Dimityr KENAROW: Zwierzęta apokryficzne

W serii „Nowy euro­pej­ski kanon lite­rac­ki” uka­za­ły się „Zwie­rzę­ta apo­kry­ficz­ne” Dimi­ty­ra Kena­ro­wa w prze­kła­dzie Mag­da­le­ny Pytlak. Autor będzie gościem spe­cjal­nym tego­rocz­nej edy­cji festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki mię­dzy 6 a 9 czerw­ca w Koło­brze­gu.

W serii „Nowy euro­pej­ski kanon lite­rac­ki” uka­za­ły się „Zwie­rzę­ta apo­kry­ficz­ne” Dimi­ty­ra Kena­ro­wa w prze­kła­dzie Mag­da­le­ny Pytlak. „Gdy myślę i mówię o pra­wach zwie­rząt, myślę i mówię o pod­mio­to­wo­ści, a to z kolei odbi­ja się na myśle­niu i mówie­niu o ludziach – kim są ludzie pozba­wie­ni gło­su, ludzie, któ­rych to my sta­ra­my się zde­fi­nio­wać i za nich decy­do­wać, i wresz­cie: kim jeste­śmy my sami, czy napraw­dę to nasz głos?” – mówi w wywia­dzie towa­rzy­szą­cym pre­mie­rze autor.

Książ­ka peł­na jest zwie­rząt, któ­re zamiesz­ku­ją świat real­nie i meta­fo­rycz­nie. Znaj­dzie­my tu naj­róż­niej­sze gatun­ki istot żywych – od naj­drob­niej­szych orga­ni­zmów, owa­dów, przez zwie­rzę­ta wod­ne i lądo­we, Homo sapiens, aż do naj­więk­szych ssa­ków – któ­rych los sta­je się soczew­ką nasze­go bycia w świe­cie. Autor nie boi się zaba­wy for­ma­mi kla­sycz­ny­mi, taki­mi jak ele­gia, oda czy poemat. Każ­dy z wier­szy znaj­du­je się w odpo­wied­nim miej­scu i przy­bie­ra swo­isty, zna­czą­cy kształt.

„‘Zwie­rzę­ta apo­kry­ficz­ne’ to książ­ka, na tle któ­rej wid­nie­je kres ery antro­po­ce­nu” – pisze Syl­wia Sie­dlec­ka i doda­je: „Autor mówi o miło­ści, zabi­ja­niu, pięk­nie zwie­rząt i ich tajem­ni­cy. Zwie­rzę­ciem jest tu tak­że czło­wiek, któ­ry, choć czę­sto odgra­dza się od innych żywych istot fasa­da­mi kul­tu­ry, języ­ka, ubrań, wznio­słych idei, dzie­li z nimi wie­le doświad­czeń. Jakim zwie­rzę­ciem jest mat­ka? – czy­ta­my w jed­nym z wier­szy, nawią­zu­jąc do dzie­cię­cej zaba­wy w uda­wa­nie róż­nych gatun­ków”.

Nie brak tu odnie­sień auto­bio­gra­ficz­nych, popkul­tu­ro­wych czy mitycz­nych, dzię­ki któ­rym to, co apo­kry­ficz­ne, wypchnię­te poza nawias, wcho­dzi do kano­nu. Wyda­ne w Buł­ga­rii w 2010 roku „Zwie­rzę­ta apo­kry­ficz­ne” wpi­su­ją się w coraz moc­niej­szy w naszej czę­ści Euro­py nurt eko­po­ety­ki, przy czym Kena­row nie poprze­stał na pozio­mie zaan­ga­żo­wa­nia słow­ne­go – cały dochód ze sprze­da­ży tomu został prze­ka­za­ny sofij­skie­mu ogro­do­wi zoo­lo­gicz­ne­mu.

Dimi­tyr Kena­row uro­dził się w 1981 roku. Jest absol­wen­tem Mid­dle­bu­ry Col­le­ge oraz Uni­wer­sy­te­tu Kali­for­nij­skie­go w Ber­ke­ley. Oprócz nagra­dza­nych i sze­ro­ko komen­to­wa­nych ksią­żek poetyc­kich publi­ku­je repor­ta­że oraz dzien­ni­ki z podró­ży. W 2023 roku uka­za­ła się jego książ­ka o byłej Jugo­sła­wii: „Dyk­ta­to­rzy, trak­to­ry i inne przy­go­dy”. Autor jest człon­kiem buł­gar­skie­go oddzia­łu Sto­wa­rzy­sze­nia Dzien­ni­ka­rzy Euro­pej­skich (AEJ) oraz ame­ry­kań­skie­go PEN Clu­bu.

Mag­da­le­na Pytlak uro­dzi­ła się w 1981 roku. Jest buł­ga­ryst­ką, sla­wist­ką, dok­tor­ką lite­ra­tu­ro­znaw­stwa i tłu­macz­ką lite­rac­ką. Na co dzień pra­cu­je w Insty­tu­cie Filo­lo­gii Sło­wiań­skiej UJ, gdzie wykła­da współ­cze­sną lite­ra­tu­rę i kul­tu­rę buł­gar­ską oraz trans­la­to­ry­kę. Ma na swo­im kon­cie kil­ka nomi­na­cji oraz nagród za prze­kład, m.in. nomi­na­cje do Nagro­dy Lite­rac­kiej Gdy­nia (2018 i 2019), nagro­dę „Lite­ra­tu­ry na Świe­cie” oraz Lite­rac­ką Nagro­dę Euro­py Środ­ko­wej Ange­lus.