Nagrodzony Bestiariusz nowohucki za miesiąc w Biurze
Już za miesiąc nakładem Biura Literackiego ukaże się debiut książkowy Elżbiety Łapczyńskiej, laureatki Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO oraz projektu Pierwsza książka prozą w ramach festiwalu Stacja Literatura.
Nowa Huta, lata 50. Tu powstaje kombinat-kolos i miasto-labirynt. Wykuwa się tu także nowy człowiek – produkt nieudany i popsuty. Wielowątkowa opowieść jest snuta właśnie przez nowych ludzi, takich jak prorok czytający z wielkopiecowych oparów, zjadaczka arszeniku, sobowtórka czy człowiek bez twarzy. Kiedy w ich losy wkracza niejaki doktor Szpigiel, wraz z nim pojawia się zamęt. Bestiariusz nowohucki odsłania świat dziwności, kopniętej metafizyki, ale i do bólu realnej cielesności oraz brutalności pracy.
Autorka przywołuje surrealistyczne obrazy tego, co na styku ludzkiego doświadczenia i fizyczności kombinatu. „Kiedy wdrapywałem się na platformę, drżałem. Spod walców wychodziła przyszłość kawałek po kawałku. Drżeniu stawiałem opór. Patrzyłem na Fabiana. Zapisywał wiersze zasłyszane z tłoków. Stawiałem się wstrząsom, a on się z nimi zestroił”.
W Bestiariuszu nowohuckim wyraźnie słyszymy też głosy kobiet. Nowa Huta miała być miejscem stworzonym dla „ludzi pracy” obu płci, ale to właśnie bohaterki i ich historie obalają to wyidealizowane założenie. Osaczane przez napastliwe spojrzenia, uwikłane w sidła przemocowych relacji i ponadludzkiej pracy fizycznej, o ciałach rozedrganych i myślach natarczywych ‒ są raczej zaprzeczeniem mitu o emancypacji przez pracę. Choć nie jest też tak, że pozostają zupełnie osamotnione, zwłaszcza gdy działają razem.
Elżbieta Łapczyńska urodziła się i mieszka w Krakowie. Z wykształcenia jest filozofką, z zawodu copywriterką. Jej doświadczenia twórcze obejmują dramat, reżyserię, literaturę dziecięcą i komiks. Została półfinalistką Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej oraz finalistką konkursu dla młodych reżyserów i reżyserek Papaya Young Directors. Celem Nagrody Miasta Literatury UNESCO jest udzielenie wsparcia wartościowym inicjatywom odnoszącym się w szerokim znaczeniu do literackiego charakteru miasta.
Fragment zapowiadający książkę