wywiady / o pisaniu

Literary Europe Live: Alexandra Büchler

Aleksandra Olszewska

Alexandra Büchler

1 odcinek cyklu wywiadów Oli Olszewskiej zatytułowanego "Literary Europe" - rozmowa z Alexandrą Büchler.

Scroll down for English ver­sion.

Alek­san­dra Olszew­ska: Kie­ru­jesz euro­pej­ską plat­for­mą Lite­ra­tu­re Across Fron­tiers (LAF), insty­tu­cją dzia­ła­ją­cą na rzecz wymia­ny lite­rac­kiej, sty­mu­lu­ją­cą deba­tę spo­łecz­ną i śro­do­wi­sko­wą oraz, jak sama mówisz, „mają­cą na celu dzia­ła­nie na rzecz mię­dzy­kul­tu­ro­we­go dia­lo­gu poprzez lite­ra­tu­rę i prze­kład lite­rac­ki oraz eks­po­no­wa­nie lite­ra­tur mniej­szych języ­ków”. LAF powsta­ło w 2001 roku w Walii. Chy­ba moż­na powie­dzieć, że to była „inna” Euro­pa. Jakie gra­ni­ce (fron­tiers) chcia­łaś wte­dy, na samym począt­ku, prze­kra­czać za pomo­cą lite­ra­tu­ry?

Ale­xan­dra Büchler: Lite­ra­tu­re Across Fron­tiers rze­czy­wi­ście powsta­ło w „innej” Euro­pie: innej pod wzglę­dem poli­tycz­nym, spo­łecz­nym, eko­no­micz­nym i tech­no­lo­gicz­nym. Euro­pie znacz­nie bar­dziej opty­mi­stycz­nej i otwar­tej na wizję wspól­nych war­to­ści oraz wspól­nej przy­szło­ści, Euro­pie zmie­rza­ją­cej dro­gą w kie­run­ku powięk­sza­nia Unii Euro­pej­skiej, do któ­rej mia­ły stop­nio­wo przy­łą­czyć się rów­nież byłe kra­je komu­ni­stycz­ne Euro­py Wschod­niej i Połu­dnio­wo-Wschod­niej, a tak­że inne kra­je sta­ra­ją­ce się o człon­kow­stwo i bez­po­śred­nio z nimi sąsia­du­ją­ce (jak na przy­kład Tur­cja). Wte­dy naszym głów­nym celem było nawią­za­nie współ­pra­cy z orga­ni­za­cja­mi z Euro­py Wschod­niej, któ­ra prze­cho­dzi­ła pro­ces trans­for­ma­cji rów­nież w sek­to­rze arty­stycz­nym i kul­tu­ral­nym oraz w zakre­sie sys­te­mo­we­go wspar­cia dla tych ini­cja­tyw. Dąży­li­śmy też do pro­mo­wa­nia mniej zna­nych i mniej tłu­ma­czo­nych obsza­rów lite­rac­kich, włą­cza­jąc to lite­ra­tu­ry języ­ków mniej­szo­ści. Chcie­li­śmy wresz­cie dopro­wa­dzić do więk­szej współ­pra­cy pomię­dzy orga­ni­za­cja­mi i insty­tu­cja­mi dzia­ła­ją­cy­mi w zakre­sie pro­mo­cji lite­ra­tur naro­do­wych, któ­re nadal – z pew­ny­mi wyjąt­ka­mi – współ­pra­co­wa­ły wte­dy na zasa­dzie dwu­stron­nych czy regio­nal­nych umów rzą­do­wych. Do 2005 roku uda­ło nam się zin­te­gro­wać pokaź­ną sieć, two­rzo­ną przez napraw­dę róż­ne orga­ni­za­cje – od insty­tu­cji naro­do­wych po NGO­sy. To z kolei dało począ­tek licz­nym pro­jek­tom part­ner­skim, z któ­rych wszyst­kie przy­czy­nia­ły się do osią­ga­nia celów, jakie sobie wyzna­czy­li­śmy, dały auto­rom moż­li­wość podró­żo­wa­nia, moż­na było prze­tłu­ma­czyć wię­cej tek­stów. Ta sieć współ­pra­cy dała też moż­li­wość przed­sta­wi­cie­lom zrze­szo­nych orga­ni­za­cji usiąść przy jed­nym sto­le i wymie­niać się doświad­cze­nia­mi, spo­strze­że­nia­mi, pla­na­mi na przy­szłość. Naszym celem było zachę­ce­nie nie­za­leż­nych NGO­sów dzia­ła­ją­cych w kul­tu­rze do więk­sze­go zaan­ga­żo­wa­nia się w deba­tę doty­czą­cą poli­ty­ki kul­tu­ral­nej na szcze­blu naro­do­wym i euro­pej­skim, co uda­ło się po czę­ści osią­gnąć poprzez nasze człon­kow­stwo w koali­cji Cul­tu­re Action Euro­pe (CAE).

W jaki spo­sób uda­wa­ło Wam się dotrzeć do czy­tel­ni­ków z prze­kła­da­mi na angiel­ski? Domy­ślam się, że wydaw­cy nie prze­py­cha­ją się o takie pro­po­zy­cje…

Od począt­ku uru­cho­mi­li­śmy trój­ję­zycz­ne inter­ne­to­we pismo lite­rac­kie – Trans­cript. Było to wte­dy jed­no z pierw­szych narzę­dzi do publi­ko­wa­nia lite­ra­tu­ry prze­kła­do­wej, któ­re uka­zy­wa­ło się tyl­ko w wer­sji onli­ne, otwie­ra­jąc tym samym nową i waż­ną prze­strzeń dla prze­kła­dów lite­rac­kich. Kil­ka lat temu zaprze­sta­li­śmy publi­ko­wa­nia kolej­nych nume­rów, ponie­waż dzia­ła­ją już inne bar­dzo zna­ne pisma inter­ne­to­we, któ­re wyko­nu­ją świet­ną robo­tę w zakre­sie publi­ko­wa­nia prze­kła­dów na angiel­ski, pro­wo­ku­ją dys­ku­sję na temat sztu­ki prze­kła­du lite­rac­kie­go i poru­sza­ją się w naj­róż­niej­szych reje­strach lite­rac­kich, jak na przy­kład Words Witho­ut Bor­ders czy Asymp­to­te. Nadal jed­nak dzia­ła­li­śmy i dzia­ła­my wciąż jak kata­li­za­tor dla pro­jek­tów współ­pra­cy, któ­re nie­zmien­nie krą­żą wokół zagad­nie­nia prze­kła­du lite­rac­kie­go, ale są to dzia­ła­nia sku­pia­ją­ce się bar­dziej na kształ­ce­niu, doszka­la­niu, współ­pra­cy i pro­duk­cji wyda­rzeń lite­rac­kich. I tak w koń­cu powstał pro­jekt Lite­ra­ry Euro­pe Live, któ­ry koor­dy­nu­je­my przy wspar­ciu z pro­gra­mu Unii Euro­pej­skiej „Kre­atyw­na Euro­pa”. Jego celem jest jesz­cze inten­syw­niej­sza niż do tej pory pra­ca z począt­ku­ją­cy­mi twór­ca­mi oraz posze­rza­nie publicz­no­ści dla lite­ra­tu­ry prze­kła­do­wej, zarów­no w Euro­pie jak i poza nią.

Cel, jakim jest wspie­ra­nie mię­dzy­kul­tu­ro­we­go dia­lo­gu poprzez lite­ra­tu­rę, może brzmieć abs­trak­cyj­nie i gór­no­lot­nie, ale tak wła­śnie w LAF rozu­mie­my naszą naj­waż­niej­szą rolę: mówiąc szcze­rze, nie wie­rzę w powszech­nie „dobre książ­ki” mniej nawet, w powszech­nie „dobre histo­rie”, któ­rych czę­sto zda­ją się poszu­ki­wać wydaw­cy, zupeł­nie jak­by pocho­dze­nie kul­tu­ro­we i kon­tekst, w jakim powsta­je książ­ka, nie mia­ły zna­cze­nia. Tak, są histo­rie o cha­rak­te­rze uni­wer­sla­nym, ale tym, co nada­je sens ich czy­ta­niu, jest odkry­wa­nie w jaki spo­sób się róż­ni­my. Liczy się to, co wycią­ga nas poza stre­fę kom­for­tu, to, co nie­zna­ne, nie­oswo­jo­ne, co pozwa­la nam nie tyl­ko roz­mieć i utoż­sa­miać się z ludź­mi inny­mi od nas, ale tak­że zmie­nia per­spek­ty­wę, z jaką patrzy­my na wła­sną sytu­ację.

A co okre­śli­ła­byś swo­im naj­więk­szym suk­ce­sem?

Powie­dzia­ła­bym, że naszym naj­więk­szym suk­ce­sem jest zdol­ność do przy­sto­so­wa­nia się do zmie­nia­ją­cych się oko­licz­no­ści i fakt, że nadal jeste­śmy istot­nym kata­li­za­to­rem dla nowych pro­jek­tów i efek­tyw­nym „łącz­ni­kiem” – zarów­no dla jed­no­stek, jak i dla orga­ni­za­cji czy insty­tu­cji. Ode­gra­li­śmy klu­czo­wą rolę w zakła­da­niu nowych sie­ci współ­pra­cy, zarów­no tych for­mal­nych, jak i nie­for­mal­nych, któ­re nadal funk­cjon­ją i połą­czy­ły już dzie­siąt­ki orga­ni­za­cji oraz poje­dyn­czych twór­ców, któ­rzy wciąż pozo­sta­ją w kon­tak­cie i współ­pra­cu­ją. Nasze dzia­ła­nia dały nie­zwy­kłe mię­dzy­na­ro­do­we moż­li­wo­ści pisa­rzom, szcze­gól­nie tym młod­szym, będą­cym na począt­ku lite­rac­kiej karie­ry, a warsz­ta­ty poetyc­kie, któ­re orga­ni­zu­je­my, połą­czy­ły set­ki poetów i pozwo­li­ły wyge­ne­ro­wać tysią­ce prze­kła­dów. Kolej­ny suk­ces to pre­zen­to­wa­nie euro­pej­skiej lite­ra­tu­ry poza naszym kon­ty­nen­tem. Przy­kład z ostat­nie­go cza­su: dzię­ki naszej współ­pra­cy z dzie­się­cio­ma zagra­nicz­ny­mi festi­wa­la­mi w Indiach, mło­dzi twór­cy z Euro­py mie­li oka­zję spo­tkać się z napraw­dę dużą indyj­ską publicz­no­ścią – te dzia­ła­nia odby­wa­ły się aku­rat w ramach pro­jek­tu Lite­ra­ry Ero­pe Live, ini­cja­ty­wy łączą­cej festi­wa­le lite­rac­kie z całej Euro­py oraz pro­mu­ją­cej i wspie­ra­ją­cej począt­ku­ją­cych auto­rów. Zrze­szo­ne festi­wa­le wybie­ra­ją też naj­bar­dziej fascy­nu­ją­ce talent lite­rac­kie, któ­re następ­nie pre­zen­to­wa­ne są jako dzie­sięć Nowych Gło­sów z Euro­py. Pisa­rze wyło­nie­ni w zeszłym roku poja­wi­li się na wie­lu festi­wa­lach, docze­ka­li się też prze­kła­dów na publicz­ne czy­ta­nia czy pre­zen­ta­cji na naszej stro­nie. Mamy nadzie­ję, że tego­rocz­ny wybór, któ­ry zosta­nie ogło­szo­ny pod­czas Tar­gów Książ­ki w Lon­dy­nie, przy­cią­gnie jesz­cze wię­cej uwa­gi niż przed rokiem. Powin­nam więc oczy­wi­ście powie­dzieć, że ostat­nim naj­więk­szym suk­ce­sem jest fakt, że uda­ło nam się uzy­skać wspar­cie z Kre­atyw­nej Euro­py dla euro­pej­skiej plat­for­my lite­rac­kiej.

Bycie mene­dże­rem kul­tu­ry, kie­ro­wa­nie insty­tu­cją taką jak Lite­ra­tu­re Across Fron­tiers, to misja, a zara­zem dzia­łal­ność poli­tycz­na, o czym sama wspo­mnia­łaś. Co jest teraz dla Cie­bie naj­więk­szym wyzwa­niem?

Naszym naj­waż­niej­szym wyzwa­niem jest teraz cią­głe potwier­dza­nie roli lite­ra­tu­ry i kul­tu­ry w spo­łe­czeń­stwie, a tak­że wyzna­cza­nie nowych spo­so­bów, w jakie lite­ra­tu­ra może kon­tro­wać rosną­cy popu­lizm, kon­ser­wa­tyzm i nacjo­na­lizm, jaki obser­wu­je­my zwłasz­cza ostat­nio w Euro­pie i nie tyl­ko – czy­li szu­ka­nie pomy­słów jak lite­ra­tu­ra może prze­ciw­sta­wiać się wszyst­kie­mu temu, co w swo­jej isto­cie jest w zupeł­nej sprzecz­no­ści z tym, co robi­my i w co wie­rzy­my. Ogra­ni­cze­nie wol­no­ści eks­pre­sji arty­stycz­nej, któ­re nie musi doko­ny­wać się zawsze poprzez bez­po­śred­nią cen­zu­rę, ale tak­że przez obci­na­nie finan­so­wa­nia czy ogra­ni­cza­nie mię­dzy­na­ro­do­wych kon­tak­tów – jest czymś, cze­mu musi­my się prze­ciw­sta­wiać, choć­by to mia­ły być drob­ne gesty, jak na przy­kład dzia­ła­nia soli­da­ry­zu­ją­ce z orga­ni­za­cja­mi miesz­czą­cy­mi się w kra­jach, gdzie wspar­cie kul­tu­ry jest ogra­ni­czo­ne lub zupeł­nie pod­po­rząd­ko­wa­ne kon­ser­wa­tyw­nym poli­tycz­nym decy­zjom. Pro­jekt pre­zen­tu­ją­cy na are­nie mię­dzy­na­ro­do­wej kur­dyj­ską sce­nę lite­rac­ką w Tur­cji jest przy­kła­dem na to, jak sto­sun­ko­wo skrom­na inwe­sty­cja może mieć ogrom­ny wpływ na rze­czy­wi­stość poprzez otwar­cie okna na nie­zna­ny i dotąd nie­tłu­ma­czo­ny teren lite­rac­ki w kra­ju, któ­ry doświad­czył fron­tal­ne­go ata­ku na wol­ność sło­wa. Jed­no­cze­śnie pro­jekt pro­mu­je dobry prze­kaz na temat bilin­gu­ali­zmu i rzu­ca świa­tło na zupeł­nie nie­do­ce­nio­ną lite­ra­tu­rę.

Wyzwa­niem dla wszyst­kich ludzi książ­ki jest też postę­pu­ją­ca digi­ta­li­za­cja, krót­ko mowiąc: postęp tech­no­lo­gicz­ny…

Oczy­wi­ście, koniecz­ność cią­głe­go rede­fi­nio­wa­nia wpły­wu cyfry­za­cji i dygi­ta­li­za­cji na naszą pra­cę jest z pew­no­ścią kolej­nym wyzwa­niem. Pod­czas gdy inter­net uła­twia kon­takt i sprzy­ja komu­ni­ka­cji, może też poten­cjal­nie pomóc w dotar­ciu do nowych odbior­ców, w posze­rze­niu krę­gu odbior­ców, szcze­gol­nie tych młod­szych, może jed­no­cze­śnie dzia­łać reduk­cyj­nie – uprasz­cza­ją­co, alie­nu­ją­co, poprzez swo­ją efe­me­rycz­no-try­wial­ną fasa­dę czy nega­tyw­ny wpływ na naszą zdol­ność do zanu­rze­nia się w lite­ra­tu­rze i otwar­cia na nie­zwy­kłe doświad­cze­nia, jakie potra­fią dać tyl­ko lite­rac­kie spo­tka­nia i jakie leżą w samym cen­trum naszych sta­rań.

Życzę wie­lu takich spo­tkań.


Alek­san­dra Olszew­ska: Lite­ra­tu­re Across Fron­tiers (LAF) is a Euro­pe­an Plat­form for Lite­ra­ry Exchan­ge, Trans­la­tion and Poli­cy Deba­te, which aims to – let me quote you here – „deve­lop inter­cul­tu­ral dia­lo­gue thro­ugh lite­ra­tu­re and trans­la­tion and high­li­ght les­ser-trans­la­ted lite­ra­tu­res”. It was born in 2001 in Wales. It was a „dif­fe­rent” Euro­pe. What were the „fron­tiers” you wan­ted to cross with lite­ra­tu­re back then?

Ale­xan­dra Büchler: Lite­ra­tu­re Across Fron­tiers was inde­ed esta­bli­shed in a „dif­fe­rent” Euro­pe: a Euro­pe that was dif­fe­rent poli­ti­cal­ly, social­ly, eco­no­mi­cal­ly and tech­no­lo­gi­cal­ly; a Euro­pe that was far more opti­mi­stic and open in its vision of sha­red valu­es and a sha­red futu­re, a Euro­pe on its way towards enlar­ge­ment of the Euro­pe­an Union which was going to inc­lu­de, gra­du­al­ly, the post-com­mu­nist sta­tes of Eastern and South-East Euro­pe and other acces­sion coun­tries in its imme­dia­te neigh­bo­ur­ho­od, such as Tur­key. At that time, our pri­ma­ry aim was to con­nect with orga­ni­sa­tions in Eastern Euro­pe which was going thro­ugh a pro­cess of trans­for­ma­tion of its arts and cul­tu­re infra­struc­tu­re and sys­tems of sup­port. We also aimed to pro­mo­te the les­ser known and less trans­la­ted lite­ra­tu­res, inc­lu­ding lite­ra­tu­res writ­ten in mino­ri­ty lan­gu­ages. Final­ly, we wan­ted to see more coope­ra­tion among orga­ni­sa­tions and insti­tu­tions who­se remit was the pro­mo­tion of natio­nal lite­ra­tu­res, and which still – with some excep­tions – at that time coope­ra­ted on the basis of bila­te­ral or regio­nal govern­men­tal agre­ements. By 2005, we mana­ged to bring toge­ther a sub­stan­tial network of dif­fe­rent orga­ni­sa­tions – from natio­nal insti­tu­tions and bodies to cul­tu­ral NGOs – which gave rise to a num­ber of col­la­bo­ra­ti­ve pro­jects all of which con­tri­bu­ted to achie­ving our key objec­ti­ves and pro­vi­ded oppor­tu­ni­ties for authors to tra­vel, and for more texts to be trans­la­ted. The network also made it possi­ble for the­se orga­ni­sa­tions to sit aro­und one table and learn from one another’s dif­fe­rent expe­rien­ces and per­spec­ti­ves. Our aim was to enco­ura­ge inde­pen­dent cul­tu­ral NGOs to beco­me more invo­lved in cul­tu­ral poli­cy deba­te at natio­nal and Euro­pe­an level, and this was also par­tly achie­ved thro­ugh our mem­ber­ship of the advo­ca­cy network Cul­tu­re Action Euro­pe.

How did you mana­ge to reach readers with trans­la­tions into English? I ima­gi­ne publi­shers don’t exac­tly fight over such book pro­po­sals in the UK…

At the start we also laun­ched a tri-lin­gu­al onli­ne lite­ra­ry maga­zi­ne, Trans­cript, which was one of the first inter­net-only vehic­les for publi­shing trans­la­ted lite­ra­tu­re and which at that time ope­ned up an impor­tant spa­ce for new trans­la­tions. We stop­ped publi­shing it a couple of years ago becau­se the­re are now other inter­net maga­zi­nes which have beco­me well-known and which are doing a fan­ta­stic job of publi­shing trans­la­tions into English, discus­sing the art of lite­ra­ry trans­la­tion and visi­ting a varie­ty of lite­ra­ry sce­nes, like Words Witho­ut Bor­ders and Asymp­to­te. We howe­ver con­ti­nu­ed acting as a cata­lyst for col­la­bo­ra­ti­ve pro­jects which still revo­lved aro­und trans­la­tion but focu­sed more on skills deve­lop­ment, tra­ining, networ­king and pro­duc­tion of live lite­ra­ry events. This final­ly led to the pro­ject Lite­ra­ry Euro­pe Live we are coor­di­na­ting now with sup­port from the Cre­ati­ve Euro­pe pro­gram­me of the Euro­pe­an Union, and which aims to work with emer­ging lite­ra­ry cre­ators even more inten­si­ve­ly than we had been doing befo­re, and to keep expan­ding audien­ces for trans­la­ted lite­ra­tu­re, both in Euro­pe and over­se­as.

The aim of foste­ring inter­cul­tu­ral dia­lo­gue thro­ugh lite­ra­tu­re may sound abs­tract and lofty, but this is what we at LAF see as our ulti­ma­te role: I don’t belie­ve, stric­tly spe­aking, in uni­ver­sal­ly „good books” or even less a „good sto­ry” which is what publi­shers some­ti­mes say they are looking for, as if the cul­tu­ral pro­ve­nien­ce and con­text in which each book is born, is irre­le­vant. Yes, the­re are uni­ver­sal sto­ries, but it is what we disco­ver abo­ut our dif­fe­ren­ces that mat­ters in reading them, what takes us out of „our com­fort zone”, the unfa­mi­liar that makes us not only under­stand and empa­thi­se with people who are dif­fe­rent from us, but also chan­ges our per­spec­ti­ve on our own cir­cum­stan­ces.

What do you con­si­der your big­gest suc­cess?

I would say that our big­gest suc­cess is our abi­li­ty to adapt to chan­ging cir­cum­stan­ce and to con­ti­nue being rele­vant to indi­vi­du­als and orga­ni­sa­tions ali­ke, as an effec­ti­ve cata­lyst for new pro­jects and con­nec­tions. We have been instru­men­tal in the set­ting up of seve­ral networks, for­mal and infor­mal, which are still acti­ve, and have bro­ught toge­ther dozens of orga­ni­sa­tions and indi­vi­du­als who are still in touch and con­ti­nue col­la­bo­ra­ting. Our acti­vi­ties have given uni­que inter­na­tio­nal oppor­tu­ni­ties to wri­ters, espe­cial­ly youn­ger ones, and our poetry trans­la­tion work­shops have con­nec­ted hun­dreds of poets and gene­ra­ted tho­usands of trans­la­tions. Show­ca­sing Euro­pe­an wri­ting out­si­de Euro­pe has been ano­ther suc­cess; for exam­ple, our recent col­la­bo­ra­tion with ten lite­ra­ry festi­vals in India has made it possi­ble for young authors from aro­und Euro­pe to meet lar­ge audien­ces under the ban­ner of our cur­rent pro­ject Lite­ra­ry Euro­pe Live which brings toge­ther lite­ra­ry festi­vals from across Euro­pe and pro­mo­tes and sup­ports emer­ging authors and the­ir work. The festi­vals also select the most exci­ting new lite­ra­ry talent to be pre­sen­ted as the ten New Voices from Euro­pe. The wri­ters selec­ted last year have appe­ared at many festi­vals and the­ir work was trans­la­ted for public readings and featu­red on our websi­te. This year we expect the selec­tion, which will be anno­un­ced at the Lon­don Book Fair, to attract even more atten­tion than last year. I sho­uld say, of cour­se, that having been selec­ted by Cre­ati­ve Euro­pe for sup­port as a Euro­pe­an lite­ra­ry plat­form is our most recent suc­cess.

Wor­king as a cul­tu­re mana­ger, being the head of Lite­ra­tu­re Across Fron­tiers is a mis­sion and a poli­ti­cal acti­vi­ty, what you men­tio­ned your­self. What do you con­si­der your most impor­tant mis­sion and chal­len­ge right now?

Our most impor­tant chal­len­ge now is to keep re-asses­sing the role of lite­ra­tu­re and cul­tu­re in socie­ty, and ways in which lite­ra­tu­re can inte­rve­ne and coun­ter the gro­wing popu­lism, con­se­rva­tism and natio­na­lism we are wit­nes­sing across Euro­pe and bey­ond, all of which go aga­inst the very essen­ce of what we do and belie­ve in. Cur­ta­il­ment of fre­edom of expres­sion – not always by direct cen­sor­ship but by cut­ting sup­port and pre­ven­ting inter­na­tio­nal con­tact – is some­thing we have to stand up aga­inst, even if it is in very small ways: for exam­ple by acting in soli­da­ri­ty with orga­ni­sa­tions based in coun­tries whe­re sup­port for cul­tu­re is limi­ted or sub­ject to con­se­rva­ti­ve poli­ti­cal agen­das. A pro­ject con­nec­ting the Kur­dish lite­ra­ry sce­ne in Tur­key inter­na­tio­nal­ly is an exam­ple of how a rela­ti­ve­ly modest inve­st­ment can make an enor­mo­us dif­fe­ren­ce by ope­ning a win­dow on an unk­nown and as yet untran­sla­ted lite­ra­ry sce­ne in a coun­try that has seen a fron­tal attack on fre­edom of spe­ech. At the same time, the pro­ject also pro­mo­tes a posi­ti­ve idea of bilin­gu­alism and high­li­ghts a mar­gi­na­li­zed lite­ra­tu­re.

A chal­len­ge for all book people is digi­ta­li­za­tion and tech­no­lo­gi­cal pro­gress…

Con­stant re-thin­king of the impact of the digi­tal shift on our work is for sure ano­ther chal­len­ge. Whi­le the inter­net faci­li­ta­tes con­tact and com­mu­ni­ca­tion, and can help us poten­tial­ly reach and bro­aden audien­ces, espe­cial­ly among the young, it can be also reduc­ti­ve and alie­na­ting in its ele­va­tion of the ephe­me­ral and tri­vial, and in its nega­ti­ve impact on our capa­ci­ty to enga­ge with lite­ra­tu­re in depth, and be open to the uni­que expe­rien­ce that lite­ra­ry enco­un­ters can give us and that lie at the heart of our efforts.

I wish you many such enco­un­ters.


nowe_glosy_eu_eng

Pro­jekt Nowe gło­sy z Euro­py reali­zo­wa­ny jest przez Biu­ro Lite­rac­kie wraz z mię­dzy­na­ro­do­wy­mi insty­tu­cja­mi lite­rac­ki­mi dzia­ła­ją­cy­mi w ramach plat­for­my Lite­ra­ry Euro­pe Live i finan­so­wa­ny jest z unij­ne­go pro­gra­mu Kre­atyw­na Euro­pa.

O autorach i autorkach

Aleksandra Olszewska

absolwentka filologii polskiej w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Zarządzania Projektami w ramach studiów podyplomowych Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Z Biurem Literackim związana od 2013 roku. Koordynatorka projektów zagranicznych, odpowiadająca za kontakty z partnerskimi festiwalami i instytucjami literackimi z Europy i świata, a także za współpracę z Instytutami Polskimi oraz zagranicznymi przedstawicielstwami.

Alexandra Büchler

Urodzona w 1955 roku. Dyrektorka Literature Across Frontiers oraz inicjatywy New Voices from Europe and Beyond. Tłumaczka, redaktorka, aktywnie działająca w sektorze kultury od ponad dwudziestu pięciu lat. Zajmuje się głównie literaturą i przekładem, inicjuje europejską wymianę i współpracę kulturalną. Przetłumaczyła kilkadziesiąt książek poetyckich i prozatorskich, wiele antologii oraz publikacji z zakresu sztuki audiowizualnej i architektury. Redaktor naczelna pisma „Transcript” oraz serii wydawniczej New Voices from Europe and Beyond. Zdjęcie autorki (c) Virginia Monteforte.

Powiązania

Eksperyment i skok w nieznane

wywiady / o książce Aleksandra Olszewska Nataša Kramberger

Roz­mo­wa Alek­san­dry Olszew­skiej z Nata­šą Kram­ber­ger, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Nie­bo w jeży­nach Nata­šy Kram­ber­ger, w tłu­ma­cze­niu Agniesz­ki Będ­kow­skiej-Kop­czyk, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 27 lip­ca 2020 roku.

Więcej

Ktoś naprawdę wyjątkowy

wywiady / o książce Aleksandra Olszewska Artur Burszta

Roz­mo­wa Alek­san­dry Olszew­skiej z Artu­rem Bursz­tą, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go Gdy­by ktoś o mnie pytał, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 11 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Poza czasem, poza stylem

wywiady / o książce Aleksandra Olszewska Artur Burszta Filip Łobodziński

Roz­mo­wa Artu­ra Bursz­ty i Oli Olszew­skiej z Fili­pem Łobo­dziń­skim, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Pat­ti Smith Nie gódź się, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 18 lute­go 2019 roku.

Więcej

Kto za tym stoi

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie z orga­ni­za­to­ra­mi festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 23, w któ­rym udział wzię­li Damian Banasz, Artur Bursz­ta, Mate­usz Grze­go­rzew­ski, Alek­san­dra Grzem­ska, Poli­na Justo­wa, Dawid Mate­usz, Mina, Joan­na Muel­ler, Alek­san­dra Olszew­ska, Tomasz Piech­nik, Juliusz Pie­li­chow­ski, Mag­da­le­na Riga­mon­ti i Mak­sy­mi­lian Riga­mon­ti.

Więcej

O tym, jak „zadziała się” wspólnota

wywiady / o pisaniu Różni autorzy

Dys­ku­sja redak­cji Biu­ra Lite­rac­kie­go z udzia­łem: Alek­san­dry Grzem­skiej, Dawi­da Mate­usza, Joan­ny Muel­ler, Alek­san­dry Olszew­skiej, Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go i Artu­ra Bursz­ty na temat festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 23.

Więcej

Językowe obrazowanie świata

wywiady / o książce Aleksandra Olszewska Bronka Nowicka

Roz­mo­wa Alek­san­dry Olszew­skiej z Bron­ką Nowic­ką, towa­rzy­szą­ca nowe­mu i roz­sze­rzo­ne­mu wyda­niu książ­ki Nakar­mić kamień. Obra­zy rze­czy, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 11 wrze­śnia 2017 roku.

Więcej

Literary Europe Live: Leanne Ellul

wywiady / o pisaniu Aleksandra Olszewska Leanne Ellul

Czwar­ty odci­nek cyklu wywia­dów Oli Olszew­skiej, zaty­tu­ło­wa­ne­go „Lite­ra­ry Euro­pe” – roz­mo­wa z Lean­ne Ellul.

Więcej

Literary Europe Live: Jeney Zoltán

wywiady / o pisaniu Aleksandra Olszewska Jeney Zoltán

3 odci­nek cyklu wywia­dów Oli Olszew­skiej zaty­tu­ło­wa­ne­go „Lite­ra­ry Euro­pe” – roz­mo­wa z Jeney Zol­tánem.

Więcej

Jak zostaje się międzynarodowym autorem

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Zapis deba­ty „Jak zosta­je się mię­dzy­na­ro­do­wym auto­rem” z udzia­łem Dawi­da Lopez-Del Amo, Anto­nią Lloyd-Jones, Ale­xan­drą Büchler oraz Micha­łem Cha­ciń­skim w ramach Euro­pej­skie­go Forum Lite­rac­kie­go 2016.

Więcej

Literary Europe Live: Övgü GÖKÇE

wywiady / o pisaniu Aleksandra Olszewska Övgü Gökçe

2 odci­nek cyklu wywia­dów Oli Olszew­skiej zaty­tu­ło­wa­ne­go „Lite­ra­ry Euro­pe” – roz­mo­wa z Övgü Gökçe.

Więcej

Mam wrażenie, że kaleczę język polski

wywiady / o książce Aleksandra Olszewska Sławomir Elsner

Roz­mo­wa Alek­san­dry Olszew­skiej ze Sła­wo­mi­rem Elsne­rem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Mów, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 6 wrze­śnia 2016 roku.

Więcej

Mięśnie niezbędne by być zdolnym do empatii

wywiady / o pisaniu Aleksandra Olszewska Juana Adcock

Roz­mo­wa Alek­san­dry Olszew­skiej z Juaną Adcock. Pre­zen­ta­cja w ramach pro­jek­tu Nowe gło­sy z Euro­py.

Więcej