Klaudia PIESZCZOCH: ruń

ruń Klau­dii Piesz­czoch jest pierw­szą pre­mie­rą Biu­ra Lite­rac­kie­go w 2023 roku. To kolej­ny w ostat­nim cza­sie debiut poetyc­ki przy­go­to­wa­ny na wrze­śnio­wy Trans­Port Lite­rac­ki 28 – książ­ka o uby­wa­niu i poszu­ki­wa­niu dzi­ko­ści, tęsk­no­cie za nią oraz pró­bach jej przy­wra­ca­nia. Podob­nie jak naszej pla­ne­cie, każ­de­mu z nas gro­zi postę­pu­ją­cy zanik dzi­kich, nie­kon­tro­lo­wa­nych przez niko­go obsza­rów. Każ­dy czło­wiek jest nie­ustan­nie pod­da­wa­ny pro­ce­som uła­dza­nia, poskra­mia­nia i eks­plo­ata­cji, wszy­scy dozna­je­my wyci­nek i kar­czo­wa­nia kolej­nych prze­strze­ni na tere­ny użyt­ko­we, upraw­ne.

W swo­ich wier­szach poet­ka opi­su­je rze­czy­wi­stość w ska­li makro i mikro z per­spek­ty­wy pod­mio­tu wyco­fa­ne­go, zdy­stan­so­wa­ne­go, choć uwraż­li­wio­ne­go na wszyst­kie prze­ja­wy prze­mo­cy (tak w rela­cjach mię­dzy isto­ta­mi, jak i w podej­ściu czło­wie­ka do natu­ry). Ta „scho­wa­na” pozy­cja pozwa­la jej na spoj­rze­nie wie­lo­war­stwo­we, róż­no­aspek­to­we. Moż­na powie­dzieć, że jest to pisa­nie stra­ty­gra­ficz­ne, tym bar­dziej że każ­dy z tek­stów zawie­ra w sobie zara­zem ewo­lu­cyj­ną, rdzen­ną prze­szłość, dyna­micz­nie uchwy­co­ną teraź­niej­szość i kata­stro­fal­ną przy­szłość, któ­ra zaczy­na roz­gry­wać się na naszych oczach.

Poet­ka nie posłu­gu­je się jed­nak chwy­tli­wy­mi kli­sza­mi pop-post­hu­ma­ni­zmu, prze­ciw­nie – jej eko­kry­tycz­na reflek­sja to zagłę­bia­nie się, war­stwa po war­stwie, w twar­dą, lecz żyzną gle­bę języ­ka. Tak mówi o swo­im pisa­niu autor­ka w roz­mo­wie opu­bli­ko­wa­nej w biBLio­te­ce: „Chcia­ła­bym wie­rzyć, że odsło­nię­cie roślin­ne­go rewer­su tego, co ludz­kie, może pro­wa­dzić do zmia­ny per­spek­ty­wy na wie­le spraw”. I doda­je: „Szyb­ko sta­ło się dla mnie jasne, że ‘roślin­nie­nie’ jest po pro­stu czę­ścią ludz­kie­go doświad­cze­nia, jego pod­szew­ką, ukry­tym try­bem. Dla­te­go, jak czę­sto powta­rzam, ruń nie jest książ­ką o rośli­nach, tra­wach czy zbo­żach. Cho­dzi w niej raczej o splą­ta­nia, o rdzen­ne, wpi­sa­ne w świat prze­ni­ka­nie się róż­nych porząd­ków”.

W pierw­szej recen­zji książ­ki Anna Mochal­ska pisze o tema­tach, któ­re inte­re­su­ją Piesz­czoch w wier­szach. „Się­ga­nie po odrzu­co­ne, wyklu­czo­ne, zepchnię­te na mar­gi­nes to prze­jaw tro­ski o świat. Mądre korzy­sta­nie z zaso­bów, w tym rów­nież języ­ko­wych, nie powo­du­je eks­plo­ata­cji, nie uszczu­pla bogactw natu­ral­nych. Nie tyle cho­dzi tu zatem o oca­la­nie świa­ta w lite­ra­tu­rze – to zna­czy oca­la­nie pamię­ci, war­to­ści, histo­rii – ile raczej dostrze­ga­nie poten­cja­łu w tym, co pomi­nię­te i wciąż nie dość obec­ne w powszech­nej świa­do­mo­ści. Autor­ka jak­by poszu­ku­je w poezji alter­na­tyw­nych źró­deł ener­gii. Woda na ten młyn to nie tyl­ko przy­ro­da, zwłasz­cza ta nie­oży­wio­na, ale tak­że język, rela­cje, przy­pad­ko­we obser­wa­cje. A Piesz­czoch jest uważ­ną obser­wa­tor­ką”.

Klau­dia Piesz­czoch jest autor­ką wier­szy, opo­wia­dań oraz prze­kła­dów lite­rac­kich z języ­ka hisz­pań­skie­go. Publi­ko­wa­ła w anto­lo­giach poetyc­kich i pro­za­tor­skich oraz cza­so­pi­smach (m.in. „Wizjach”, „Fabu­la­riach”, „Kon­ten­cie”, „Dro­bia­zgach”). To tak­że lau­re­at­ka pro­jek­tu „Połów. Poetyc­kie debiu­ty 2019”. Przy oka­zji publi­ka­cji w alma­na­chu Dawid Mate­usz tak pisał o jej twór­czo­ści: „Uważ­ność w obser­wa­cji, wyczu­le­nie na szcze­gół i swo­iste mikro­prze­su­nię­cia nada­ją tej poezji wyjąt­ko­wy cha­rak­ter. Ja to kupu­ję, chy­ba przede wszyst­kim ze wzglę­du na ujmu­ją­cą poko­rę, któ­ra towa­rzy­szy tej pra­cy twór­czej i jej isto­cie; pra­cy owo­cu­ją­cej wier­sza­mi, któ­re nie­ła­two osa­dzić w jakiejś wio­dą­cej tra­dy­cji lite­rac­kiej”.