Sposoby na zaśnięcie

Bywa­ją róż­ne spo­so­by na zaśnię­cie np. licze­nie bara­nów albo słu­cha­nie koły­sa­nek. Nie­któ­rzy radzą przed snem wypić szklan­kę cie­płe­go mle­ka. Oczy­wi­ście moż­na też poczy­tać. Tyl­ko nie jestem pew­na, czy aku­rat ilu­stro­wa­na anto­lo­gia współ­cze­snych wier­szy dla dzie­ci napi­sa­nych przez ple­ja­dę zna­ko­mi­tych poetów, raczej nie koja­rzo­nych z lite­ra­tu­rą dzie­cię­cą, oka­że się wystar­cza­ją­co usy­pia­ją­cą lek­tu­rą. Prze­cież tyle tu się dzie­je zarów­no w sfe­rze lite­rac­kiej, jak i gra­ficz­nej!

W poetyc­ką podróż wyru­sza­my spe­cjal­nym pocią­giem dźwię­ko­wym z utwo­ru Woj­cie­cha Bono­wi­cza „Wiersz od Mar­cin­ka”. Przy opo­wie­ści Zbi­gnie­wa Mache­ja o pchlich sko­kach i akro­ba­cjach spo­tka­my uro­cze pat­chwor­ko­we pie­ski Ewy Kozy­ry-Paw­lak. Z uwa­gą prze­czy­ta­my pełen prze­rzut­ni wiersz „Słów­ka i wyra­zy” Bogu­sła­wa Kier­ca, przy oka­zji zachwy­ci­my się akwa­re­lo­wy­mi maka­mi i zają­cem pędz­la Marii Ekier. Za sie­dem gór i sie­dem lasów – nie­kon­wen­cjo­nal­nie i mate­ma­tycz­nie zapra­sza­ją nas w „Liczan­kach” Anna Pod­cza­szy (tekst) i Zuzan­na Orliń­ska (ilu­stra­cje). Nie­zbyt peda­go­gicz­na, ale jak­że życio­wa oka­że się się rymo­wan­ka Dar­ka Fok­sa „Zim­ne grzan­ki”, w któ­rej ojciec i syn kolo­kwial­nie będą chcie­li „wrą­bać śnia­da­nie”, oczy­ma „poże­rać pajd­ki”, a na koń­cu – zaczną „dłu­bać w nosie”. Jerzy Jar­nie­wicz zabaw­nie roz­pra­wi się ze zdrob­nie­nia­mi nagmin­nie obec­ny­mi we współ­cze­snym języ­ku, a Mar­ta Igner­ska nary­su­je nam „Boja­ka” w wer­sji uzbro­jo­nej i nie­uzbro­jo­nej. Praw­da, że nie moż­na się nudzić? A to jesz­cze nie wszyst­ko, bo nie wspo­mnia­łam o Wie­lo­ry­bie-Nie­do­ry­bie z wier­sza Joan­ny Muel­ler, ani o utwo­rach Fili­pa Zawa­dy i Bog­da­na Zadu­ry, ani o ilu­stra­cjach Joan­ny Olech, Joan­ny Rusi­nek, Toma­sza Bro­dy oraz paru innych osób.

Poeci bar­dzo poważ­nie potrak­to­wa­li zada­nie napi­sa­nia utwo­rów dla naj­młod­szych czy­tel­ni­ków, któ­rzy są odbior­ca­mi bar­dzo wyma­ga­ją­cy­mi. Wspól­nie z ilu­stra­to­ra­mi stwo­rzy­li sze­reg roz­ma­itych opo­wie­ści, może nie­ko­niecz­nie skła­nia­ją­cych do zapad­nię­cia w sen, ale inspi­ru­ją­cych do zada­wa­nia pytań i pobu­dza­ją­cych wyobraź­nię, roz­wi­ja­ją­cych arty­stycz­ny gust. Te wier­sze zapew­nia­ją przy­jem­ność czy­ta­nia: dzie­ciom – pozwa­la­ją na obco­wa­nie z praw­dzi­wą poezją, doro­słym – przy­no­szą dużą satys­fak­cję i moż­li­wość szer­szej inter­pre­ta­cji. Prze­no­szą w inny świat, pełen fan­ta­zji, nie­co­dzien­nych zda­rzeń czy inne­go ujmo­wa­nia codzien­no­ści. Pre­zen­tu­ją rze­czy­wi­stość zna­ną i bli­ską dzie­ciom, ale nada­ją jej nie­co nie­zwy­kło­ści.

Auto­rzy nie ogra­ni­czy­li się do ope­ro­wa­nia rymem, humo­rem i mora­łem – ele­men­ta­mi typo­wy­mi w twór­czo­ści dla dzie­ci, nie bali się wpro­wa­dzić całe­go „arse­na­łu” środ­ków poetyc­kich. Ilu­stra­to­rzy nato­miast zapre­zen­to­wa­li róż­ne sty­le i tech­ni­ki, na swój spo­sób inter­pre­tu­jąc poetyc­kie wyobra­że­nia. Dzię­ki temu oglą­da­nie tej, prze­pięk­nie zresz­tą wyda­nej przez Biu­ro Lite­rac­kie, księ­gi sta­je się wspa­nia­łą przy­go­dą – przy­go­dą ze sztu­ką.

Jedy­nym, w sumie nie­wiel­kim man­ka­men­tem, w moim odczu­ciu, jest brak krót­kich bio­gra­mów twór­ców. Nie dla każ­de­go czy­tel­ni­ka, zwłasz­cza nie­zbyt orien­tu­ją­ce­go się we współ­cze­snej poezji i bran­ży gra­ficz­nej, nazwi­ska zamiesz­czo­ne na okład­ce i w spi­sie tre­ści są zna­ne. Chęt­nie prze­czy­tał­by o nich coś wię­cej. Zresz­tą, zain­te­re­so­wa­ni – pora­dzą sobie i wyszu­ka­ją potrzeb­ne infor­ma­cje. Tym­cza­sem będą delek­to­wać się poezją wraz ze swo­imi pocie­cha­mi.

Spo­so­by na zaśnię­cie to taka poetyc­ka pereł­ka na pół­ce z książ­ka­mi dla dzie­ci. Znaj­dą w niej coś dla sie­bie i młod­si i star­si. War­to zaj­rzeć do tego zbio­ru, nie tyl­ko przed snem…

Dobra­noc!