Nowe głosy z Europy: Charlotte VAN DEN BROECK

Kolej­ną lau­re­at­ką dru­giej edy­cji pro­jek­tu „Nowe gło­sy z Euro­py”, któ­ra gościć będzie na festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 22, jest Char­lot­te Van den Bro­eck – pocho­dzą­ca z Bel­gii poet­ka i per­for­mer­ka.

Pod­czas kwiet­nio­wych Tar­gów Książ­ki w Lon­dy­nie gru­pa lau­re­atów pro­jek­tu „Nowe gło­sy z Euro­py” powięk­szy­ła się o kolej­nych dzie­się­ciu auto­rów, będą­cych nie wię­cej niż dzie­sięć lat po debiu­cie, któ­rzy odwie­dza­ją teraz róż­ne festi­wa­le lite­rac­kie w Euro­pie i nie tyl­ko. Tro­je z nich – Asja Bakić (Bośnia), Char­lot­te Van den Bro­eck (Bel­gia) i Llŷr Gwyn Lewis (Walia) – odwie­dzi rów­nież Sta­cję Lite­ra­tu­ra 22 w Stro­niu Ślą­skim. W poprzed­nim nume­rze biBLio­te­ki pre­zen­to­wa­li­śmy pierw­szą z uczest­ni­czek – Asję Bakić. Teraz przed­sta­wia­my Char­lot­te Van den Bro­eck.

Na twór­czość poetyc­ką Char­lot­te Van den Bro­eck sil­nie oddzia­łu­je wcze­śniej­sza dzia­łal­ność poet­ki: jej współ­pra­ca z teatrem i doświad­cze­nie per­for­mer­ki. Cechą cha­rak­te­ry­stycz­ną wier­szy autor­ki – ryt­micz­nych, napi­sa­nych zwy­kle kolo­kwial­nym języ­kiem – jest ich nar­ra­cyj­ny cha­rak­ter, spra­wia­ją­cy, że świet­nie bro­nią się one rów­nież na sce­nie. Jed­nak wni­kli­wy czy­tel­nik znaj­dzie w tych tek­stach znacz­nie wię­cej: to roz­pi­sa­ne na wer­sy poszu­ki­wa­nie toż­sa­mo­ści (języ­ko­wej, cie­le­snej) i towa­rzy­szą­ca temu gra ze świa­do­mą nie­świa­do­mo­ścią.

Roz­mo­wę z autor­ką, któ­rą moż­na prze­czy­tać w 15. nume­rze biBLio­te­ki, Kac­per Bart­czak zaczy­na od porów­na­nia este­ty­ki jej utwo­rów do dzieł mistrzów holen­der­skie­go reali­zmu (zwra­ca­jąc uwa­gę na obec­ny w tych wier­szach rodzaj współ­cze­sne­go reali­zmu psy­cho­lo­gicz­ne­go, wpro­wa­dza­ją­cy nie­mal­że medy­ta­cyj­ny nastrój). Cho­ciaż Van den Bro­eck wska­zu­je raczej na twór­czość Hen­rie­go Rous­se­au jako malar­ską inspi­ra­cję, to przy­zna­je, że połą­cze­nie spo­ko­ju i skon­cen­tro­wa­nej uwa­gi jest dla niej w wier­szu waż­ne.

„To wewnętrz­ne sku­pie­nie, o któ­rym wspo­mi­nasz” – przy­zna­je autor­ka – „to mój spo­sób na szu­ka­nie intym­no­ści, może nawet intym­no­ści sym­bio­tycz­nej z Innym, z Inno­ścią. Te wier­sze poszu­ku­ją obsza­rów zmy­sło­wo­ści, ich tema­tem jest cie­le­sność i jej prze­obra­że­nia”. I doda­je: „wek­tor uwa­gi skie­ro­wa­ny jest zatem do wewnątrz, ale cza­sem też na zewnątrz, szcze­gól­nie kie­dy lirycz­ne ja spo­glą­da na rze­czy przez pry­zmat naiw­nie poję­tej nauko­wo­ści, two­rząc dystans mię­dzy cia­łem a doświad­cze­niem”.

Char­lot­te Van den Bro­eck uro­dzi­ła się w 1991 roku. Debiu­to­wa­ła w 2015 roku tomem Kame­le­on (Cha­me­le­on), za któ­ry dosta­ła nagro­dę im. Her­ma­na de Coninc­ka za naj­lep­szą debiu­tanc­ką książ­kę roku. W 2017 roku uka­zał się jej dru­gi tom Nachtro­er (dosł. Noc­ny ster). Tek­sty Van den Bro­eck poja­wia­ły się w wie­lu pismach lite­rac­kich, rów­nież w prze­kła­dach na języ­ki obce (nie­miec­ki, angiel­ski, arab­ski). Wspól­nie z holen­der­skim auto­rem Arno­nem Grun­ber­giem poet­ka pro­wa­dzi rubry­kę lite­rac­ką w tygo­dni­ku „De Stan­da­ard”.

Pro­jekt „Nowe gło­sy z Euro­py” reali­zo­wa­ny jest w ramach plat­for­my Lite­ra­ry Euro­pe Live, zrze­sza­ją­cej szes­na­ście euro­pej­skich insty­tu­cji i festi­wa­li lite­rac­kich. Sta­wia sobie za cel pre­zen­ta­cję róż­no­rod­no­ści i bogac­twa euro­pej­skiej lite­ra­tu­ry współ­cze­snej – zarów­no pod wzglę­dem gatun­ko­wym, jak i języ­ko­wym. Pomy­sło­daw­cą pro­jek­tu jest Artur Bursz­ta. Lau­re­aci inau­gu­ra­cyj­nej edy­cji ini­cja­ty­wy gości­li w Stro­niu Ślą­skim w ramach Sta­cji Lite­ra­tu­ra 21, a w tym roku cała dzie­siąt­ka uczest­ni­czy­ła w festi­wa­lu „Kosmo­po­lis” w Bar­ce­lo­nie.