utwory / zapowiedzi książek

Moja mama wie, co się wyprawia w miastach

Aleksandra Wojtaszek

Radmila Petrović

Fragmenty zapowiadające książkę Moja mama wie, co się wyprawia w miastach Radmily Petrović w tłumaczeniu Aleksandry Wojtaszek, która ukaże się w Biurze Literackim 17 kwietnia 2023 roku.

Biuro Literackie

Zanim poszłam do szkoły wiedziałam już
czym jest odejmowanie

byłam zno­wu dziew­czyn­ką

mama pła­ka­ła na poro­dów­ce
dzia­dek zaklął kie­dy usły­szał

tyl­ko bab­cia umar­ła na czas

wszę­dzie spoj­rze­nia-sier­py
szu­ka­ły, cze­go się uchwy­cić

lubi­łam pisto­le­ty, kopar­ki
i mło­tek

po co ci to? jesteś dziew­czy­ną
dziew­czy­ną! mówi­li

sia­da­łam tacie na kola­nach
krę­ci­łam kie­row­ni­cą trak­to­ra
w fil­mach tak nie jest

tam dziew­czyn­ka trzy­ma ster
z ręką ojca na ple­cach
wypły­wa na morze dumy
któ­re zato­pi­ło­by nasze pola­ny

ten kadr jest inny
kie­row­ni­ca to nagro­da pocie­sze­nia

dali mi pod­ręcz­ni­ki
i trzy­ma­li z dale­ka od narzę­dzi

szko­da, że nie chło­pak
myśla­ły ciot­ki spode łba

zawsze jakimś cudem
robi­łam wszyst­ko, co trze­ba
a oni nigdy mi nie wyba­czy­li
że jestem Rad­mi­la

Przekleństwo lasu

sar­ny nie pod­cho­dzi­ły pod gospo­dar­stwo
widy­wa­li­śmy je scho­dzą­ce ze wzgó­rza
kie­dy zbie­ra­li­śmy dzi­ką różę na kon­fi­tu­ry

pew­ne­go lata ojciec na łące
razem z tra­wą
sko­sił sar­niąt­ko
o zmierz­chu zapła­ka­ły góry

odtąd już zawsze
cho­dzi­łam przed kosiar­ką
odsu­wa­łam nowo naro­dzo­ne zają­ce
kata­pul­to­wa­łam węże widła­mi
od tej chwi­li noszę w sobie
prze­kleń­stwo lasu

two­je sar­nie ser­ce w moich oczach
zobacz: żół­te psy goń­cze
zamiast pal­ców noże kosia­rek

już dłu­żej nie dasz rady, napi­sa­łeś

moje nogi razem z sia­nem
mama dała rano kro­wom do żło­bu

O autorach i autorkach

Aleksandra  Wojtaszek

Urodziła się w 1991 roku w Nowym Targu, a wychowała we Frydmanie na Spiszu. Bałkanistka, doktorka literaturoznawstwa, wykładowczyni w Instytucie Filologii Słowiańskiej UJ. Publikuje m.in. na łamach „Tygodnika Powszechnego” i „Herito”. Jako tłumaczka jest stypendystką międzynarodowego programu Connecting Emerging Literary Artists (CELA) i laureatką Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO. Obecnie mieszka w Krakowie, czasami w Zagrzebiu. Jej mama także wie, co się wyprawia w miastach.

Radmila Petrović

Urodziła się w 1996 roku w Užicach, a dorastała w niewielkiej wiosce Stupčevici w zachodniej Serbii. W wieku szesnastu lat zwyciężyła w konkursie na najlepszy nieopublikowany tomik poetycki, dzięki czemu zadebiutowała zbiorem Miris zemlje (2014). Rok później jako zwyciężczyni konkursu poetyckiego im. Desanki Maksimović wydała tom Celulozni rokenrol (2015). Ogromnym sukcesem cieszył się jej zbiór Moja mama zna šta se dešava u gradovima (2020). Publikowała w licznych antologiach i czasopismach literackich, uczestniczyła w festiwalach poetyckich w całej Europie oraz rezydencjach artystycznych w Skopje, Berlinie i Wiedniu. Jej wiersze były tłumaczone m.in. na angielski, francuski, grecki, włoski, słoweński, hiszpański i hebrajski. Obecnie mieszka w Belgradzie, gdzie ukończyła studia z ekonomii.

Powiązania

Nowy europejski kanon literacki: Rozcierki z ziemi, Moja mama wie, co się wyprawia w miastach, Real

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Char­lot­te Van Den Bro­eck, Rad­mi­li Petro­vić, Jana Škro­ba oraz Grze­go­rza Jan­ko­wi­cza w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Rozmowy na koniec: odcinek 24 Zofia Bałdyga, Olga Niziołek, Aleksandra Wojtaszek

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Dwu­dzie­sty czwar­ty odci­nek z cyklu „Roz­mo­wy na koniec” w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Historia jednego wiersza: Przeciwko kulturze milczenia („Ekonomia pragnienia”)

recenzje / KOMENTARZE Radmila Petrović

Autor­ski komen­tarz Rad­mi­ly Petro­vić, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Moja mama wie, co się wypra­wia w mia­stach w tłu­ma­cze­niu Alek­san­dry Woj­ta­szek, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 17 kwiet­nia 2023 roku.

Więcej

Zalać świat swoimi historiami

wywiady / o książce Aleksandra Wojtaszek Radmila Petrović

Roz­mo­wa Alek­san­dry Woj­ta­szek z Rad­mi­lą Petro­vić, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Moja mama wie, co się wypra­wia w mia­stach Rad­mi­ly Petro­vić w tłu­ma­cze­niu Alek­san­dry Woj­ta­szek, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 17 kwiet­nia 2023 roku.

Więcej

Wiersze i wojny istnieją obok siebie

debaty / ankiety i podsumowania Radmila Petrović

Głos Rad­mi­ly Petro­vić w deba­cie „Czy pró­bu­jesz zmie­nić świat swo­im pisa­niem?”.

Więcej

Co dzieje się w Stupčevici, zostaje w Belgradzie

recenzje / ESEJE Anna Mochalska

Recen­zja Anny Mochal­skiej, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Moja mama wie, co się wypra­wia w mia­stach Rad­mi­ly Petro­vić w tłu­ma­cze­niu Alek­san­dry Woj­ta­szek, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 17 kwiet­nia 2023 roku.

Więcej