Impresja Karoliny Kapusty na temat poezji Anety Sarnowskiej, wyróżnionej w ramach projektu „Pracownie otwarte wierszem 2023”.
Aneta Sarnowska w pełnym wdzięku zestawie łączy swoją językową wrażliwość z doświadczeniem dorastania i pochodzenia z konkretnego miejsca – znad morza. Problematyzuje to, na ile wychowywanie się w konkretnej przestrzeni geograficznej, pod wpływem specyficznych warunków atmosferycznych, kształtuje podmiotowość czy sprawczość zarówno jednostki, jak i całej społeczności. Poetka nieustannie wskazuje na to, co wspólne, niejednokrotnie odwołując się do nadmorskich przesądów: „ludzie mówią że na dnie leży/ młynek i obraca się i obraca/ i soli wodę”. Myśli przepracowywane w wierszach Sarnowskiej są czyste i jasne, podobnie jak jej oszczędny, ale zmysłowy język (czy podczas lektury nie zapachniało u Was solą, nie zakręciły się włosy od mokrej bryzy?). Frazy cięte tak, jakby przepuszczone przez ruch fal, rytm przypływów i odpływów. Nic tu nie jest nachalne, nic tu nie ma ostrych krawędzi. Autorka lekko rzuca słowami, podobnie jak rzuca się kamykami w wodę, które tworzą wyciszające się powoli kręgi. Wyrazy rezonują i odsyłają dalej, do konkretnych miejsc – pomieszczeń, lasów, na plaże. Poetka zaznacza różnicę między tym, co ludzkie, a tym, co morskie, jednocześnie badając jej wyrazistość, zasadność i wpływ. Ciało, choć odrębne i namacalne, jest obecne na kilku równoległych planach – przy wodzie, w wodzie, z wodą, z wody. Teksty Sarnowskiej nie infantylizują relacji człowieka z naturą, wręcz przeciwnie. Obnażają grozę, która wynika z bliskiego obcowania z nieprzewidywalnym, w jakimś sensie autonomicznym, bo rządzącym się swoimi prawami morzem. Jednocześnie z wierszy bije spokój i pokora nadmorskiego losu: „Noce są wtedy wietrzne stąd śnią/ się gęste sny w ich snach woda”. To pewnego rodzaju poddanie się większym siłom nie jest jednak ani przeduchowione, ani cyniczne. Ostatecznie przecież „każdy tu dobrze wie że tajemnica/ morza jest święta”.
O autorze
Karolina Kapusta
Urodzona w Gliwicach, obecnie mieszka we Wrocławiu. Laureatka XV edycji projektu Połów. Publikowała m.in. w 8. Arkuszu „Odry”, „Fabulariach”, na stronie Wydawnictwa J. Współorganizatorka cyklu spotkań poetyckich „Czwartki ujemne” nominowanego do nagrody WARTO. Zawodowo związana z animacją kultury, marketingiem i PR.
Czytanie z książki Połów. Poetyckie debiuty 2020 z udziałem Sary Akram, Tomka Gromadki, Karoliny Kapusty, Julka Rosińskiego, Zuzanny Strehl i Niny Voytali w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
Rozmowa Karoliny Kapusty z Anną Adamowicz, towrzysząca wydaniu książki Anny Adamowicz Nebula, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2020 roku.