utwory / zapowiedzi książek

Wiersze odzyskane

Tadeusz Różewicz

Fragmenty zapowiadające książkę Wiersze odzyskane Tadeusza Różewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 4 października 2021 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Ciężar

Upa­dam pod pustym cię­ża­rem
brze­mię nie­bie­skie mnie gnie­cie
obło­ki świa­tła i cie­nie
w ciszy i fio­le­cie

nie ma niko­go w tym domu
kto cier­pi ze mną pospo­łu
są fre­ski mozai­ki witra­że
umar­łe kwia­ty kościo­łów

ołtarz jak krzak ogni­sty
Bóg z wnę­trza nie wycho­dzi
ktoś rany
wszyst­kie poli­czył
ciem­ny i chy­try zło­dziej

na ścia­nie cień Juda­sza
to brzę­czą szy­by srebr­ni­ki
świst wia­tru sły­szę w świą­ty­ni
razy boże­go powro­za
w cięż­kiej gip­so­wej sło­dy­czy
obło­ków stę­ża­ła gro­za

i nie­mi ludzie
tłu­ma­czą
mil­czą­cą mowę anio­łów
idę
czło­wiek samot­ny
wymi­jam pomni­ki
kościo­łów.

1940

[„Pano­ra­ma” 1956, nr 26, s. 1]


Elegia na powrót umarłych poetów

Msze żałob­ne za was są odpra­wio­ne
ele­gie leżą w mojej tece
albo pod sto­łem
w gaze­tach wyli­czo­no zaocz­nie
wasze zasłu­gi odmie­rzo­no talen­ty
przy tym nazwi­sku widzia­łem
krzy­żyk i „świę­tej pamię­ci”.

Przez oce­an któ­ry był ogrom­niej­szy niż tęsk­no­ta
komu jedzie­cie po co wra­ca­cie
zmar­li poeci
wasze lita­nie i hym­ny
mono­lo­gi aniel­skie czy­ha­nie na Boga
poezja – moc księ­ży­co­wa
gorz­ki uro­dzaj na sło­wa.
To wszyst­ko było.

Że was wita­ją że was wyda­ją
(w zakła­dach pogrze­bo­wych)
te same okład­ki co przed koń­cem świa­ta
w tru­mien­kach te same sło­wa
ta sama wyda­je Mort­ko­wi­czo­wa
miła sta­ra pani
ale to wszyst­ko jest do bani
że was wita­ją nie daj­cie się oszu­kać
u nas był już koniec świa­ta!

Że was mło­dzi wita­ją
nie daj­cie się oszu­kać
ich mózgi są głu­che
jak ści­śnię­te piąst­ki
mło­dzi w tym kra­ju
nie zna­ją jesz­cze swe­go języ­ka
lecz nie poj­mą wasze­go.

Tu ani jed­na ścia­na
nie jest ścia­ną pła­czu
tu śmiesz­ny jest ewen­gie­li­sta
poeta szar­la­tan
poeta hop­sa hop­sa
miło­śnik rol­mop­sa.

Pło­nę­ły lasy spło­nę­ły wasze róże
kuc­nij­cie sobie nad popio­łem
grzeb­cie patycz­kiem w gar­st­ce popio­łu.
U nas był już koniec świa­ta
nigdy nie weź­mie­cie udzia­łu w koń­cu świa­ta
tu onie­mia­ły archa­niel­skie trą­by
i pry­ska­ły różo­we mózgi
z mło­dych głów.

Nie witam was wra­ca­ją­cych
bo nie wsta­nie­cie z mar­twych.

[„Poko­le­nie” 1946, nr 1 (25 sierp­nia 1946), s. 8]

O autorze

Tadeusz Różewicz

Urodzony 9 października 1921 roku w Radomsku. Poeta, prozaik, dramaturg. Laureat wielu nagród literackich zagranicznych i polskich, m.in. Nagrody Polskiego PEN-Clubu (1997), Nagrody Ministra Kultury i Sztuki (1997), Śląskiego Wawrzynu Literackiego (1999), Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury (2000), Nagrody Literackiej Nike (2000), "Złotego Berła" (2006), Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za całokształt twórczości (2008). Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (1996). Zmarł 24 kwietnia 2014 we Wrocławiu.

Powiązania