Wierny jak wiersz

Anto­ni­na Tosiek: Dobra, cześć! Ja bym tyl­ko chcia­ła na wstę­pie zazna­czyć, że z pew­no­ścią nie repre­zen­tu­ję posta­wy zdy­stan­so­wa­nej kry­tycz­nie i obiek­tyw­nej wzglę­dem poezji Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go, więc będę wystę­po­wać bar­dziej w cha­rak­te­rze gro­upie tych wier­szy, okej? Dla mnie Dyc­ki jest poetą arcy­waż­nym. I, kur­czę, cho­ciaż się tro­chę wsty­dzę takie­go eks­hi­bi­cjo­ni­zmu, to się przy­znam, a co, że pierw­szy raz zabra­łam się za pisa­nie pod wpły­wem „Pio­sen­ki o zależ­no­ściach i uza­leż­nie­niach” czy­ta­nej w liceum. Bar­dzo mnie poru­sza moż­li­wość czuj­ne­go przy­słu­chi­wa­nia się man­trom i rytu­ałom pamię­ci Dyc­kie­go, odnaj­dy­wa­nia oswo­jo­nych tro­pów, śla­dów i sym­bo­li w prze­strze­ni dłu­gie­go trwa­nia tego wier­sza-opo­wie­ści. Ale doty­czy mnie polo­ni­stycz­ne skrzy­wie­nie i jestem w peł­ni świa­do­ma, jak śmiesz­nie brzmią takie wyznan­ka w per­spek­ty­wie licz­by napi­sa­nych o Dyc­kim roz­praw. Poza tym zesta­rza­ło się, jasne, ale zesta­rza­ło się cał­kiem nie naj­go­rzej kul­to­we zda­nie Toma­sza Maje­ra­na: „Poezja Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go będzie zawsze lep­sza, niż to, co o niej się napi­sze”. No, ale my tu robi­my za naga­nia­czy czy­ta­ją­cej mło­dzie­ży, więc obie­cu­ję hamo­wać swo­ją inner grand­ma. A jak u Cie­bie, Prze­mku, z czy­ta­niem Dyc­kie­go? I jak z czy­ta­niem „Cia­ła wier­sza”?

Prze­my­sław Sucha­nec­ki: Cześć! U mnie to się zaczę­ło bodaj od „Imie­nia i zna­mie­nia”, dorwa­ne­go gdzieś w Książ­ni­cy Pomor­skiej, i tak jak z wie­lo­ma inny­mi lek­tu­ra­mi, w pierw­szej kolej­no­ści wra­że­nie było este­tycz­ne ‒ porwa­ły mnie ryt­my, zestro­je akcen­to­we, brzmie­nia słów i po pro­stu pły­ną­łem za tym, co czy­ta­łem, dając się porwać. Natu­ral­nie jed­nak ocze­ki­wa­łem ewo­lu­cji, zmien­no­ści, zarów­no w mate­rii wier­sza, jak i w jego for­mie. Nie dosta­wa­łem jed­nak tego, zaj­mu­ję tu zatem bar­dziej kry­tycz­ne sta­no­wi­sko, czy­tam bowiem kolej­ne książ­ki Dycia tak, jak­bym oglą­dał dłu­go emi­to­wa­ną tele­no­we­lę, w któ­rej boha­te­ro­wie nawet jeże­li na chwi­lę odej­dą z pla­nu, to i tak nie­dłu­go wra­ca­ją, i tak w kół­ko. Wciąż zada­ję sobie pyta­nie: czy tu się coś zmie­ni? Czy ta para­da nazwisk, zapę­tlo­nych, nośnych i pięk­nych fraz prze­my­co­nych z poprzed­nich ksią­żek, kata­log nazw leków psy­cho­tro­po­wych kie­dyś się skoń­czy albo cho­ciaż utra­ci cię­żar oraz dotych­cza­so­we zna­cze­nie i czy sta­nie­my się świad­ka­mi otwar­cia tej liry­ki na resz­tę świa­ta? Czy­ta­jąc, powiedz­my, dwie poprzed­nie książ­ki Dycia nie byłem tego taki pewien i po krót­kim okre­sie este­tycz­ne­go zachwy­tu jed­nak odło­ży­łem te książ­ki na bok. Z Cia­łem wier­szajed­nak jest nie­co ina­czej, zacho­dzą tu jakieś zwro­ty w podej­ściu do mate­rii poetyc­kiej, któ­rych się już prze­sta­łem spo­dzie­wać i któ­re ‒ siłą rze­czy ‒ mnie zasko­czy­ły. Dla­te­go wła­śnie zasta­na­wiam się, na ile fak­tycz­nie poprzed­nie książ­ki Dyc­kie­go są i mogą być waż­ne dla ludzi uro­dzo­nych, powiedz­my, po roku 2000, a jed­no­cze­śnie ‒ czy może ta nowa książ­ka będzie jakimś zwro­tem w tej recep­cji, otwo­rzy jakieś nowe linie ujścia.

Mnie zawsze cza­ro­wa­ły sta­łość i kon­se­kwen­cja tej poety­ki. Roz­pi­sa­na na wszyst­kie książ­ki pró­ba wypo­wie­dze­nia pust­ki i takie­go laca­now­skie­go z ducha oswa­ja­nia trau­my poprzez jej nazwa­nie wyda­ją mi się fascy­nu­ją­cym bada­niem wytrzy­ma­ło­ści, chłon­no­ści mate­rii wier­sza. Czy­li pró­ba wykre­owa­nia wier­sza-opo­wie­ści roz­pi­sa­ne­go w cza­sie, któ­ry w trwa­niu two­rzy ilu­zję kon­tro­li nad doświad­cze­niem, a osta­tecz­nie zawsze się nam wymy­ka, nie pozwa­la roz­strzy­gnąć. Ja się czu­ję czy­tel­nicz­ką-towa­rzysz­ką tego pro­ce­su. Pozwa­lam się wodzić za nos, mylę roz­pi­sa­ne tro­py, czer­pię przy­jem­ność z odwle­ka­nia cio­su. Cho­ciaż aku­rat w ostat­niej samo­dziel­nej książ­ce, czy­li Dwóch głów­nych rze­kach(WBPi­CAK 2019) czu­łam jakieś śla­dy bra­ku kon­tro­li nad kon­struk­cją poszcze­gól­nych ele­men­tów. A w minio­nym roku wyszedł w BL autor­ski zbiór Gdy­by ktoś o mnie pytał, któ­ry zamy­ka utwór spo­za dru­ko­wa­ne­go dorob­ku Dyc­kie­go, czy­li wiersz „XXXVI. Pod­ryw”. Po jego lek­tu­rze pomy­śla­łam, że coś się wyda­rza, świad­ku­je­my jakiejś-jak­by-wol­cie. Ale teraz dosta­je­my Cia­ło wier­sza. Tom otwie­ra­ją­cy się na, jak to traf­nie nazwa­łeś, nowe ujścia. Jeśli bowiem zaczy­na­my się zasta­na­wiać nad poten­cja­łem otwar­cia tej liry­ki na „resz­tę świa­ta”, to od razu odpo­wia­da nam (tzn. daje po mor­dzie) wiersz „XXXVII. Frag­ment lamen­ta­cji. Czy­ta­jąc »Zagła­dę olku­skich Żydów« Krzysz­to­fa Kocja­na” z wer­sa­mi: „posuń się matuchna/ ustąp z tek­stu niech nas dziś i jutro zasmuci/ nie­obec­ność Rywy Pan­kow­skiej”. Zda­je się, że podob­ne­go „posunięcia”/przesunięcia doko­nu­ją też dwa wier­sze ele­gij­ne poświę­co­ne anty­bo­ha­te­rom. Nie będę tu za dużo spo­ile­ro­wać, niech sobie wszy­scy tę książ­kę kupią i się sami zdzi­wią, ale bar­dzo mnie cie­ka­wi, co Ty o tym sądzisz? Z jed­nej stro­ny jest to bowiem kolej­ne wypro­wa­dze­nie w pole czy­tel­nicz­ki, usta­wie­nie jej fron­tem do zna­ne­go powtó­rze­nia (ale z twi­stem); z dru­giej przej­mu­ją­ca reflek­sja doty­czą­ca przy­swa­jal­no­ści obra­zów cier­pie­nia i pra­wa do dys­po­no­wa­nia ich „cia­ła­mi”; z trze­ciej zaś, co mnie samej wyda­je się naj­cie­kaw­sze, zesta­wie­nie obu tych obra­zów jest jakimś gestem odsło­nię­cia ‒ przy­zna­nia, że choć pew­ne prze­war­to­ścio­wa­nie zapew­ne było­by ocze­ki­wa­ne, że może nawet było­by na miej­scu, nie może ono w peł­ni nastą­pić. Nawet ten wiersz zor­ga­ni­zo­wa­ny jest bowiem wokół naj­głęb­szej, wypie­ra­ją­cej wszyst­kie inne rany.

Ja bym na tę książ­kę patrzył naj­chęt­niej wła­śnie z tej trze­ciej stro­ny: jako na bar­dzo odsła­nia­ją­cy roz­dział tej dłu­giej opo­wie­ści. Odsła­nia­ją­cy pod­szew­kę wier­sza i moty­wa­cje sto­ją­ce za tym, że wciąż się on pisze w takiej aku­rat for­mie. Bar­dzo zapadł mi w pamięć, już przy pierw­szej lek­tu­rze, frag­ment z trze­cie­go wier­sza, wzię­ty w nawias, choć nie­sa­mo­wi­cie gło­śny: „(nie chcę/ wyjeż­dżać z przemyskiego// bo kto raz opu­ści pochy­łą chatkę/ ten jutro wszyst­ko odrzuci/ i zdra­dzi)”. Lęko­wy? Być może, ale od razu zasta­na­wiam się, czy coś/ktoś tu nas obo­je nie zwo­dzi za nos. Może to kolej­na gra z czy­tel­nicz­ką, któ­ra ma uwie­rzyć w to, że coś fak­tycz­nie stoi za tymi pozor­ny­mi zmia­na­mi? Tym­cza­sem z tej resz­ty świa­ta, któ­rej się doma­gam, przy­cho­dzi do nasze­go boha­te­ra pies i od razu zosta­je sko­ja­rzo­ny z mat­ką. Jak­by to błą­ka­nie się pamię­ci mię­dzy imio­na­mi mia­ło przy­brać wła­śnie taką postać. A ty co dostrze­gasz w oczach dycio­we­go psa?

Psi wątek wyda­je mi się nie­sa­mo­wi­cie cie­ka­wy z kil­ku per­spek­tyw. Poszpe­ra­łam tro­chę we wcze­śniej­szych wier­szach, szu­ka­jąc podob­nych obra­zów, i poza pomniej­szy­mi psi­mi przy­wo­ła­nia­mi, reflek­sję nad „Dycio­wy­mi psa­mi” moż­na chy­ba roz­pi­sać pomię­dzy dwa wier­sze (dwa wąt­ki wier­szy, wia­do­mo) ‒ jeden z debiu­tu, czy­li ten o inci­pi­cie „wpro­wa­dzę się do cie­bie i jak pies/ poło­żę obok two­je­go umie­ra­nia”, oraz dru­gi, o ile się nie mylę, pocho­dzą­cy z Liber mor­tu­orum z otwie­ra­ją­cym dwu­wer­sem „schi­zo­fre­nia jest jak pies/ przy­się­gam jak dwa wście­kłe psy”. Czy­li oś przy­wią­za­nie, wier­ność i dzi­kość poza kon­tro­lą. A w Cie­le wier­sza pod­miot nawet nie tyle tę nie-ludz­kość oswa­ja, ile zale­ży od niej w rów­nym stop­niu, jest gatun­kiem sto­wa­rzy­szo­nym. Cho­ciaż ‒ kon­ty­nu­ując kwe­stię odsła­nia­nia ‒ bar­dzo cie­ka­we są frag­men­ty, w któ­rych poja­wia się pró­ba tre­su­ry wier­sza, tre­su­ry pamię­ci, np. w „IV.”: „zatem prze­szłość nigdy/ nie będzie moim zwie­rząt­kiem” czy w „Krót­kim łań­cu­chu wier­sza”. A do tego dodać nale­ży też kolej­ną war­stwę psie­go patrze­nia, czy­li osob­ną opo­wieść, któ­rą malu­je Marian­na Szty­ma na okład­ce. W Gdy­by ktoś o mnie pytał rów­nież poja­wi­ły się trzy psy, ale w ruchu, w poło­wie dro­gi, jak­by nie mia­ły zamia­ru zostać przy posta­ci cen­tral­nej. Okład­ka Cia­ła wier­sza to nie­obec­ność boha­te­ra, któ­ra kon­tra­stu­je z doj­mu­ją­cym byciem zwie­rząt wier­nie ocze­ku­ją­cych. Cza­sem okład­ki Szty­my zle­wa­ły mi się w jeden obraz, pro­jek­ty dla ksią­żek Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go są świet­ne, nar­ra­cyj­ne we wła­sny spo­sób. Ale okej, rozu­miem Two­je wąt­pli­wo­ści. Obo­je jed­nak czu­je­my, że w naj­now­szych wier­szach mamy do czy­nie­nia z jakimś (może mini, może nie) prze­or­ga­ni­zo­wa­niem opo­wie­ści. Czym to Two­im zda­niem jest? Pyta­nie-strzał, wia­do­mo, ale cho­dzi mi o nazwa­nie wra­że­nia. Zwrot w kre­acji (świa­do­mo­ści)? Nowa intym­ność (pry­wat­ność)? A może to taki gest-odpo­wiedź w stro­nę zło­śliw­ców (czy­tam Cię, Aktu­al­ni­ku „Wizji” ;p)?

Nie mogę być w stu pro­cen­tach pewien, ale napraw­dę chciał­bym wie­rzyć (i w tej wie­rze mieć rację), że ta zmia­na, to otwar­cie jest fak­tycz­ne, nawet jeśli póki co mia­ło­by ozna­czać wyłącz­nie dogłęb­ną i wyraź­ną świa­do­mość mecha­ni­zmów poru­sza­ją­cych poprzed­ni­mi roz­dzia­ła­mi tej dłu­giej opo­wie­ści o pamię­ci, cho­ro­bie, toż­sa­mo­ści. Myślę – tro­chę psy­cho­lo­gi­zu­jąc – że to jest wła­śnie coś takie­go. Jak­by kolej­na doj­rza­łość? Zrzu­ce­nie jesz­cze jed­nej war­stwy este­tycz­nej pozy? Jed­no­cze­śnie jest to odsło­nię­cie dość prze­wrot­ne, bo na prze­strze­ni tej samej książ­ki w bar­dzo skon­den­so­wa­ny spo­sób dosta­je­my po oczach obra­za­mi i figu­ra­mi z wie­lu poprzed­nich ‒ jak­by obok tego ujaw­nie­nia rdze­nia miał nas zasy­pać deszcz sta­rych fajer­wer­ków. Albo to może gorącz­ko­we poszu­ki­wa­nie wspo­mnia­nych wyżej linii ujścia? Takie strze­la­nie, nie na oślep, ale w bar­dzo róż­nych kie­run­kach, łącząc ze sobą i mie­sza­jąc naj­prze­róż­niej­sze wąt­ki, i to jest chy­ba to, co w Cie­le wier­sza naj­bar­dziej mnie pory­wa. Swo­ją dro­gą, cie­ka­wa tutaj jest funk­cja tego tytu­ło­we­go „cia­ła”: raz jest to „moje” cia­ło, innym razem sama gło­wa, od któ­rej „psu­je się wiersz”, cia­ło umie­ra­ją­ce, aż w koń­cu – i to chy­ba naj­cie­kaw­sze – cia­ło poten­cjal­ne jak w wier­szu „X. Mię­so”, gdzie rośnie „góra nie­na­pi­sa­nych wier­szy”. Co wię­cej, jest nie­do­sko­na­łe, doskwie­ra i spra­wia, że się „kica po tek­ście”. Dość bru­tal­nie wyraź­ną wska­zów­ką doty­czą­cą sto­sun­ku boha­te­ra do cia­ła, rze­czy­wi­sto­ści, może być wiersz „XLI. Pio­sen­ka o Brzęc­kich”. Czy ta dia­gno­za „zupeł­nej pust­ki” to coś, co Ci wystar­czy?

Mnie w obu przy­pad­kach, bo i w zasta­na­wia­niu się nad pust­ką, i nad „cia­łem” naj­bar­dziej doty­ka ‒ bo wystar­cza, czy­li war­stwę pod­sta­wo­wą zapew­nia mi samo prze­by­wa­nie z, towa­rzy­sze­nie opo­wie­ści ‒ waga wia­ry w mate­rię wier­sza, w jego soma­ty­kę. Ciał u Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go spo­ty­ka­li­śmy już całe gene­alo­gie, będą­ce zarów­no sym­bo­lem, jak i urze­czy­wist­nie­niem, histo­rio­gra­ficz­nym przy­wo­ła­niem. Cia­ła cier­pia­ły, sta­rza­ły się, prze­ży­wa­ły nie­usta­ją­co kon­kret­ne doświad­cze­nia i winy. Ale nad ich upa­mięt­nie­niem wyko­ny­wa­na jest pra­ca, pra­ca wier­sza i gło­wy; wysi­łek powro­tu. Pust­ka jest wszę­dzie tam, gdzie pomi­mo pod­ję­cia pró­by nie uda­je się ani roz­strzy­gnię­cie, ani otwar­cie na rze­czy­wi­stość spo­za tej poety­ki. Ja czu­ję to tro­chę w sta­rym, dobrym sty­lu wujasz­ka Kier­ke­ga­ar­da ‒ śmierć (koniec, prze­pra­co­wa­nie) opóź­nia swe nadej­ście, a piszą­ce­go i czy­ta­ją­cą pozo­sta­wia roz­cią­gnię­tych pomię­dzy skraj­no­ścia­mi. No ale to jest takie bla­bla­bla­nie o moich czy­tel­ni­czych intu­icjach, któ­re poza mną samą niko­go zapew­ne nie inte­re­su­ją. Przy­znam się jed­nak, że wiel­ką fraj­dę spra­wia mi czy­ta­nie kolej­nych arty­ku­łów o wier­szach E.T.-D., bo zawsze mam wra­że­nie, że autor­ki i auto­rzy podej­mu­ją się takiej stra­ceń­czej pró­by „oswo­je­nia” i „opar­cia” tek­stów o poręcz­ną meto­do­lo­gię, któ­ra wszyst­kie te cia­ła potra­fi­ła­by ze sobą pogo­dzić. Cza­sem mnie to prze­ko­nu­je, cza­sem ani tro­chę. Ale kie­dy pytasz o pust­kę, to zasta­na­wiam się nad ter­mi­nem, któ­ry zapro­po­no­wał Piotr Boga­lec­ki, uwzględ­nia­jąc w lek­tu­rze per­spek­ty­wę post­se­ku­lar­ną, czy­li „reko­lek­cje” Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go. Mnie naj­now­szy tom wyda­je się naj­waż­niej­szy i naj­cie­kaw­szy wła­śnie ze wzglę­du na nie; nie­ro­zu­mia­ne zaś w rela­cji pod­mio­tu z trans­cen­dent­nym, lecz jako wykład­nia meta­po­etyc­ka. No, wykład z bytu wier­sza, z jego poten­cja­łu i samo­dziel­no­ści. W Cie­le wier­sza pod­miot się tek­stu uczy, o tekst się trosz­czy, jest przez nie­go wyśmie­wa­ny, ska­zy­wa­ny na samot­ność, a z dru­giej stro­ny pozo­sta­je przy nim do same­go koń­ca, zawie­rza mu. Nie będę już przy­wo­ły­wać wię­cej cyta­tów, bo zaraz prze­ko­piu­je­my pół książ­ki, a ten tom nale­ży sobie zaku­pić i pod­czy­ty­wać, ok? Pisząc wcze­śniej­szą odpo­wiedź, uży­łam sło­wa „bry­ła” wier­sza zamiast „byt”, i od razu przy­szedł mi do gło­wy Kac­per Bart­czak, od któ­re­go tę bry­łę musia­łam gdzieś zga­pić. Niech auto­rzy wyba­czą mi ową ana­lo­gię, ale mam wra­że­nie, że w obu tych poety­kach zna­leźć moż­na pew­ne punk­ty wspól­ne ‒ i tu, i tu dużą wia­rę pokła­da się w pew­nej auto­no­mii tek­stu. I wła­śnie, Prze­mku, cie­ka­wi mnie, gdzie w polu poetyc­kim usta­wił­byś twór­czość Dyc­kie­go? Obok jakich nazwisk? A może zamiast? A dla uka­za­nia kulis naszej roz­mo­wy dodam, że pisze­my to w dniu otrzy­ma­nia przez Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go kolej­ne­go mię­dzy­na­ro­do­we­go wyróż­nie­nia ‒ Mię­dzy­na­ro­do­wej Nagro­dy Poetyc­kiej przy­zna­wa­nej przez mia­sto Mün­ster.

Szcze­re i ser­decz­ne gra­tu­la­cje! Nato­miast jeśli cho­dzi o umiesz­cza­nie E.T.-D. na jakiejś pozy­cji, to mam z tym pro­blem. Bo wła­ści­wie to myślę, że Dycio sie­dzi na wła­snym tro­nie. Nie wyda­je mi się, żeby kie­dy­kol­wiek przed i po nim ktoś wpadł w poezji pol­skiej na tak sza­lo­ny spo­sób pisa­nia, na tak osza­ła­mia­ją­cą dro­gę oswa­ja­nia pręd­ko ucie­ka­ją­ce­go cza­su. Nie ima­ją się go żad­ne poko­le­nio­we kate­go­rie, bo nigdy nie był ofi­cjal­ną czę­ścią żad­ne­go ugru­po­wa­nia. Nie widać tak­że niko­go, kto by się tej meto­dy poetyc­kiej podej­mo­wał, choć pew­nie wie­lu piszą­cych wycią­gnę­ło z niej mniej lub bar­dziej widocz­ne lek­cje. To pyta­nie, na szczę­ście, pozo­sta­wia mnie bez­rad­nym, bo nie chciał­bym Dyc­kie­go ubie­rać w żad­ne ubran­ka „poko­leń”, „nur­tów”, „grup”. W takiej opty­ce, jaką przyj­mu­je liry­ka Dycia, te kate­go­rie wła­ści­wie tra­cą na zna­cze­niu. Choć wia­do­mo, że jest to liry­ka z grun­tu powo­jen­na i jest to oczy­wi­stość, to te kon­kret­ne punk­ty zacze­pie­nia, któ­re mogą na to wska­zy­wać, nie przy­sła­nia­ją uni­wer­sal­no­ści. Nie przy­sła­nia­ją tego, że taką liry­kę moż­na by pisać i w innych epo­kach ‒ teza może nie­co kon­tro­wer­syj­na, ale w tym kon­tek­ście wyda­je mi się sen­sow­na. Co do tego „zamiast kogo”, to też nie chciał­bym uży­wać Dycia jako takie­go pion­ka, któ­ry zbi­ja inne pion­ki ‒ niech sobie będzie obok, na swo­jej wła­snej pozy­cji, czy komuś to prze­szka­dza? (śmiech)

Sta­ry, no, owa­cje za ten bra­wu­ro­wy unik! Chy­ba mogę się pod spo­rą czę­ścią Two­jej wypo­wie­dzi pod­pi­sać. Co cie­ka­we, w przy­pad­ku Dyc­kie­go ta sil­na „osob­ność” zda­je się nie przy­spa­rzać niko­mu dys­kom­for­tu, jest po pro­stu czymś w peł­ni jasnym, war­to­ścią tej poety­ki per se. Oczy­wi­ście kry­ty­ków i histo­ry­ków lite­ra­tu­ry pozo­sta­wiam na boku powyż­szej reflek­sji, oni muszą się tru­dzić, taka ich rola. Ja sama sta­ram się łączyć swo­ją „polo­ni­stycz­ność” z bez­bron­ną fraj­dą czy­ta­nia, więc nakła­da­ją mi się per­spek­ty­wy nagród, pre­sti­żu i dys­kur­sów na subiek­tyw­ne ulu­bie­nia; w tym przy­pad­ku nie ma koli­zji, jest zgo­da. Okej, ale nie mogę zosta­wić bez komen­ta­rza Two­jej zaczep­ki sprzed chwi­li; na ile czo­ło naj­młod­szej pol­skiej poezji jest/będzie/powinno być pod wpły­wem dyk­cji E.T.-D. Zbli­ża­my się chy­ba do koń­ca nasze­go gada­nia, więc spró­buj­my to jakoś skon­fron­to­wać puen­tą: mają te naj­młod­sze, rumia­ne rocz­ni­ki, się­gnąć po Cia­ło wier­sza czy nie mają? W mojej gło­wie, wia­do­mo, grom­kim chó­rem: „Muszą, muszą!”. A co Tobie pod­po­wia­da poetyc­ki instynkt, Prze­mku?

Pod­po­wia­da mi, że Cia­ło wier­sza może być dla mło­dych poetów dosko­na­łą lek­cją doj­rza­ło­ści. Mam tu na myśli tego typu doj­rza­łość, gdy umiesz już wyzna­czyć gra­ni­cę mię­dzy poetyc­ką pozą, czy­li czymś wykon­cy­po­wa­nym, a szcze­ro­ścią wyzna­nia, czy­li czymś pły­ną­cym z głęb­szych głę­bi, i wybie­rać mię­dzy tymi posta­wa­mi wedle upodo­ba­nia, wyda­je mi się, że tutaj Dycio­wi się to uda­ło wyjąt­ko­wo dobrze. Czy histo­ria Dycia zata­cza jakieś koło, dobi­ja do brze­gu? Trud­no stwier­dzić, nato­miast my już powo­li dobi­ja­my, Tosiu. Parę słów na zakoń­cze­nie?

Kula­wa jestem w kate­go­rii pod­su­mo­wań, ale tak sobie myślę, że nasza roz­mo­wa jest ide­al­ną repre­zen­ta­cją wyjąt­ko­wo­ści i siły wier­szy Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go ‒ one nas nadal potra­fią zaska­ki­wać. I to nawet tych, któ­rzy spo­glą­da­ją w ich stro­nę nie­uf­nie. Dro­gie i Dro­dzy, prze­czy­taj­cie Cia­ło wier­sza, okej? A potem o nim z nami poga­daj­cie, bo z pew­no­ścią mamy jesz­cze spo­ro kwe­stii do pospie­ra­nia się o. Dzię­ki, Prze­mku, za roz­mo­wę, pan­de­micz­ne uści­ski!

Dzię­ki, ści­skam też! A wy, Czy­tel­nicz­ki i ‑icy, czy­taj­cie Cia­ło wier­sza, bo serio war­to!