Joanna ROSZAK: Przyszli niedokonani

Do księ­garń tra­fia wła­śnie książ­ka Joan­ny Roszak Przy­szli nie­do­ko­na­ni. Nomi­no­wa­na do naj­waż­niej­szych nagród lite­rac­kich poznań­ska pisar­ka mówi w niej w imie­niu uchodź­ców języ­kiem poezji.

Do księ­garń tra­fia wła­śnie książ­ka Joan­ny Roszak Przy­szli nie­do­ko­na­ni wyda­na w Stro­niu Ślą­skim przez Biu­ro Lite­rac­kie. Nomi­no­wa­na do naj­waż­niej­szych nagród lite­rac­kich poet­ka mówi w niej w imie­niu uchodź­ców języ­kiem poezji. Zbom­bar­do­wa­ni medial­ny­mi, „suchy­mi” infor­ma­cja­mi o kolej­nych tra­ge­diach odbior­cy natra­fią w wier­szach poznań­skiej autor­ki na dźwię­ki peł­ne emo­cji, wypo­wia­da­ne przez ludzi ucho­dzą­cych przed woj­ną, z same­go środ­ka ich pry­wat­nych histo­rii roz­pię­tych na dwa świa­ty.

Roszak z cha­rak­te­ry­stycz­nym zmy­słem obser­wa­cji poru­sza temat prze­mi­ja­nia i ulot­no­ści ludz­kie­go ist­nie­nia. Przy­wo­łu­je tak­że motyw odrzu­ce­nia, przej­mu­ją­co przed­sta­wio­ny w obra­zach ludzi pozba­wio­nych domu i prze­szło­ści, nie­pew­nych jutra, a zamiast tego mają­cych dotkli­wie potwier­dzo­ną pew­ność, że w naszym świe­cie nikt nie wyj­dzie im na spo­tka­nie, nie zapro­si w gości­nę. Przy­szli nie­do­ko­na­ni to poru­sza­ją­ca pano­ra­ma boha­te­rów: tych, któ­rzy choć w czę­ści pra­gną zostać dostrze­że­ni, i tych, któ­rzy na wszyst­ko pozo­sta­ją śle­pi.

„Pierw­szy raz dość szyb­ko wie­dzia­łam, że ta książ­ka będzie na temat – inny niż tyl­ko ja, moje” – mówi Roszak w wywia­dzie udzie­lo­nym Roma­no­wi Hone­to­wi w biBLio­te­ce. „Pisa­łam te wier­sze z ręką na ser­cu. I pisa­łam, żeby roz­wi­kłać w gło­wie zagad­kę losu kon­kret­nych ludzi i zagad­kę obo­jęt­no­ści, nie­po­ro­zu­mie­nia”. „Było­by pięk­nie, gdy­by wier­sze mogły choć na chwi­lę wyjść z czy­tel­ni­ka­mi poza książ­kę, gdy­by choć dla jed­nej oso­by sta­ły się – powtó­rzę obraz Kaf­ki – sie­kie­rą na zamar­z­nię­te morze w nich, w nas”.

Joan­na Roszak to poet­ka, publi­cyst­ka i wykła­dow­czy­ni aka­de­mic­ka. Pra­cu­je jako adiunkt w Insty­tu­cie Sla­wi­sty­ki Pol­skiej Aka­de­mii Nauk w Pozna­niu. Jest autor­ką sze­ściu tomów poetyc­kich oraz sze­ściu publi­ka­cji ese­istycz­no-nauko­wych, w tym wyda­ne­go w 2010 roku w Biu­rze Lite­rac­kim zbio­ru W czte­ry stro­ny naraz: por­tre­ty Kar­po­wi­cza. Jej książ­ki były nomi­no­wa­ne m.in. do Wro­cław­skiej Nagro­dy Poetyc­kiej „Sile­sius”, Nagro­dy Lite­rac­kiej Gdy­nia oraz Nagro­dy Poetyc­kiej im. Wisła­wy Szym­bor­skiej.