Wkrótce proza Johna Lennona w Biurze Literackim

8 grud­nia minie czter­dzie­ści lat od śmier­ci Joh­na Len­no­na. 9 paź­dzier­ni­ka przy­pa­da osiem­dzie­sią­ta rocz­ni­ca uro­dzin naj­waż­niej­sze­go z czte­rech Beatle­sów. To dobre oka­zje, aby pol­scy czy­tel­ni­cy mogli wresz­cie poznać cały doro­bek lite­rac­ki twór­cy Ima­gi­ne. Już za kil­ka tygo­dni do księ­garń w całej Pol­sce tra­fi książ­ka Prze­stwo­rzo­ne rze­czy w prze­kła­dzie Fili­pa Łobo­dziń­skie­go. Wydaw­cą obszer­ne­go wydaw­nic­twa będzie Biu­ro Lite­rac­kie.

8 grud­nia minie czter­dzie­ści lat od śmier­ci Joh­na Len­no­na. 9 paź­dzier­ni­ka przy­pa­da osiem­dzie­sią­ta rocz­ni­ca uro­dzin naj­waż­niej­sze­go z czte­rech Beatle­sów. To dobre oka­zje, aby pol­scy czy­tel­ni­cy mogli wresz­cie poznać cały doro­bek lite­rac­ki twór­cy Ima­gi­ne. Już za kil­ka tygo­dni do księ­garń w całej Pol­sce tra­fi książ­ka Prze­stwo­rzo­ne rze­czy w prze­kła­dzie Fili­pa Łobo­dziń­skie­go. Wydaw­cą obszer­ne­go wydaw­nic­twa będzie Biu­ro Lite­rac­kie.

Kie­dy muzy­cy wyda­ją książ­ki, naj­czę­ściej moż­na się spo­dzie­wać albo wspo­mnień („a wte­dy po kon­cer­cie nasz mena­go dostał pia­ny”), albo porad­ni­ków („strój w open E daje taki efekt, że mniam”). Nie­wie­lu stać na stwo­rze­nie cze­goś, co moż­na posta­wić na pół­ce z lite­ra­tu­rą. Bob Dylan, Nick Cave, Lau­rie Ander­son – ta lista napraw­dę nie jest impo­nu­ją­ca. W roc­kan­drol­lo­wym świe­cie pierw­szy był John Len­non.

W 1964 roku w angiel­skich księ­gar­niach poja­wi­ła się ksią­żecz­ka wypeł­nio­na gro­te­sko­wy­mi i pur­non­sen­so­wy­mi opo­wia­dan­ka­mi, wier­szy­ka­mi i rysun­ka­mi John Len­non in His Own Wri­te. Rok potem – kolej­na, A Spa­niard in the Works. Oby­dwie zdra­dza­ły nie­zwy­kłe poczu­cie humo­ru i umie­jęt­ność żon­glo­wa­nia języ­kiem, a tak­że otrza­ska­nie auto­ra zarów­no w kla­sy­ce bry­tyj­skie­go absur­du, jak i twór­czo­ści mistrzów pokro­ju T.S. Elio­ta czy L. Car­rol­la.

Zda­niem Fili­pa Łobo­dziń­skie­go: „Być może gdy­by Len­non nie był skąd­inąd zna­nym szar­pi­dru­tem, woka­li­stą i twór­cą wystę­pu­ją­cym w pew­nym zna­nym kwar­te­cie, nie prze­bił­by się tak szyb­ko ze swo­ją lite­ra­tu­rą do świa­do­mo­ści kry­ty­ków. Ale na pew­no i tak był­by zauwa­żo­ny i doce­nio­ny”. Kie­dy ponad dwie deka­dy póź­niej, w 1986 roku, Yoko Ono wyda­ła zbio­rek Len­no­na Skyw­ri­ting by Word of Mouth, dwie publi­ka­cje roz­ro­sły się do try­lo­gii.

Pierw­sze dwie ksią­żecz­ki mia­ły swo­ją pol­ską wer­sję już w latach dzie­więć­dzie­sią­tych pod tytu­łem Na wła­sne kopy­to. Stwo­rzył ją wybit­ny poli­glo­ta i tłu­macz Robert Stil­ler. Książ­ka po pol­sku też jest bły­sko­tli­wa, chu­li­gań­ska – acz­kol­wiek obcią­żo­na zbyt­nią potrze­bą Stil­le­ra, by odczy­ty­wać Len­no­na poprzez realia III RP i zako­twi­czyć tę pro­zę w pol­skich realiach poli­tycz­no-spo­łecz­nych tam­te­go cza­su. Dziś więk­szość tych alu­zji jest nie­czy­tel­na, bo wie­le nazwisk i sytu­acji ode­szło w nie­pa­mięć.

Dla­te­go gdy w Biu­rze Lite­rac­kim (gdzie uka­za­ły się pro­za Boba Dyla­na i Nic­ka Cave’a oraz tek­sty Lau­rie Ander­son i Pat­ti Smith) naro­dzi­ła się idea wyda­nia po pol­sku Skyw­ri­ting by Word of Mouth, poja­wi­ło się zara­zem pyta­nie, czy nie poku­sić się o ponow­ne spo­lsz­cze­nie dwóch ksią­że­czek, któ­re Len­non wydał za życia. Nie po to, by unie­waż­nić pio­nier­ską i pomy­sło­wą pra­cę Rober­ta Stil­le­ra, ale żeby odczy­tać Len­no­na poprzez Len­no­na, rezy­gnu­jąc z udo­ma­wia­nia go w pol­skich realiach.

Efekt jest już gotów i wkrót­ce tra­fi do pol­skich czy­tel­ni­ków. Zapo­wia­da się jed­no z naj­więk­szych wyda­rzeń lite­rac­kich tej jesie­ni. Wszyst­kie alu­zje do bry­tyj­skie­go czy ame­ry­kań­skie­go życia pozo­sta­ły sobą, a poza tym mamy tu lot kuli w bilar­dzie elek­trycz­nym po zaka­mar­kach języ­ka, wyobraź­ni i nad­re­al­nej wraż­li­wo­ści.