Adam KACZANOWSKI: Zabawne i zbawienne

Pierw­szą pre­mie­rą Biu­ra Lite­rac­kie­go w 2020 roku jest Zabaw­ne i zba­wien­ne Ada­ma Kacza­now­skie­go.

Pierw­szą pre­mie­rą Biu­ra Lite­rac­kie­go w 2020 roku jest Zabaw­ne i zba­wien­ne Ada­ma Kacza­now­skie­go uka­zu­ją­ce się w serii Poezje. „Chcia­łem, żeby to była moja naj­czul­sza i naj­bru­tal­niej­sza książ­ka zara­zem. Mam nadzie­ję, że roz­ba­wi ona czy­tel­ni­ka do łez” – mówi o tomie uro­dzo­ny w 1976 roku autor, któ­ry w not­ce bio­gra­ficz­nej pisze o sobie: „Raczej pisarz, tro­chę per­for­mer. Czło­wiek-mał­pa, Cali­necz­ka, klaun, lau­re­at Wro­cław­skiej Nagro­dy Poetyc­kiej Sile­sius, nomi­no­wa­ny do Nagro­dy Lite­rac­kiej Gdy­nia. Autor dzie­wię­ciu ksią­żek z wier­sza­mi i czte­rech z pro­zą. Pozna­niak, miesz­ka w War­sza­wie”.

Zapy­ta­ny o Zabaw­ne i zba­wien­ne Kacza­now­ski mówi: „Piszę tak, by moje wier­sze wywo­dzi­ły się z pro­zy i nie dawa­ły zamknąć w ese­ju. Dotąd sta­ra­łem się tak­że, by ich lek­tu­ra zawsze była zabaw­na, a nigdy zba­wien­na. Zda­rza się jed­nak, że czło­wiek posta­na­wia się serio odsło­nić, nara­ża­jąc przy tym na śmiesz­ność. Joker może być każ­dą kar­tą: śmiesz­ną blot­ką i poważ­nym asem. Doło­żył­bym tutaj: śmiesz­ne­go asa i poważ­ną blot­kę”. W roz­mo­wie w maga­zy­nie lite­rac­kim biBLio­te­ka autor doda­je: „Bio­rę kawał­ki rze­czy­wi­sto­ści i tak je obra­biam, by wyglą­da­ły na abs­trak­cję. Wychy­lam rze­czy­wi­stość o jeden sto­pień. Mate­riał do badań pobie­ram od żywe­go czło­wie­ka”.

Zda­niem Anny Kału­ży: „W Zabaw­nych i zba­wien­nych zbaw­cza potę­ga komi­zmu nie się­ga reli­gij­nych, trans­cen­dent­nych sfer – przy­cią­ga nas raczej do świa­ta spo­łecz­nych, eko­no­micz­nych, świec­kich i indy­wi­du­al­nych związ­ków. Jest w naj­now­szej książ­ce jed­nak coś, cze­go wcze­śniej u auto­ra Nowe­go zoo w takim natę­że­niu i fron­tal­nym usta­wie­niu mogli­śmy nie dostrze­gać, czy­li komicz­ność wła­śnie – spe­cy­ficz­nie przez nie­go roz­pro­wa­dza­na w arty­stycz­nej mate­rii”. I doda­je: „Jego stra­te­gię arty­stycz­ną nazwa­ła­bym – bio­rąc pod uwa­gę nie­któ­re jej aspek­ty – klau­na­dą”.

Minio­ny rok nale­żał do wyjąt­ko­wo uda­nych dla Ada­ma Kacza­now­skie­go. Tom Cele został nomi­no­wa­ny do Nagro­dy Lite­rac­kiej Gdy­nia oraz Wro­cław­skiej Nagro­dy Poetyc­kiej Sile­sius i zdo­był to dru­gie wyróż­nie­nie. Oprócz tego Co jest nie tak z tymi ludź­mi? z 2016 roku zna­la­zło się na liście „Trzy­dzie­stu ksią­żek poetyc­kich na trzy­dzie­sto­le­cie”. Przy tej ostat­niej oka­zji tak pisa­ła Anna Kału­ża: „Prę­dzej czy póź­niej wszy­scy spo­tka­my ‘na żywo’ boha­te­rów Ada­ma Kacza­now­skie­go. Kapi­ta­lizm i inne for­my magicz­ne­go myśle­nia prę­dzej czy póź­niej dopad­ną nas i zła­mią. Prę­dzej czy póź­niej będzie­my się z tego śmiać. Bar­dzo cenię Kacza­now­skie­go za ten wymu­szo­ny na nas śmiech”.