Mecenat dla literatury: Ryan Van Winkle

Artur Bursz­ta: Co jest głów­nym celem i zada­niem High­li­ght Arts?

Ryan Van Win­kle: High­li­ght Arts jest insty­tu­cją cha­ry­ta­tyw­ną, a naszym zada­niem jest zwięk­sza­nie mię­dzy­kul­tu­ro­wej empa­tii i zro­zu­mie­nia poprzez sztu­kę. Naszym celem jest zatem nic inne­go jak pokój na świe­cie, któ­ry osią­gnąć moż­na poprzez współ­pra­cę w sek­to­rze kul­tu­ry i wspól­ne świę­to­wa­nie w ramach festi­wa­li.

W jaki spo­sób dzia­ła­cie, skąd pocho­dzą środ­ki, jaki­mi dys­po­nu­je­cie?

Mamy czte­rech głów­nych „człon­ków”, któ­rzy pra­cu­ją nad róż­ny­mi pro­jek­ta­mi – lite­rac­ki­mi, fil­mo­wy­mi oraz z zakre­su sztuk wizu­al­nych. Zatrud­nia­my tak­że jed­ne­go reży­se­ra i jed­ne­go mana­ge­ra, a nad­zór nad naszy­mi dzia­ła­nia­mi spra­wu­je gru­pa zaufa­nych eks­per­tów. Nie mamy sta­łe­go finan­so­wa­nia na dzia­łal­ność pod­sta­wo­wą, a znacz­na część nasze­go przy­cho­du pocho­dzi bez­po­śred­nio z pro­wa­dzo­nych pro­jek­tów.

Jakie dzia­ła­nia są naj­bar­dziej potrzeb­ne lite­ra­tu­rze? Kto powi­nien je ini­cjo­wać?

Nie potra­fię powie­dzieć cze­go „potrze­bu­je lite­ra­tu­ra”, ale w High­li­ght Arts inte­re­su­ją nas zwłasz­cza pro­jek­ty, któ­re kła­dły­by nacisk na part­ner­stwo i współ­pra­cę. Sta­ra­my się reali­zo­wać wyda­rze­nia, anga­żu­ją­ce innych, pod­kre­śla­ją­ce jed­no­cze­śnie mię­dzy­kul­tu­ro­we przy­jaź­nie oraz wspól­no­tę mię­dzy ludź­mi. Wszy­scy nasi człon­ko­wie sami są czyn­ny­mi arty­sta­mi, co, jak sądzę, jest bar­dzo waż­nym czyn­ni­kiem kształ­tu­ją­cym nasz wspól­ny głos, spra­wia­ją­cym, że osią­ga­my jesz­cze lep­sze efek­ty. Rozu­mie­my tak­że, że sztu­ka i lite­ra­tu­ra to tak napraw­dę coś na kształt wspól­ne­go języ­ka.

Kogo nale­ży wspie­rać i komu powie­rzać reali­za­cję pro­jek­tów?

Sta­ra­my się wspie­rać mło­dych i począt­ku­ją­cych twór­ców oraz tych, któ­rzy nie mie­li szan­sy zaist­nieć na mię­dzy­na­ro­do­wej sce­nie. Raczej uni­ka­my współ­pra­cy ze sła­wa­mi czy szcze­gól­nie gło­śny­mi nazwi­ska­mi, gdyż mają oni moż­li­wo­ści, by podró­żo­wać i wcho­dzić w inte­rak­cję z inny­mi arty­sta­mi. Nato­miast jeśli cho­dzi o lite­ra­tu­rę, naszym celem jest two­rze­nie oraz dzie­le­nie się świet­ny­mi prze­kła­da­mi współ­cze­snej poezji zarów­no w for­mie tek­sto­wej jak i za pomo­cą fil­mów poetyc­kich. Nie­mniej jed­nak głów­nym celem jest stwa­rza­nie moż­li­wo­ści, by arty­ści mogli spo­tkać się i być razem oraz dzie­le­nie się rado­ścią i intym­no­ścią prze­kła­du z szer­szą publicz­no­ścią, łamiąc w ten spo­sób abso­lut­nie sztucz­ne barie­ry mię­dzy ludź­mi.

Naj­sku­tecz­niej­sze pro­jek­ty uda­je się reali­zo­wać wte­dy, gdy współ­pra­cu­je się z zaan­ga­żo­wa­ny­mi i odda­ny­mi spra­wie part­ne­ra­mi. Jest to tak­że pomoc­ne w pozy­ski­wa­niu środ­ków finan­so­wych, gdyż spra­wia, że part­ne­rzy mają szer­sze spek­trum moż­li­wo­ści włą­cze­nia się w dzia­ła­nia.

Jak powi­nien wyglą­dać ide­al­ny model współ­pra­cy i rela­cji mię­dzy finan­su­ją­cy­mi a reali­za­to­ra­mi zadań?

Ide­al­ny sce­na­riusz jest taki, że współ­pra­cu­je­my z ludź­mi oraz spon­so­ra­mi, któ­rzy mają jasną wizję tego, co chcą osią­gnąć, ale jed­no­cze­nie rozu­mie­ją, że potrzeb­na jest pew­na ela­stycz­ność w samej reali­za­cji dzia­łań. Pomoc­ne jest zatem jed­no­znacz­ne defi­nio­wa­nie celów i pla­nów, ale nie moż­na przy tym zapo­mnieć, że arty­sta może dojść do tych celów jedy­nie wła­sną ścież­ką. W ten spo­sób wzra­sta szan­sa na praw­dzi­wą twór­czość, eks­cy­tu­ją­ce, dyna­micz­ne i nie­prze­wi­dy­wal­ne rezul­ta­ty a tak­że sprzy­ja się lep­szym rela­cjom z arty­sta­mi, z któ­ry­mi współ­pra­cu­je­my, dla któ­rych waż­ne jest, by zna­leźć w pro­po­no­wa­nych pro­jek­tach prze­strzeń dla sie­bie.

Ankie­ta Mece­nat dla lite­ra­tu­ry

Reali­za­to­rzy wyda­rzeń oraz pro­jek­tów lite­rac­kich coraz czę­ściej mówią o kło­po­tach zwią­za­nych ze zdo­by­wa­niem fun­du­szy. W wie­lu kra­jach ich dzia­ła­nia uza­leż­nio­ne są od pań­stwo­wych i samo­rzą­do­wych dota­cji, bra­ku­je mece­na­tu fun­da­cji, pry­wat­nych osób i firm. Pre­fe­ro­wa­ny­mi for­ma­mi wspie­ra­nia lite­ra­tu­ry są dzi­siaj festi­wa­le, akcje spo­łecz­ne, pro­gra­my wydaw­ni­cze oraz nagro­dy lite­rac­kie i sty­pen­dia. Coraz rza­dziej reali­zo­wa­ne są duże pro­jek­ty edu­ka­cyj­ne, któ­re kła­dą nacisk na dłu­go­ter­mi­no­wą pra­cę z kon­kret­ny­mi gru­pa­mi odbior­ców, co już zaczy­na skut­ko­wać bra­kiem przy­pły­wu nowych, szcze­gól­nie mło­dych odbior­ców dzia­łań. Na ubie­gło­rocz­nym spo­tka­niu euro­pej­skich festi­wa­li poetyc­kich w Ber­li­nie wie­lu orga­ni­za­to­rów nie ukry­wa­ło, że nie stać ich na pła­ce­nie hono­ra­riów zapra­sza­nym auto­rom, a sami pra­cu­ją w lite­ra­tu­rze głów­nie z powo­ła­nia i pasji.

W trak­cie dru­giej edy­cji Euro­pej­skie­go Forum Lite­rac­kie­go reali­zo­wa­nej w ramach unij­ne­go pro­gra­mu Kre­atyw­na Euro­pa przyj­rzy­my się wszyst­kim tym zja­wi­skom. Zapre­zen­tu­je­my wzor­co­we mode­le mece­na­tu z Austra­lii, Islan­dii, Nie­miec, Pol­ski i Szwaj­ca­rii oraz Unii Euro­pej­skiej. Prze­ana­li­zu­je­my, jak od stro­ny orga­ni­za­cyj­nej oraz finan­so­wej zarzą­dza­ne są dzi­siaj naj­cie­kaw­sze wyda­rze­nia i pro­jek­ty. O swo­ich doświad­cze­niach opo­wie­dzą nam fun­da­to­rzy i dyrek­to­rzy fun­da­cji, koor­dy­na­to­rzy pro­jek­tów oraz przed­sta­wi­cie­le Miast Lite­ra­tu­ry UNESCO. Wspól­nie zasta­no­wi­my się nad tym, co nale­ży zmie­nić, by zara­dzić naj­waż­niej­szym pro­ble­mom, z jaki­mi bory­ka­ją się dzi­siaj orga­ni­za­to­rzy. Wska­że­my naj­lep­szych mece­na­sów i poszu­ka­my nowych pomy­słów na finan­so­wa­nie dzia­łań lite­rac­kich.

Euro­pej­skie Forum Lite­rac­kie, podob­nie jak przed rokiem, towa­rzy­szyć będzie 22. edy­cji naj­star­sze­go pol­skie­go festi­wa­lu lite­rac­kie­go orga­ni­zo­wa­ne­go przez Biu­ro Lite­rac­kie oraz plat­for­mę Lite­ra­ry Euro­pe Live. 8 i 9 wrze­śnia w Stro­niu Ślą­skim pod­czas Sta­cji Lite­ra­tu­ra każ­dy z zapro­szo­nych gości zapre­zen­tu­je w mul­ti­me­dial­nej for­mie swo­ją insty­tu­cję i naj­waż­niej­sze reali­zo­wa­ne pro­jek­ty. Następ­nie weź­mie udział w deba­tach, w któ­rych tra­dy­cyj­nie każ­dy z widzów będzie mógł zabrać głos lub wyra­zić swo­ją opi­nię. Punk­tem wyj­ścia do roz­mów, któ­re popro­wa­dzi Zofia Król, redak­tor naczel­na por­ta­lu dwutygodnik.com, będzie ankie­ta prze­pro­wa­dzo­na wśród kil­ku­dzie­się­ciu lite­rac­kich mena­dże­rów z całe­go świa­ta oraz odpo­wie­dzi zapro­szo­nych gości na
powyż­sze pyta­nia.