Dwudziesty debiutant w Biurze Literackim

20 listo­pa­da pre­mie­ra Rapor­tu wojen­ne­go Aga­ty Jabłoń­skiej. To dwu­dzie­sty debiu­tant w Biu­rze Lite­rac­kim. Tom w spe­cy­ficz­ny spo­sób podej­mu­je temat woj­ny pro­wa­dzo­nej na róż­nych fron­tach, nie tyle poli­tycz­nych, ile pry­wat­nych.

20 listo­pa­da pre­mie­ra Rapor­tu wojen­ne­go Aga­ty Jabłoń­skiej. To dwu­dzie­sty debiu­tant w Biu­rze Lite­rac­kim, któ­re od lat z powo­dze­niem pra­cu­je z począt­ku­ją­cy­mi auto­ra­mi. Pierw­sza w histo­rii nagro­da Nike dla Bron­ki Nowic­kiej, a wcze­śniej licz­ne wyróż­nie­nia dla pierw­szych ksią­żek Sła­wo­mi­ra Elsne­ra, Łuka­sza Jaro­sza, Szy­mo­na Słom­czyń­skie­go, Julii Szy­cho­wiak czy ostat­nio Dawi­da Mate­usza spra­wia­ją, że na książ­kę Aga­ty Jabłoń­skiej nale­ży tak­że zwró­cić uwa­gę. Szcze­gól­nie, że autor­ka cze­ka­ła ze swo­im debiu­tem ponad deka­dę.

Zawie­ra­ją­cy 26 wier­szy tom w spe­cy­ficz­ny spo­sób podej­mu­je temat woj­ny pro­wa­dzo­nej na róż­nych fron­tach, nie tyle poli­tycz­nych, ile pry­wat­nych. Tytu­ło­wy raport prze­wrot­nie odda­je poety­kę wier­szy Aga­ty Jabłoń­skiej, któ­re sta­ją się mel­dun­ka­mi ze świa­ta wewnętrz­ne­go, sygna­ła­mi ostrze­gaw­czy­mi, gdy kon­flik­ty spo­łecz­ne pod­sy­ca­ją intym­ne lęki. Jeden z nich jest zwią­za­ny z macie­rzyń­stwem, z tro­ską i odpo­wie­dzial­no­ścią za dziec­ko w sytu­acji gra­nicz­nej, gdy za rogiem wciąż trwa woj­na albo za chwi­lę może wybuch­nąć.

Ten prze­wi­ja­ją­cy się z wier­szach Aga­ty Jabłoń­skiej wątek jest sil­nie zwią­za­ny z jej pry­wat­ny­mi doświad­cze­nia­mi – autor­ka od kil­ku lat wycho­wu­je syna i zdra­dza, że odkąd zosta­ła mat­ką, bez­u­stan­nie drą­ży ją głę­bo­ka fobia przed woj­ną. Nastrój rodzi­ciel­skiej czu­ło­ści i bez­pie­czeń­stwa prze­pla­ta się w tej poezji z nie­pew­no­ścią i gro­zą. To syne­ste­zyj­ne, ryt­micz­ne, opar­te na bły­sko­tli­wych grach słów i sko­ja­rzeń, poru­sza­ją­ce wier­sze, któ­re zaska­ku­ją pomy­sła­mi for­mal­ny­mi i nie­ty­po­wy­mi roz­wią­za­nia­mi.

Pod­kre­śla to też Dawid Mate­usz: „Daw­no nie mie­li­śmy poet­ki, któ­ra w tak prze­ko­nu­ją­cy spo­sób łączy liry­kę intym­no­ści z zaan­ga­żo­wa­niem w spra­wy spo­łecz­ne. Poet­ki, któ­ra eks­plo­ru­jąc doświad­cze­nie macie­rzyń­stwa, przy­po­mi­na nam jed­no­cze­śnie, że ‘za każ­dym razem, kie­dy piszesz wiersz/ ktoś nabi­ja broń/ lewą ręką gła­dzi kol­bę’, któ­rej debiut powi­nien zawsty­dzić męż­czyzn, a wiersz ‘Mówie­nie NIE. Instruk­taż’ mógł­by z powo­dze­niem zna­leźć się na trans­pa­ren­tach i ulot­kach pod­czas każ­de­go Czar­ne­go Pro­te­stu’ ”.

Aga­ta Jabłoń­ska jest absol­went­ką histo­rii sztu­ki, zwią­za­ną z Muzeum Naro­do­wym w Kra­ko­wie. Publi­ku­je tek­sty na temat archi­tek­tu­ry, przy­go­to­wu­je wysta­wy, robi zdję­cia, pro­te­stu­je i – co lubi pod­kre­ślać – wycho­wu­je syna. Jej debiut to pierw­sza książ­ka w Biu­rze Lite­rac­kim, któ­rej wyda­nie zosta­ło wspar­te środ­ka­mi prze­ka­za­ny­mi przez rodzi­nę Toma­sza Puł­ki. Co cie­ka­we, Aga­ta Jabłoń­ska wywo­dzi się z tego same­go śro­do­wi­ska poetyc­kie­go, co zmar­ły przed pię­cio­ma laty Tomasz Puł­ka, z któ­rym autor­ka Rapor­tu wojen­ne­go wspól­nie sta­wia­ła pierw­sze lite­rac­kie kro­ki.