utwory / premiery w sieci

Nie jestem człowiekiem z Sarajewa

Agnieszka Schreier

Faruk Šehić

Premierowy zestaw wierszy Faruka Šehicia w przekładzie Agnieszki Schreier.

Pieśń ocalałych

Życie posia­da cza­sem cał­ko­wi­ty sens
Wszyst­ko, na co spoj­rzysz, przy­po­mi­na har­mo­nię
Któ­rą utra­ci­li­śmy odcho­dząc z ziem­skie­go raju
Kel­ner usta­wia para­sol w pobli­żu bud­ki z loda­mi
Tur­ku­so­wy szal powie­wa nad rze­ką
Dzień roz­wi­ja się jak mapa skar­bów na sto­le kapi­ta­na Haka
Utrzy­ma nas w napię­ciu aż do same­go zmierz­chu
Będzie­my poszu­ki­wać zna­cze­nia wła­sne­go życia
A potem, podob­ni do kre­tów o skar­ło­wa­cia­łych oczach
Z gór­ni­czy­mi latar­ka­mi na czo­łach
Skry­je­my się w tkan­ce mro­ku, z któ­re­go powsta­je kosmos
Ciem­na mate­ria, nasza maci­ca
Z wszyst­ki­mi odpo­wie­dzia­mi, pły­wa­ją­cy­mi w pozy­cji embrio­nu
Wie­czo­rem poja­wia się dra­pież­nik
Łopot jego skrzy­deł jest jak jedwab ześli­zgu­ją­cy się z cia­ła kobie­ty
Roz­ko­pu­je czar­no­ziem, w któ­rym zaszy­li­śmy się w poszu­ki­wa­niu odpo­wie­dzi
Pochła­nia­jąc nas, nasze dzie­ci i nasze sny
Oznaj­mia: nie ist­nie­je żad­na odpo­wiedź poza mną.
A kie­dy się budzi­my
Z ocza­mi spuch­nię­ty­mi od potę­gi tej sce­ny
Osma­le­ni od sko­ków przez ogni­ste obrę­cze miast
Wie­my, że histo­ria się powta­rza
Na naszych ple­cach, jak zwy­kły eks­pe­ry­ment, odwró­co­na alche­mia
Na naszych nie­znisz­czal­nych kościach śla­dy chłod­nej bro­ni,
Rol­ni­czych narzę­dzi
Wapń do wap­nia
Mię­so w tra­wę, w grzy­by, w dzi­kie zwie­rzę­ta
Każ­dy dzień się tak koń­czy
Choć zaczy­na się dosko­na­le
Loda­mi na paty­ku
Weso­łym szcze­ka­niem pudli­cy
Wia­trem we wło­sach
Zapo­mnia­nym ludo­bój­stwem.


nie jestem człowiekiem z Sarajewa

w Sara­je­wie
kwie­cień to napraw­dę naj­okrut­niej­szy mie­siąc
któ­ry w retor­tach ciał mie­sza fan­ta­sty­kę z hor­ro­rem
wid­ma wiszą w powie­trzu, wid­ma lite­rac­kiej schi­zo­fre­nii
te smut­ne kiście wszech­świa­tów trze­ba po pro­stu zerwać
dla­cze­go miał­byś pła­cić za nie wła­sną krwią
domy na Bistri­ku i na Kova­čach oto­czo­no wyso­ki­mi mura­mi
a dusze ludz­kie otwar­te są jak kopu­ły osmań­skich mecze­tów
powie­trze jest ostre jak w mie­sią­cu zmar­łych
w baro­wych opo­wie­ściach woj­na nigdy nie dobie­ga koń­ca
dywi­zje roz­miesz­cza się wśród bute­lek z piwem
roz­ma­wia się o Ser­bach, Muzuł­ma­nach i Chor­wa­tach
o win­nych i o ofia­rach
po sto­kroć usta­lo­ną praw­dę odmie­rza się w nano­gra­mach
prze­cież nar­ra­cja epic­ka to owoc czer­wo­nych krwi­nek
jeśli Bra­zy­lia jest kra­jem o naj­wyż­szej licz­bie pił­kar­skich selek­cjo­ne­rów na świe­cie
tu miesz­ka naj­wię­cej nie­udol­nych filo­zo­fów i mizan­tro­pów
na prze­kór wszyst­kie­mu, co mnie nisz­czy i nada­je mi nie­wła­ści­wy kształt
wciąż uczest­ni­czę w two­rze­niu twe­go nie­do­rzecz­ne­go mitu
Sara­je­wo, nie dosta­łem od cie­bie nic
poza two­ją poezją.


przechodząc obok Markali na chwilę przystanąłem

widzia­łem anio­ła na tar­gu
sie­dział na bla­sza­nym dachu sto­iska
pod nim w drew­nia­nych skrzyn­kach
pię­trzy­ły się papry­ka, pomi­dor, mło­dy ziem­niak
kapu­sta, cebu­la i szpi­nak
sto­pa­mi zwi­sa­ją­cy­mi z dachu
doty­kał deli­kat­nie wło­sów prze­chod­niów
jed­ne­mu z nich strą­cił kape­lusz z gło­wy
wydmu­chi­wał łagod­ny wiatr, któ­rym mie­szał zapa­chy
świe­żych owo­ców, warzyw, kwia­tów i ryb
zaglą­dał ludziom w twa­rze
mie­rzył wzro­kiem sprze­daw­ców pra­cu­ją­cych z odważ­ni­ka­mi
wpa­try­wał się w ich nabrzmia­łe spę­ka­ne dło­nie
roz­pła­kał się, ujrzaw­szy star­szą kobie­tę
kupu­ją­cą na jed­nym ze sto­isk zepsu­te warzy­wa
roz­pa­dał się drob­ny deszcz
wzdłuż płat­ków nama­lo­wa­nej nie­za­po­mi­naj­ki
spły­wa­ła jasno­błę­kit­na far­ba
wyglą­da­ła jak kur­wa w cięż­kim maki­ja­żu
któ­ra zala­ła się łza­mi
anioł roz­po­starł skrzy­dła i wzniósł się ku nie­bu
myślę, że jeśli w poezji ist­nie­je spra­wie­dli­wość
to pod osło­ną nocy anioł powi­nien
wyrwać ser­ce sprze­daw­cy, co oszu­ku­je na wadze
choć nie wie­rzę, że tak się sta­nie
anio­ły prze­cież głów­nie pozu­ją
i, nagie, mar­z­ną na fre­skach.

O autorach i autorkach

Agnieszka Schreier

Urodzona w 1978 roku w Gdyni. Studiowała filologię angielską i psychologię. Tłumaczka z języka angielskiego oraz języków południowosłowiańskich (bośniackiego, chorwackiego, czarnogórskiego oraz serbskiego). Autorka m.in. przekładów wierszy Faruka Šehicia. Mieszka w Gdyni.

Faruk Šehić

Urodzony w 1970 roku w Bihaću (Jugosławia). Poeta, prozaik, publicysta. Porucznik w Armii Bośni i Hercegowiny podczas wojny domowej (1992-1995). Debiutował w 2000 roku tomem poetyckim Pjesme u nastajanju. Laureat m.in. Nagrody Zoro Verlag za zbiór opowiadań "Pod pritiskom". Jego pierwszą powieść "Knjiga o Uni" wyróżniono w 2011 roku nagrodą im. Mešy Selimovicia (przyznawaną za najlepszą książkę prozatorską wydaną w Serbii, Bośni i Hercegowinie, Czarnogórze i Chorwacji) oraz Nagrodą Literacką Unii Europejskiej (2013). Należy do bośniacko-hercegowińskiego PEN Clubu. Autor cotygodniowych felietonów dla czasopisma BH Dani. Mieszka w Sarajewie.

Powiązania

Powieść w odcinkach: Książka o Unie

dzwieki / AUDYCJE Faruk Šehić

Frag­men­ty powie­ści Książ­ka o Unie, zare­je­stro­wa­ne pod­czas audy­cji w Radiu Wro­cław Kul­tu­ra. Czy­ta Bar­tosz Woź­ny.

Więcej

Ostatnia linia obrony zdrowego rozumu

wywiady / o książce Agnieszka Schreier Faruk Šehić

Roz­mo­wa Agniesz­ki Schre­ier z Faru­kiem Šehi­ciem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze Książ­ki o Unie, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 22 mar­ca 2016 roku.

Więcej

Księga zysków i strat

recenzje / KOMENTARZE Faruk Šehić

Autor­ski komen­tarz Faru­ka Šehi­cia towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze Książ­ki o Unie, wyda­nej w prze­kła­dzie Agniesz­ki Schre­ier w Biu­rze Lite­rac­kim 22 mar­ca 2016 roku.

Więcej

Odnowiciel Smith, znany też jako dyrygent chmur

utwory / zapowiedzi książek Faruk Šehić

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Faru­ka Šehi­cia Książ­ka o Unie, któ­ra uka­że się w prze­kła­dzie Agniesz­ki Schre­ier w Biu­rze Lite­rac­kim 21 mar­ca 2016 roku.

Więcej

Elegia dla Toshiby

utwory / zapowiedzi książek Faruk Šehić

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Faru­ka Šehi­cia Książ­ka o Unie, któ­ra uka­że się w prze­kła­dzie Agniesz­ki Schre­ier w Biu­rze Lite­rac­kim 21 mar­ca 2016 roku.

Więcej

Uchodźcy

utwory / zapowiedzi książek Faruk Šehić

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Faru­ka Šehi­cia Książ­ka o Unie, któ­ra uka­że się w prze­kła­dzie Agniesz­ki Schre­ier w Biu­rze Lite­rac­kim 21 mar­ca 2016 roku.

Więcej