utwory / zapowiedzi książek

Czerwony śliski pałac (1)

Dominika Jagiełka

Ieva Toleikytė

Fragmenty książki Czerwony śliski pałac Ievy Toleikytė w tłumaczeniu Dominiki Jagiełki, która ukaże się w Biurze Literackim 5 lutego 2024 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Osobiste doświadczenie

W stycz­niu jecha­li­śmy noc­nym pocią­giem
Marakesz–Tangier prze­dział z kuszet­ka­mi
nasze błę­kit­ne oczy roz­bły­sły: kuszet­ki! cie­pło
wszyst­kie komór­ki naszych ciał falo­wa­ły na szy­nach
koń­czy­łam czy­tać Oso­bi­ste doświad­cze­nie Ken­za­bu­rō Ōe
przez sen drża­łam od myśli
że wali się świat
obu­dzi­łam się, ner­wo­wo pako­wa­łam rze­czy
(co jeśli nie zdą­żę wyjść, zgu­bię się i już nigdy
się nie spo­tka­my)

nie było gło­su, któ­ry powie­dział­by gdzie i kie­dy
gdy z nosa pocie­kła mięk­ka słod­ka krew
z zadar­tą gło­wą sta­łam przy oknie
było czar­no, w ciszy wiro­wa­ły
sele­dy­no­we i błę­kit­ne kapu­ścia­ne gąsie­ni­ce
któ­re póź­niej zoba­czy­my
gdy będzie­my szli przez łąki i śmie­cio­wi­ska,
przez wymar­łe osie­dla i pastwi­ska dla krów
roz­bo­lą mnie mię­śnie, a ja przy­po­mnę sobie, co to zna­czy śnić
gdy mięk­kim sen­nym tłusz­czem
są uma­za­ne wol­ne dni


Pocałunek

Śpią­ca nie­bie­ska uli­ca w czerw­cu
z zapar­tym tchem podzi­wia­my jak śli­ma­ki roz­ta­pia­ją się w eks­ta­zie
te magicz­ne pro­por­cje, ich wspa­nia­ła rów­ność
na począt­ku oble­śne, ale hip­no­ty­zu­ją
z rdze­wie­ją­cej skrzyn­ki pocz­to­wej
spusz­cza się prze­zro­czy­sty kle­isty smark
tak wytrzy­ma­ły, że utrzy­mał oby­dwa
powo­li powo­li kołu­ją w powie­trzu
błysz­czą kle­iste, obsy­pa­ne ciem­ny­mi pla­ma­mi
a naj­strasz­niej­sze są te ich minia­tu­ro­we buź­ki
two­rzą olbrzy­mie koro­ny o kształ­cie dzwo­nu
orga­ny płcio­we
(nawet bym takich nie wymy­śli­ła!)
w świe­tle tele­fo­nu las Pele­rin świe­ci neo­na­mi
tego nie poka­zu­ją w tele­wi­zji
nigdy wię­cej tego nie zoba­czę, uda­ło się nam
to dla mnie o wie­le więk­szy cud
od obsy­pa­ne­go zło­tą kasz­ką
opró­szo­ne­go zło­tym pyłem obra­zu Klim­ta

lecz gdy­by nie on, patrzy­ła­bym ina­czej


– Ieva!
–Tu jestem!

rano wybrze­że usła­ne jest glo­na­mi i medu­za­mi –
prze­zro­czy­sty­mi żelo­wy­mi pagór­ka­mi,
trud­no stwier­dzić, żywe czy mar­twe, w środ­ku
deli­kat­nie koły­szą się i mie­nią od stru­mie­ni wody
nie­wi­docz­ne dla ludzi na pla­ży
bie­ga­my i krzy­czy­my
nadzy, oszo­ło­mie­ni słoń­cem
lodo­wa­tą wodą, sło­ną pia­ną i powie­trzem
robi­my jum­ping jacks, skrę­ca­my się ze śmie­chu,
wszyst­kie czę­ści cia­ła pod­ska­ku­ją nam syn­chro­nicz­nie
kom­pro­mi­tu­ją wszel­ką powa­gę
kamie­nie i ska­ły, pomni­ki, wie­dzę sta­tycz­ną

„wyzwo­lić od nie­po­ko­ju, strzec od zazdro­ści”

póź­niej krzy­czysz do mnie:
przy Two­im cie­le lata medu­za w bufia­stej spód­ni­cy
z cykla­me­no­wą koro­ną, z dłu­gim welo­nem
nie mamy odwa­gi jej dotknąć, może popa­rzyć –

rado­sne­go to nie pocią­ga

 

belka_2

O autorach i autorkach

Dominika Jagiełka

Urodziła się w 1995 roku w Stargardzie. Absolwentka filologii bałtyckiej na Uniwersytecie Warszawskim i stypendystka Uniwersytetu Wileńskiego. Debiutowała na łamach czasopisma „Fabularie”, tłumaczenia jej autorstwa znalazły się również w książce Pauzy w milczeniu. Wybór współczesnej poezji litewskiej. Czerwony śliski pałac to pierwszy w pełni przez nią przetłumaczony tomik. Zawodowo związana jest z nowymi mediami.

Ieva  Toleikytė

Urodziła się w 1989 roku w Wilnie. Pisarka, tłumaczka i księgarka. Studiowała filologię skandynawską na Uniwersytecie Wileńskim, a w latach 2015–2018 wykładała tam literaturę skandynawską, teorię literatury i język duński. Obecnie tłumaczy literaturę piękną z języka duńskiego i pracuje w wileńskiej księgarni „eureka!”. Debiutowała w 2009 roku zbiorem opowiadań Garstyčių namas (Musztardowy dom). W 2020 roku ukazała się jej książka poetycka Raudonas slidus rūmas (Czerwony śliski pałac). W 2022 roku opublikowała bajkę dla dzieci o grzybach Kepurėje žvaigždė (Gwiazda w czapce).

Powiązania

Nowy europejski kanon literacki: Zwierzęta apokryficzne, Skry na mrok, Czerwony śliski pałac

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Dimi­ty­ra Kena­ro­wa, Doire­ann Ní Ghrío­fa, Ievy Tole­iky­tė, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Mag­da­le­ny Pytlak i Anto­ni­ny Tosiek w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 29. Muzy­ka Mali­na Mide­ra.

Więcej

Wiersze jak odłamki

wywiady / o książce Ieva Toleikytė

Roz­mo­wa Sau­liu­sa Vasi­liau­ska­sa z Ievą Tole­iky­tė, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Czer­wo­ny śli­ski pałac Ievy Tole­iky­tė w tłu­ma­cze­niu Domi­ni­ki Jagieł­ki, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 5 lute­go 2024 roku.

Więcej

Serce poezji

recenzje / ESEJE Agnieszka Waligóra

Recen­zja Agniesz­ki Wali­gó­ry, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Czer­wo­ny śli­ski pałac Ievy Tole­iky­tė w tłu­ma­cze­niu Domi­ni­ki Jagieł­ki, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 5 lute­go 2024 roku.

Więcej

Wiersze jak odłamki

wywiady / o książce Ieva Toleikytė

Roz­mo­wa Sau­liu­sa Vasi­liau­ska­sa z Ievą Tole­iky­tė, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Czer­wo­ny śli­ski pałac Ievy Tole­iky­tė w tłu­ma­cze­niu Domi­ni­ki Jagieł­ki, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 5 lute­go 2024 roku.

Więcej

Serce poezji

recenzje / ESEJE Agnieszka Waligóra

Recen­zja Agniesz­ki Wali­gó­ry, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Czer­wo­ny śli­ski pałac Ievy Tole­iky­tė w tłu­ma­cze­niu Domi­ni­ki Jagieł­ki, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 5 lute­go 2024 roku.

Więcej