recenzje / ESEJE

Niewymuszone gry z tożsamością

Joanna Mueller

Połów 2011. Fragment eseju Joanny Mueller Kuter do bazy! – o poezji Macieja Taranka.

Jeże­li powie­dzieć, że Kasia Kacz­ma­rek repre­zen­tu­je w naszym „teamie” cza­sy roman­ty­zmu, to Maciej Tara­nek (uro­dzo­ny w 1986 roku stu­dent Cre­ati­ve Wri­ting na Wydzia­le Dzien­ni­kar­stwa i Komu­ni­ka­cji Spo­łecz­nej Uni­wer­sy­te­tu Wro­cław­skie­go) bez­sprzecz­nie był­by bliż­szy epo­ce post­mo­der­ni­zmu. Już sam tytuł przy­go­to­wa­ne­go przez auto­ra zesta­wu wier­szy – Iro­nia ver­sus Patos – sytu­uje go w rejo­nie „lite­ra­tu­ry wyczer­pa­nia”. Czy to jed­nak zna­czy, że Tara­nek jest kolej­nym smut­nym i nud­nym poetą, któ­ry został uką­szo­ny przez zja­da­ją­ce­go swój ogon węża tek­stu­ali­zmu? Ależ nie, wręcz prze­ciw­nie! To, co ude­rzy­ło mnie w wier­szach wro­cław­skie­go debiu­tan­ta, to nie­zwy­kła języ­ko­wa świe­żość, zupeł­nie dale­ka od jało­wych stę­kań zatwar­dzia­łych post­mo­der­ni­stów. Tara­nek trak­tu­je swo­je pisa­nie poważ­nie, ale nie pate­tycz­nie, iro­ni­zu­je, ale nie zatru­wa jadem, spo­ro wie, ale woli prze­czu­wać. Szcze­gól­nie bawią go nie­wy­mu­szo­ne gry z toż­sa­mo­ścią – „ja” poetyc­kie nie ma nawet szan­sy się ugrun­to­wać i nabz­dy­czyć, bo wciąż spa­da na nie seria wred­nych prztycz­ków i psot­nych kuk­sań­ców. Wła­ści­wie każ­dy tekst Taran­ka jest przy­mie­rza­niem czy­jejś maski, skó­ry, płci, prze­mie­rza­niem obcej prze­strze­ni i wyobraź­ni, szpe­ra­niem w cudzej gło­wie lub waliz­ce, wcho­dze­niem w cudze buty i spa­ce­rem w nie­swo­im „pochow­cu”. „Jak będę duży, chciał­bym mieć na imię licz­ba” – pisze autor w bez­pre­ten­sjo­nal­nym, humo­ry­stycz­nym, prze­wrot­nie zaan­ga­żo­wa­nym wier­szu Chi­ny. A ja, buja­ją­ca się po morzu cudzej wyobraź­ni w narzu­co­nej mi chwi­lo­wo toż­sa­mo­ści kutra rybac­kie­go – mogę jedy­nie dodać, że nie­cier­pli­wie cze­kam, aż wier­sze Macie­ja Taran­ka wzro­sną w licz­bę i uło­żą się w duży tomik.

O autorze

Joanna Mueller

Urodzona w 1979 roku. Poetka, eseistka, redaktorka. Wydała tomy poetyckie: Somnambóle fantomowe (2003), Zagniazdowniki/Gniazdowniki (2007, nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia), Wylinki (2010), intima thule (2015, nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy i do Silesiusa), wspólnie z Joanną Łańcucką Waruj (2019, nominacje do Silesiusa i Nagrody im. W. Szymborskiej) oraz Hista & her sista (2021, nominacja do Silesiusa), dwie książki eseistyczne: Stratygrafie (2010, nagroda Warszawska Premiera Literacka) i Powlekać rosnące(2013) oraz zbiór wierszy dla dzieci Piraci dobrej roboty (2017). Redaktorka książek: Solistki. Antologia poezji kobiet (1989–2009) (2009, razem z Marią Cyranowicz i Justyną Radczyńską) oraz Warkoczami. Antologia nowej poezji (2016, wraz z Beatą Gulą i Sylwią Głuszak). Członkini grupy feministyczno-artystycznej Wspólny Pokój. Mieszka w Warszawie.

Powiązania