie­go, wyda­ne­go w Biu­rze Lite­rac­kim 1 maja 2017 roku.

Więcej

Dyskusja „Poeci a ikonosfera współczesności”

nagrania / z fortu do portu Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Mar­cin Świe­tlic­ki, Andrzej Sosnow­ski, Adam Wie­de­mann i Boh­dan Zadu­ra spie­ra­ją się o iko­nos­fe­rę współ­cze­sno­ści. Port Legni­ca 2002.

Więcej

Dyskusja „Czy poezja może zmienić świat?”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Anna Pod­cza­szy, Boh­dan Zadu­ra, Jerzy Jar­nie­wicz, Zbi­gniew Machej oraz Tomasz Bro­da o tym, czy poezja to pró­ba „dania w pysk świa­tu”, czy może jego zmia­ny?

Więcej

Dyskusja „Słowa ujemne poetycko”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Zbi­gniew Machej, Krzysz­tof Siw­czyk, Mar­cin Świe­tlic­ki i Boh­dan Zadu­ra zasta­na­wia­ją się, czy ist­nie­ją sło­wa o ujem­nym poten­cja­le poetyc­kim. Port Legni­ca 2002.

Więcej

Rodzaj przenikliwości

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Farsz Mar­cin Sen­dec­kie­go.

Więcej

Osiemdziesiąt pięć prawd o Rafale Wojaczku

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Woja­czek wie­lo­krot­ny. Wspo­mnie­nia, rela­cje, świa­dec­twa Sta­ni­sła­wa Bere­sia i Kata­rzy­ny Bato­ro­wicz-Woło­wiec.

Więcej

„Gra w literackość” i „gra w życie”

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Inne tem­po Jac­ka Guto­ro­wa.

Więcej

Półświatek

recenzje / IMPRESJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Stu­dium tem­pe­ra­men­tu Ronal­da Fir­ban­ka.

Więcej

Koszmarne mroki

recenzje / ESEJE Krzysztof Siwczyk

Recen­zja Krzysz­to­fa Siw­czy­ka z książ­ki Pięć opa­ko­wań Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

[Blant chwacko przyjmuje…], [Wjazd do osady smutnych religii], [I nadal żywisz urazę…]

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki Cen­trum likwi­da­cji szkód.

Więcej

O Egzotycznych ptakach i roślinach

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Wajs Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk

Komen­ta­rze Julii Fie­dor­czuk, Joan­ny Wajs, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

O Wycieczkach krajoznawczych

recenzje / NOTKI I OPINIE Karol Maliszewski Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik

Komen­ta­rze Karo­la Mali­szew­skie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

O Ustaleniach z Maastricht

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło, Jac­ka Bie­ru­ta, Karo­la Pęche­rza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

…jak aksjomat na granicy kilku geometrii (o poezji Kacpra Bartczaka)

recenzje / NOTKI I OPINIE Krzysztof Siwczyk

Krzysz­tof Siw­czyk o poezji Kac­pra Bart­cza­ka.

Więcej

Sum, Ortalion, Nadzieja – bez zaskoczeń

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki List otwar­ty.

Więcej

Cóż, Jeść, Głupi Jaś

recenzje / KOMENTARZE Krzysztof Siwczyk

Autor­ski komen­tarz Krzysz­to­fa Siw­czy­ka do wier­szy z książ­ki Dane dni.

Więcej

O Centrum likwidacji szkód

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Bar­to­sza Sadul­skie­go, Mag­da­le­ny Jędru­siak, Mał­go­rza­ty (Kin­go­si) Nikla­siń­skiej oraz Łuka­sza Badu­li.

Więcej

On młody i genialny był…

recenzje / ESEJE Piotr Śliwiński

Recen­zja Pio­tra Śli­wiń­skie­go z książ­ki List otwar­ty Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej