Preppering na mikrokryzys

Zaczy­na się nie­win­nie. Od chło­pac­kich eks­plo­ra­cji na dziel­ni, tro­pie­nia przy­gód wyry­wa­ją­cych z ruty­ny, pod­no­szą­cych poziom adre­na­li­ny, kar­mią­cych głód doświad­czeń, zwłasz­cza bycia na gra­ni­cy. Ini­cja­cja w doro­słość i poszu­ki­wa­nie męsko­ści – jed­no­cze­śnie eks­cy­tu­ją­ce i bole­sne.

Przy­cho­dzi jed­nak moment, kie­dy nasto­let­nie wygłu­py zmie­nia­ją się w poważ­ne przy­go­to­wa­nia na koniec świa­ta. Zaba­wa w survi­val sta­je się dla doj­rza­łe­go już face­ta sztu­ką prze­trwa­nia. Bycie prep­per­sem to już nie tyle mło­dzień­cza fascy­na­cja czy pasja, ile styl życia, któ­re­mu trze­ba pod­po­rząd­ko­wać każ­dy aspekt codzien­no­ści, nawet rela­cje z naj­bliż­szy­mi.

Ewa Ton­dys-Koh­mann napi­sa­ła powieść o nie­zwy­kle aktu­al­nym i wie­lo­wy­mia­ro­wym zja­wi­sku prep­pe­rin­gu z per­spek­ty­wy mikro­kry­zy­sów pary ‒ Jacen­te­go i Idy, któ­rzy pró­bu­ją utrzy­mać kon­tro­lę nad wła­snym życiem. Autor­kę inte­re­su­je to, w jaki spo­sób kry­zys ota­cza­ją­cej rze­czy­wi­sto­ści spla­ta się z indy­wi­du­al­nym kry­zy­sem psy­chicz­nym; gdzie prze­bie­ga gra­ni­ca pomię­dzy fascy­na­cją a obse­sją. Ale w Nie nazy­waj­my tego po imie­niu istot­na jest tak­że ewo­lu­cja i mecha­ni­ka rela­cji mię­dzy męż­czy­zną ogar­nię­tym para­no­icz­nym poczu­ciem nad­cią­ga­ją­ce­go koń­ca a kobie­tą usi­łu­ją­cą utrzy­my­wać w pio­nie kon­dy­cję part­ne­ra, spa­jać wspól­ną egzy­sten­cję i balan­so­wać pomię­dzy wła­sny­mi zapa­ścia­mi.

Roz­pi­sa­na na dwa gło­sy nar­ra­cja Ewy Ton­dys-Koh­mann absor­bu­je nie mniej niż przy­go­to­wa­nia prep­per­sów do kata­kli­zmu. Wart­kie retro­spek­cje autor­ka wyko­rzy­stu­je do zbu­do­wa­nia ryso­pi­su boha­te­ra i eta­pów roz­wi­ja­nia jego stra­te­gii prze­trwa­nia w pozor­nie sta­bil­nym świe­cie (zewnętrz­nym i wewnętrz­nym). W por­tre­to­wa­niu posta­ci posłu­gu­je się kon­tra­stem. Za pomo­cą sen­su­al­nej fra­zy i afek­tyw­nej intro­spek­cji odsła­nia postać boha­ter­ki, któ­ra zda­je się porwa­na w tan­go ze śmier­cią. W tle autor­ka szki­cu­je urban legend, wywo­łu­jąc soma­tycz­ne sko­ja­rze­nia miej­skiej tkan­ki z mię­sno­ścią tru­pa. W takiej prze­strze­ni Jacen­ty i Ida pró­bu­ją poprzez (hiper)racjonalne myśle­nie i kon­tro­lo­wa­nie cha­osu uspo­ka­jać cią­gły nie­po­kój, wyci­szać lęki, znaj­do­wać poczu­cie spraw­czo­ści i celo­wo­ści funk­cjo­no­wa­nia w świe­cie. Ale w tej nie­oczy­wi­stej opo­wie­ści nie znaj­dzie­my jasnej dia­gno­zy, co tak napraw­dę w tym (o)błędnym kole jest przy­czy­ną, a co skut­kiem.

Pry­wat­ne kata­stro­fy, poten­cjal­ne zagro­że­nie, kry­zys kli­ma­tycz­ny, eko­no­micz­ny, poli­tycz­ny czy złud­ne poczu­cie bez­pie­czeń­stwa w nowo­cze­snej rze­czy­wi­sto­ści to tema­ty na cza­sie, ale źró­dłem i celem tej pro­zy bynaj­mniej nie jest koniunk­tu­ra obli­czo­na na łatwy suk­ces. Opo­wieść Ewy Ton­dys-Koh­mann – mimo kla­sycz­nej for­my i pory­wa­ją­ce­go języ­ka z ele­men­ta­mi okre­ślo­nej sty­li­za­cji (kto zgad­nie, kto?) – wymy­ka się gatun­ko­wym szu­flad­kom i sche­ma­tycz­nym inter­pre­ta­cjom. Świad­czy o tym cho­ciaż­by suge­styw­nie budo­wa­ny nastrój wycze­ki­wa­nia i pla­no­wa­nia, któ­ry dopro­wa­dza do kre­su boha­te­rów, a u czytelniczek/ków pozo­sta­wia nie­zno­śny dyso­nans i roze­dr­ga­nie.

Dofi­nan­so­wa­no ze środ­ków Mini­stra Kul­tu­ry i Dzie­dzic­twa Naro­do­we­go pocho­dzą­cych z Fun­du­szu Pro­mo­cji Kul­tu­ry – pań­stwo­we­go fun­du­szu celo­we­go.