Już za miesiąc debiut Katarzyny Szwedy

27/10/2020 Zapowiedzi

Już za mie­siąc nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go uka­że się Bosor­ka Kata­rzy­ny Szwe­dy. Debiut lau­re­at­ki pro­jek­tu Pierw­sza książ­ka wier­szem 2020 zwró­ci naszą uwa­gę w kie­run­ku Łem­kowsz­czy­zny. Utwo­rom towa­rzy­szą foto­gra­fie autor­ki, któ­re poma­ga­ją nam ujrzeć spój­ny obraz współ­cze­sno­ści pozo­sta­ją­cej w rela­cji z histo­rią.

 

 

Kata­rzy­na Szwe­da od naj­młod­szych lat pozo­sta­wa­ła w bli­skim kon­tak­cie z natu­rą i lite­ra­tu­rą. Wycho­wa­ła się w Kota­ni, małej wsi poło­żo­nej w Beski­dzie Niskim. To obszar zamiesz­ki­wa­ny przez Łem­ków, któ­rych kie­dyś było tu znacz­nie wię­cej niż dziś. Gwał­tow­ne wysie­dle­nia sta­now­czo zmie­ni­ły kra­jo­braz etnicz­ny i kul­tu­ro­wy Łem­kowsz­czy­zny. W debiu­tanc­kim tomie Szwe­da szki­cu­je obraz wsi real­nej i wid­mo­wej, gdzie to, co minio­ne, jest rów­no­cze­śnie tym, co aktu­al­ne.

 

„Chcia­łam przed­sta­wić pogra­ni­cze pol­sko-ruskie, jego róż­no­rod­ność pod wzglę­dem histo­rycz­nym, kul­tu­ro­wym i spo­łecz­nym, jego odmien­ność” – mówi­ła autor­ka w roz­mo­wie z Macie­jem Konar­skim, któ­ra uka­za­ła się w ramach 12. edy­cji Poło­wu. „To świat, któ­ry bar­dzo się zmie­nił, opu­sto­szał. Czu­ję się zwią­za­na z auto­chto­nicz­ny­mi miesz­kań­ca­mi Beski­du Niskie­go, nie tyl­ko ze wzglę­du na swo­je korze­nie, ale cho­ciaż­by na sam fakt, że dora­sta­łam wśród ich histo­rii”.

 

Bosor­ka to nie tyl­ko histo­ria i jej kon­se­kwen­cje. To ludo­wość, natu­ra w posta­ci nie same­go kra­jo­bra­zu, ale i boha­te­ra. Zmy­sło­wość wyni­ka­ją­ca z kon­tak­tu z prze­strze­nią, z życia według jej zasad. Okru­cień­stwo i obo­jęt­ność wcho­dzą w syn­te­zę z zależ­no­ścią. Jed­nak wła­śnie w histo­rii, we wspo­mnie­niach z dzie­ciń­stwa, w powro­tach do reguł natu­ry Szwe­da znaj­du­je spo­sób na wyra­że­nie tego, jak wyglą­da współ­cze­sność.

 

Róż­ne rodza­je bli­sko­ści kore­spon­du­ją z roz­ma­ity­mi pogra­ni­cza­mi, rów­nież etnicz­ny­mi, ale też tymi mię­dzy ero­ty­ką a nie­win­no­ścią, czło­wie­czeń­stwem a abso­lut­nym pod­po­rząd­ko­wa­niem natu­rze, wresz­cie mię­dzy tym, co real­ne, a tym, co ilu­zo­rycz­ne, wid­mo­we. Śmierć, kobie­cość, macie­rzyń­stwo wcho­dzą w ramy spój­ne­go obra­zu, któ­ry przez pry­zmat prze­szło­ści poka­zu­je dzi­siej­szy świat.

 

Mamy też do czy­nie­nia z gra­ni­ca­mi mię­dzy eko­po­ety­ką, do któ­rej zdą­ży­li­śmy przy­wyk­nąć, i sub­tel­ną, a zara­zem mrocz­ną liry­ką Kata­rzy­ny Szwe­dy. Foto­gra­fie autor­ki uła­twia­ją doświad­cze­nie tego świa­ta wszyst­ki­mi zmy­sła­mi, poma­ga­ją dotrzeć do źró­dła opo­wia­da­nych histo­rii. Jest to histo­ria wyklu­czeń, kla­so­wo­ści, sztyw­nych hie­rar­chii, ale rów­nież histo­ria czu­ło­ści, wspól­no­to­wo­ści i pamię­ci.

 

Kata­rzy­na Szwe­da uro­dzi­ła się w 1990 roku. Stu­dio­wa­ła w Pol­sce i w Niem­czech, ukoń­czy­ła filo­lo­gię angiel­ską oraz stu­dia nauczy­ciel­skie z języ­ka­mi angiel­skim i hisz­pań­skim. Jest lau­re­at­ką sze­re­gu kon­kur­sów poetyc­kich, pro­gra­mu sty­pen­dial­ne­go Tele­wi­zji Pol­skiej „Doli­na Kre­atyw­na” oraz 12. edy­cji Poło­wu Biu­ra Lite­rac­kie­go.

 

Publi­ko­wa­ła m.in. w „Bli­zie”, „BiBLio­te­ce”, „Arte­riach”, „Kon­ten­cie”, „Sto­ne­rze Pol­skim”. Autor­ka sta­ra się szu­kać praw­dy nie tyl­ko poprzez sło­wo, ale tak­że poprzez obraz, foto­gra­fię. Jej debiu­tanc­ka Bosor­ka łączy te per­spek­ty­wy, pro­wa­dzi nas przez histo­rię w stro­nę źró­dła.

 

 

Pod­czas pra­cy nad książ­ką autor­ka korzy­sta­ła ze Sty­pen­dium Twór­cze­go Mia­sta Kra­ko­wa.

Inne wiadomości z kategorii
Teksty i materiały o książce w biBLiotece
  • KOMENTARZE guajira Autor­ski komen­tarz Kata­rzy­ny Szwe­dy, towa­rzy­szą­cy wyda­niu książ­ki Kata­rzy­ny Szwe­dy Bosor­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 9 listo­pa­da 2020 roku. więcej
  • ESEJE Łemkowski palimpsest, odwrotność wymazania Recen­zja Joan­ny Muel­ler, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Kata­rzy­ny Szwe­dy Bosor­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 9 listo­pa­da 2020 roku. więcej
  • POEZJE Bosorka Frag­ment książ­ki Kata­rzy­ny Szwe­dy Bosor­ka, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 9 listo­pa­da 2020 roku, a w wer­sji elek­tro­nicz­nej 14 lute­go 2022 roku. więcej
  • zapowiedzi książek Bosorka Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Kata­rzy­ny Szwe­dy Bosor­ka, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 9 listo­pa­da 2020 roku. więcej
  • Filmowo Muzyka słowa: Bosorka Kata­rzy­na Szwe­da w towa­rzy­stwie Wacła­wa Zim­pla czy­ta utwo­ry ze swo­jej książ­ki Bosor­ka. Nagra­nie zre­ali­zo­wa­no w ramach pro­jek­tu Kar­to­te­ka 25. więcej