Kim YIDEUM: Histeria

26 wrze­śnia pre­mie­ra książ­ki gości­ni spe­cjal­nej tego­rocz­ne­go Festi­wa­lu Trans­port Lite­rac­ki w Koło­brze­gu – Kim Yideum. Histe­ria to pierw­szy prze­kład na język pol­ski wier­szy tej kore­ań­skiej poet­ki.

26 wrze­śnia pre­mie­ra książ­ki gości­ni spe­cjal­nej tego­rocz­ne­go Festi­wa­lu Trans­port Lite­rac­ki w Koło­brze­gu – Kim Yideum. „Histe­ria” to pierw­szy prze­kład na język pol­ski wier­szy tej kore­ań­skiej poet­ki. Tom został prze­ło­żo­ny przez Ewę Suh, Lyn­na Suha i Kata­rzy­nę Szu­ster-Tar­di. Poezja Yideum jest doce­nia­na zarów­no w Korei, jak i na Zacho­dzie, co potwier­dza­ją licz­ne nagro­dy lite­rac­kie. Teraz – dzię­ki publi­ka­cji Biu­ra Lite­rac­kie­go – te wyjąt­ko­we wier­sze tra­fia­ją rów­nież do rąk pol­skie­go czy­tel­ni­ka.

Histe­ria to bez­kom­pro­mi­so­wy tom obna­ża­ją­cy mecha­ni­zmy prze­mo­cy i wyczu­lo­ny na tok­sycz­ne rela­cje, zwłasz­cza te patriar­chal­ne. Wier­sze Yideum są inten­syw­ne i peł­ne napię­cia, w swo­jej pozor­nie cha­otycz­nej i skon­den­so­wa­nej for­mie eks­plo­du­ją nad­mia­rem zna­czeń i moż­li­wo­ści inter­pre­ta­cji. To rela­cja ze sta­nu kry­tycz­ne­go, któ­re­go cen­trum jest cia­ło wyrzu­ca­ją­ce z sie­bie w cha­osie ból i gniew. Utwo­ry sta­ją się akta­mi opo­ru napę­dza­ny­mi wraż­li­wo­ścią i wście­kło­ścią. Rów­no­cze­śnie nie­zwy­kle pogłę­bio­na empa­tia i sen­su­al­na wyobraź­nia pozwa­la­ją poet­ce otwie­rać się na wie­lo­gło­so­wość i inność.

W roz­mo­wie z Lyn­nem Suh Kim Yideum porów­nu­je swo­je pisa­nie do pro­ce­su fizjo­lo­gicz­ne­go, pod­kre­śla cie­le­sność swo­ich wier­szy – stwier­dza: „Cia­ło to moja poezja”. Nie ukry­wa rów­nież, że jej cel sta­no­wi two­rze­nie poezji odmien­nej od tej, któ­ra jest obec­na na kore­ań­skim ryn­ku lite­rac­kim: „Bar­dzo lubię rewo­lu­cję. Oczy­wi­ście waż­ne są dla mnie pro­te­sty spo­łecz­ne, ale lubię też bun­to­wać się prze­ciw­ko regu­łom pisa­nia poezji, nawet prze­ciw­ko gra­ma­ty­ce języ­ka. Mam ocho­tę wysa­dzić wszyst­ko w powie­trze. Chcia­ła­bym pisać poezję zupeł­nie inną niż ta, któ­rą piszą kole­żan­ki i kole­dzy”.

Autor­ka i tłu­macz pod­kre­śla­ją rów­nież wagę poli­fo­nicz­no­ści tej poezji – wie­lo­gło­so­wość two­rzy cha­rak­te­ry­stycz­ne dla Yideum nie­oczy­wi­ste obra­zy poetyc­kie, odwo­łu­ją­ce się rów­no­cze­śnie do doświad­czeń boha­te­rów róż­nej płci i w róż­nym wie­ku, któ­re mogą spra­wiać wra­że­nie cha­osu, ale kry­ją w sobie bogac­two zna­czeń do inter­pre­ta­cji. Co jed­nak istot­ne, poet­ka sku­pia się przede wszyst­kim na kobie­tach, a tom jest osnu­ty wokół doświad­czeń kobie­ce­go cia­ła. Jak zauwa­ża: „kon­takt cie­le­sny prze­ra­dza się tu w język poezji”.

Kim Yideum to poet­ka, wykła­dow­czy­ni aka­de­mic­ka, femi­nist­ka. Jest jed­ną z naj­waż­niej­szych współ­cze­snych auto­rek kore­ań­skich. Uzy­ska­ła dok­to­rat na pod­sta­wie dyser­ta­cji na temat kore­ań­skich poetyk femi­ni­stycz­nych. Ma w dorob­ku sie­dem tomów poetyc­kich, powieść oraz zbio­ry ese­jów. Jej twór­czość była tłu­ma­czo­na na język angiel­ski. Wie­lo­krot­nie nagra­dza­na, m.in. Poetry & the World Lite­ra­ry Award (2010), Kim Dal­jin Chan­gwon Award (2011), Nagro­dą Poetyc­ką Kim Chun­su (2014), 22nd Cen­tu­ry Lite­ra­ry Award (2015).

Ewa Suh jest tłu­macz­ką z języ­ka angiel­skie­go oraz kore­ań­skie­go. Współ­pra­co­wa­ła z cza­so­pi­smem publi­ku­ją­cym poezję pol­ską i ame­ry­kań­ską „WIDMA” oraz z księ­gar­nią Mas­so­lit w Kra­ko­wie. Lynn Suh to tłu­macz współ­cze­snej poezji pol­skiej. Były redak­tor naczel­ny cza­so­pi­sma poświę­co­ne­go współ­cze­snej poezji ame­ry­kań­skiej i pol­skiej WIDMA. Jego ese­je, prze­kła­dy i wier­sze są publi­ko­wa­ne m.in. w Ber­lin Quar­ter­ly, Fen­ce, Kon­ten­cie. Od lat pro­wa­dzi w Maga­zy­nie Lite­rac­kim biBLio­te­ka cykl Wytłu­ma­cze­nia. Obo­je miesz­ka­ją w Seu­lu w Korei Połu­dnio­wej.

Kata­rzy­na Szu­ster-Tar­di jest tłu­macz­ką. Stu­dio­wa­ła angli­sty­kę na Uni­wer­sy­te­cie Łódz­kim. Jej ostat­nie prze­kła­dy na język angiel­ski to: To Feed the Sto­ne Bron­ki Nowic­kiej (Dal­key Archi­ve Press, 2021), Codex of the Insa­ne: Body and Rela­ted Mat­ters Bron­ki Nowic­kiej (Toad Press, 2021) Polish Lite­ra­tu­re and Geno­ci­de Arka­diu­sza Moraw­ca (Routled­ge, 2022); na język pol­ski tłu­ma­czy­ła wier­sze Don Mee Choi w opra­co­wa­niu zbio­ro­wym Odmia­ny łapa­nia tchu (Dom Lite­ra­tu­ry w Łodzi, 2022).