utwory / zapowiedzi książek

Z kamienia i kości (2)

Bérengère Cournut

Hanna Igalson-Tygielska

Fragmenty książki Z kamienia i kości Bérengère Cournut w tłumaczeniu Hanny Igalson-Tygielskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 12 września 2022 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Budzę się z noga­mi w wodzie, z gło­wą na kamy­kach.

Gdzie je jestem? Gdzie jest stos gła­zów? Nie sły­szę żad­ne­go gwiz­du, ale nie­bo raz po raz prze­ci­na­ją pta­ki w locie. Mewy, rybi­twy, zimo­rod­ki, trzna­dle! Te chma­ry pta­ków napeł­nia­ją moje ser­ce rado­ścią. Ich krzy­ki, ich szcze­biot wibru­ją mi w uszach i roz­cho­dzą się po całym cie­le aż do pal­ców u nóg. Chy­ba, że… ależ, tak! Moje gołe sto­py są zanu­rzo­ne w wodzie jezio­ra, gdzie małe ryb­ki uwi­ja­ją się w poszu­ki­wa­niu pokar­mu. Sia­dam i ude­rzam noga­mi w wodę. Chla­pię i zano­szę się od śmie­chu – śmie­ję się i doty­kam tra­wę rosną­cą doko­ła.

Coś się zmie­ni­ło w tun­drze – nie wiem co. Powró­ci­ło życie, życie zno­wu sta­nę­ło mi przed oczy­ma. Nie jestem już sama. Cała natu­ra oddy­cha razem ze mną.

Wsta­ję i wołam sukę. Nie odpo­wia­da – zaczy­nam obcho­dzić jezio­ro. Popo­łu­dnio­we słoń­ce odbi­ja się od wody, drob­ne fale poły­sku­ją jak krysz­tał­ki lodu. Idąc wol­no brze­giem, raz po raz mijam ławi­cę maleń­kich rybek. Czyż­by pstrą­gi tego roku wcze­śniej uda­ły się na tar­ło? Nie przy­po­mi­nam sobie, żebym widzia­ła ikrę.

Szyb­ko docie­ram do miej­sca, gdzie mała rzecz­ka wpa­da do jezio­ra. Jesz­cze raz wołam Ika­suk i zaczy­nam podą­żać w górę rze­ki, tak jak pstrą­gi. Woda nie jest tak głę­bo­ka jak przy brze­gu jezio­ra, prze­cho­dzę przez rze­kę w miej­scu, gdzie dno jest peł­ne kamy­ków. Wyda­je mi się, że za każ­dym kro­kiem sły­szę śmiech Małych Posta­ci. Jak­by mówi­ły: „Tak, tak, to tędy, tędy!”.

Idę dalej, aż do miej­sca, gdzie rze­ka opły­wa wznie­sie­nie, two­rząc zako­le. Za nim, mię­dzy dwo­ma linia­mi skał, stoi woda, two­rząc małe bagno. W chwi­li gdy sia­dam na kamie­niu, żeby tro­chę odpo­cząć, zza wznie­sie­nia wyska­ku­je Ika­suk. W pysku nie­sie moją niedź­wie­dzią skó­rę, a w niej cały mój mają­tek: oszczep, har­pun, zaokrą­glo­ny nóż. A do tego tuzin jaj. Pta­sich jajek.

Na ten widok napa­da mnie głód. Poły­kam je jed­no po dru­gim, a potem roz­gnia­tam sko­rup­ki w pal­cach, przed nosem Ika­suk, któ­ra szcze­ka jak sza­lo­na. Potem roz­sma­ro­wu­ję na twa­rzy śli­ską chro­po­wa­tą maskę. Nie wiem dla­cze­go. Tun­dra jest pięk­na. Jest pięk­na i śpie­wa.


Mam rodzi­nę, cór­kę, któ­ra cho­dzi, mówi i śmie­je się. Mogła­bym żyć spo­koj­nie. Lecz gdy tyl­ko zosta­ję sama, strach powra­ca, z każ­dą chwi­lą sil­niej­szy, i nie opusz­cza mnie. Boję się złych duchów, któ­re mogą mi zaszko­dzić. Wiem, że Hila jest bez­piecz­na, dzię­ki zabie­gom Sau­niq, ale ja? Kto mi zapew­ni bez­pie­czeń­stwo? Za każ­dym razem, kie­dy wsia­dam do kaja­ka, żeby polo­wać na foki, boję się, że wbrew mojej woli coś wezwie mnie na peł­ne morze. Nawet kie­dy jestem z inny­mi myśli­wy­mi, boję się, że im umknę i znik­nę we mgle.

Któ­re­goś dnia, kie­dy z tego powo­du pły­nę­łam zbyt bli­sko, mój wuj zapy­tał mnie, co tu robię: „Wypło­szysz zwie­rzy­nę, jak tak się będziesz zacho­wy­wać – i nie będę mógł zabie­rać cię ze sobą”. Uzna­łam roz­sąd­ną uwa­gę za groź­bę i chcia­łam go za pomo­cą dłu­gie­go wio­sła zepchnąć do wody. Mój wuj wyszedł z tego bez szwan­ku i nie oka­zał zło­ści, ale po powro­cie na ląd, powtó­rzył sło­wa prze­stro­gi.

Wte­dy jak­bym się wście­kła. Ude­rzy­łam go, ude­rzy­łam wio­słem, potem zaczę­łam walić pię­ścia­mi i kopać. Krzy­cza­łam: „Jesteś dobrym myśli­wym, chcę, żebyś mnie zjadł! Żebyś mnie zjadł!”. Nie mogłam prze­stać krzy­czeć i ude­rzać. W koń­cu inni myśli­wi zła­pa­li mnie, zwią­za­li ścię­gnem foki i przy­pro­wa­dzi­li do obo­zu.

Po tym ata­ku wście­kło­ści przez czte­ry dni byłam jak ska­mie­nia­ła. Sau­niq opie­ko­wa­ła się mną. Kie­dy już mogłam mówić, powie­dzia­łam: „Jesteś sta­ra, Sau­niq. Pew­ne­go dnia zosta­wi­my cię na wyspie z psa­mi. Kie­dy ja też umrę, zwy­cię­żo­na przez duchy, Hila zosta­nie sama. Będzie napraw­dę sie­ro­tą. Nawet jeśli strze­gą ich amu­le­ty, nic dobre­go nie zda­rza się sie­ro­tom”.

Sau­niq nie odpo­wie­dzia­ła, ale następ­ne­go dnia, powie­rzy­ła Hilę mojej sio­strze Puka­ja­ak i poszły­śmy obie do stóp góry zwa­nej Ta-co-jest-prze­cię­ta-linią. Lodo­wiec, któ­ry ją pokry­wa, zatrzy­mu­je się nagle, two­rząc czar­nia­wy obryw. Mówią, że olbrzym w tym miej­scu wyszedł z morza i roz­bił lód wiel­ki­mi sto­pa­mi. Odtąd góra jest nie­bez­piecz­na i nie­sta­bil­na.

Poda­jąc mi moją sta­rą niedź­wie­dzią skó­rę, Sau­niq powie­dzia­ła:

– Pozo­sta­niesz tu kil­ka dni. Two­je schro­nie­nie powin­no się zna­leźć nie dalej niż dwa­dzie­ścia kro­ków od kli­fu. Pod­czas duże­go wia­tru usły­szysz, jak kawał­ki lodu i kamie­nie spa­da­ją doko­ła cie­bie.

– Ale mogę prze­cież tu umrzeć, Sau­niq.

– Oczy­wi­ście, moja cór­ko. Ale prze­cież z tym już się pogo­dzi­łaś, sko­ro chcia­łaś, żeby twój wuj cię pożarł. Takie pra­gnie­nia wypo­wia­da się tyl­ko wte­dy, kie­dy się chce unik­nąć śmier­ci, któ­ra wyda­je się pew­na. Przy­pro­wa­dzi­łam cię tutaj, żebyś sko­rzy­sta­ła z szan­sy.

Potem Sau­niq ode­szła. Zosta­łam na kli­fie sama, mia­łam tyl­ko sta­rą niedź­wie­dzią skó­rę i nic do jedze­nia. Wiem, co Sau­niq chce zro­bić: chce uwol­nić Hilę i całą gru­pę od mego sza­leń­stwa, wysta­wić mnie na pró­bę obco­wa­nia z ducha­mi.

Bez noża do śnie­gu, tyl­ko z moim jed­nym ulu, wzno­szę pro­wi­zo­rycz­ne schro­nie­nie z kamie­ni. Szpa­ry wypeł­niam zrę­ba­mi sta­re­go lodu. Mam żwir pod paznok­cia­mi, pora­nio­ne pal­ce. Pierw­sze­go wie­czo­ra ssę wła­sną krew i patrzę na skle­pie­nie nie­bios.

 

belka_2

O autorach i autorkach

Bérengère Cournut

Urodzona w 1979 roku. Redaktorka, poetka, prozaiczka. W swojej twórczości poszukuje alternatywnej wizji świata, dokonując wielu formalnych eksperymentów. Jej przesycona duchowością i ekologią powieść Z kamienia i kości (2019) sprzedała się w nakładzie powyżej 200 tys. egzemplarzy, co przybliżyło jej twórczość szerokiej publiczności.

Hanna Igalson-Tygielska

Tłumaczka literatury francuskiej i hiszpańskiej. Pracowała jako redaktor w wydawnictwach Wiedza Powszechna i Czytelnik oraz w Instytucie Kultury Polskiej w Rzymie. W latach 1990-1991 prowadziła zajęcia z języka i literatury francuskiej w St. Lawrence University. Jej dorobek obejmuje wiele tomów przekładów poetyckich, prozatorskich, esejów filozoficznych i dzieł naukowych. Wśród tłumaczonych autorów znajdują się m.in. poeci Leconte de Lisle, Lamartine, Gérard de Nerval i Charles Baudelaire, prozaicy Emilia Pardo Bazán, Fernando Savatera, Colette i noblista J.J. Le Clézio, filozof Paul Ricoeur, a także mistycy Luis de Leon i San Juan de la Cruz. W 2010 otrzymała nagrodę „Literatury na Świecie”, a w 2015 była nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia za przekład Psiej trawki Raymonda Queneau. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Mieszka w Warszawie.

Powiązania

Z kamienia i kości, Ostatni patriarcha i Ktokolwiek, tylko nie ja

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Béren­gère Cour­nut, Naja­ta El Hach­mie­go, Hały­ny Kruk, Ingi Iwa­siów w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 27. Muzy­ka Hubert Zemler.

Więcej

Między żywiołami

wywiady / o książce Bérengère Cournut Katarzyna Byłów

Roz­mo­wa Kata­rzy­ny Byłów z Béren­gère Cour­nut, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Z kamie­nia i kości Béren­gère Cour­nut w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2022 roku.

Więcej

Literatura jest dla mnie czysto egoistycznym działaniem

recenzje / KOMENTARZE Bérengère Cournut

Autor­ski komen­tarz Béren­gère Cour­nut, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Z kamie­nia i kości w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2022 roku.

Więcej

Z kamienia i kości

utwory / zapowiedzi książek Bérengère Cournut Hanna Igalson-Tygielska

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Z kamie­nia i kości Béren­gère Cor­nut w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 13 czerw­ca 2022 roku.

Więcej

Wojna nie kończy się nigdy

wywiady / o książce Hanna Igalson-Tygielska Juliusz Pielichowski

Roz­mo­wa Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go z Han­ną Igal­son-Tygiel­ską, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Sro­ga zima Ray­mon­da Quene­au, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 23 kwiet­nia 2019 roku.

Więcej

Nieudane samobójstwo Kaina

recenzje / ESEJE Hanna Igalson-Tygielska

Esej Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej towa­rzy­szą­cy wyda­niu książ­ki Sro­ga zima Ray­mon­da Quene­au, w jej tłu­ma­cze­niu, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 23 kwiet­nia 2019 roku.

Więcej

Sroga zima

utwory / zapowiedzi książek Hanna Igalson-Tygielska Raymond Queneau

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Sro­ga zima Ray­mon­da Queneau’a, w prze­kła­dzie Han­na Igal­son-Tygiel­ska, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 23 kwiet­nia 2019 roku.

Więcej

Debiuty dawniej

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie autor­skie z udzia­łem Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Anny Wasi­lew­skiej, Szy­mo­na Żuchow­skie­go i Ada­ma Lip­szy­ca w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 21.

Więcej

Między żywiołami

wywiady / o książce Bérengère Cournut Katarzyna Byłów

Roz­mo­wa Kata­rzy­ny Byłów z Béren­gère Cour­nut, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Z kamie­nia i kości Béren­gère Cour­nut w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2022 roku.

Więcej

Literatura jest dla mnie czysto egoistycznym działaniem

recenzje / KOMENTARZE Bérengère Cournut

Autor­ski komen­tarz Béren­gère Cour­nut, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Z kamie­nia i kości w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2022 roku.

Więcej

Letnim śniegiem i krwią

recenzje / ESEJE Aleksandra Byrska

Recen­zja Alek­san­dry Byr­skiej, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Z kamie­nia i kości Béren­gère Cour­nut w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2022 roku.

Więcej

Z kamienia i kości

utwory / zapowiedzi książek Bérengère Cournut Hanna Igalson-Tygielska

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Z kamie­nia i kości Béren­gère Cor­nut w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 13 czerw­ca 2022 roku.

Więcej

Letnim śniegiem i krwią

recenzje / ESEJE Aleksandra Byrska

Recen­zja Alek­san­dry Byr­skiej, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Z kamie­nia i kości Béren­gère Cour­nut w tłu­ma­cze­niu Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2022 roku.

Więcej